Page 88 - รายงานวิจัย เรื่อง ทางเลือกเชิงนโยบายการแก้ไขปัญหาผู้ลี้ภัยในค่ายพักพิงชั่วคราว
P. 88
ข้อเสนอแนะต่อทางเลือกเชิงนโยบาย
แสดงสถานะบุคคล การออกกฎหมายให้ผู้ลี้ภัยสามารถอ้างสิทธิ์ในการขอคืนที่ดิน ฯลฯ หากพิจารณาข้อเรียกร้องเหล่านี้ในบริบทของ
สถานการณ์การเมืองในประเทศพม่า/เมียนมาร์ โดยเฉพาะตามบริเวณชายแดนที่เป็นพื้นที่ของชนกลุ่มน้อยจะเห็นได้ว่าเป็นสิ่งที่มีเหตุผล
และเข้าใจได้ว่าเหตุใดผู้ลี้ภัยจึงยังไม่ตัดสินใจเดินทางกลับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ลี้ภัยที่ยังมีความทรงจ�าที่เจ็บปวดจากปัญหาการสู้รบ
ที่เป็นสาเหตุที่ท�าให้พวกเขาต้องเลือกที่จะแสวงหาความปลอดภัยในดินแดนที่ห่างไกลจากบ้านของพวกเขา
ในการสัมภาษณ์ผู้ลี้ภัยและผู้น�าในค่ายผู้ลี้ภัย ส่วนใหญ่ต่างมีความเห็นไปในท�านองเดียวกันว่า สถานการณ์การเมืองใน
ประเทศพม่า/เมียนมาร์ยังมีความไม่แน่นอน การเจรจาสันติภาพที่ด�าเนินมาหลายรอบ ก็ยังไม่สามารถหาข้อตกลงร่วมกันได้
ในขณะเดียวกัน ยังมีการปะทะสู้รบในรัฐชนกลุ่มน้อยเกิดขึ้นบ่อยครั้ง บางครั้งเป็นการปะทะกันระหว่างกองก�าลังทหารพม่า กองก�าลัง
พิทักษ์ชายแดน กับ DKBA บางครั้งเป็นการปะทะกันเพื่อช่วงชิงผลประโยชน์ในการคุมเส้นทางการค้า ถึงแม้จะมีการเจรจาสันติภาพ
เกิดขึ้นหลายรอบ เป็นที่สังเกตว่ากองทัพพม่ายังเสริมก�าลังตั้งฐานปฏิบัติการในรัฐชนกลุ่มน้อย โดยเฉพาะในรัฐกะเหรี่ยงและรัฐคะยาห์
มากขึ้น มีการตั้งฐานในบริเวณวัด ถนน หรือในไร่นาใกล้ชุมชน จนเป็นที่หวาดกลัวของชาวบ้าน ในช่วงเวลา ๒-๓ ปีที่ผ่านมา กองก�าลัง
กองทัพพม่ายังใช้ก�าลังและอาวุธหนักปะทะโจมตีกองก�าลังถืออาวุธชนกลุ่มน้อยคะฉิ่น กองก�าลังถืออาวุธชนกลุ่มน้อยตะอาง (Ta’ang)
หรือดาระอั้ง กองก�าลังถืออาวุธชนกลุ่มน้อยโกกาง (Kokang) และกองก�าลังถืออาวุธชนกลุ่มน้อยว้า (Wa) ซึ่งมีศักยภาพทางด้าน
การทหารที่เข้มแข็ง สิ่งเหล่านี้น�าไปสู่ข้อกังวลเกี่ยวกับความปลอดภัยและความยั่งยืนในการเดินทางกลับของผู้ลี้ภัย ทั้งนี้ยังไม่รวมถึง
ความรู้สึกของผู้ลี้ภัย ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชนกลุ่มน้อยที่รู้สึกไม่ไว้วางใจรัฐบาลพม่า/เมียนมาร์และกองทัพพม่า ความรู้สึกเช่นนี้มาจาก
ประสบการณ์ในชีวิตจริงที่เขาเคยเผชิญมาก่อนแล้ว แต่ข้อกังวลที่ส�าคัญอีกเรื่องหนึ่งก็คือ ปัญหาเรื่องที่ดิน เนื่องจากผู้ลี้ภัยหลายคน
ได้อพยพมาอยู่ในค่ายผู้ลี้ภัยเป็นเวลานาน ที่ดินที่เคยครอบครองอยู่มีคนอื่นครอบครองแทนที่ไปแล้ว หรือถูกยึดไปโดยทหารพม่า
ที่ดินบางแห่งยังมีกับระเบิดฝังอยู่อีกด้วย (ดูภาพที่ ๓ แผนที่แสดงพื้นที่ที่มีกับระเบิด) ยิ่งกว่านั้น ภายใต้ความพยายามในการเจรจา
หยุดยิง มีรายงานที่น่าเชื่อถือได้ว่ามีการให้สัมปทานที่ดินระยะยาวเพื่อท�าเหมืองแร่ ปลูกยางพาราและข้าวโพด ท�าให้ปัญหาการแย่ง
ยึดที่ดิน (Land Grabbing) เกิดขึ้นเป็นจ�านวนมากในรัฐชนกลุ่มน้อย
ภาพที่ ๓ แผนที่แสดงพื้นที่ที่มีกับระเบิด
ที่มา: Karen Human Rights Group (KHRG)
74 75
ทางเลือกเชิงนโยบายการแก้ไขปัญหาผู้ลี้ภัยในค่ายพักพิงชั่วคราว ทางเลือกเชิงนโยบายการแก้ไขปัญหาผู้ลี้ภัยในค่ายพักพิงชั่วคราว