Page 80 - รายงานวิจัย เรื่อง ทางเลือกเชิงนโยบายการแก้ไขปัญหาผู้ลี้ภัยในค่ายพักพิงชั่วคราว

การเตรียมการส่งกลับ

ส่งผลให้เกิดการได้มาซึ่งการจัดสรรที่ดินในสถานที่ที่ก�าหนดไว้ รวมทั้งมีการให้ค�าปรึกษาและการแจ้งข้อมูล การพิสูจน์รูปพรรณ และ

การเคลื่อนย้ายบุคคลที่มีความต้องการเฉพาะ การให้ความช่วยเหลือในด้านสุขภาพ ฯลฯ รวมทั้งพัฒนาระบบติดตามผู้เดินทางกลับ
ถิ่นฐานเดิม อย่างไรก็ดี จากการสัมภาษณ์ผู้น�าชุมชนผู้ลี้ภัยบางค่าย พบว่าได้มีความพยายามของผู้ลี้ภัยที่จะเดินทางกลับประเทศมาตุภูมิ
โดยการสนับสนุนและคุ้มครองของกองก�าลังถืออาวุธชนกลุ่มน้อย แต่ผู้ให้สัมภาษณ์เหล่านี้ไม่ได้เอ่ยถึงบทบาทของ UNHCR แต่อย่างใด

ขั้นการด�าเนินการที่ ๔ การให้การสนับสนุนในการเดินทางกลับถิ่นฐานเดิมโดยสมัครใจ และการให้

ความช่วยเหลือในการกลับสู่ถิ่นฐานเดิม
ส�าหรับการด�าเนินการในขั้นนี้ UNHCR จะด�าเนินการในช่วงปี พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๐ ซึ่งจะประกอบด้วยการให้

ค�าปรึกษาและการตรวจสอบความสมัครใจ การพิสูจน์รูปพรรณ การออกเอกสารเดินทางกลับด้วยความสมัครใจ และการปรับปรุงบัตร
สมาร์ทการ์ดที่ได้ออกให้ในระหว่างการส�ารวจประชากร รวมทั้งการจัดท�าบันทึกการแพทย์ เพื่อเป็นข้อมูลและให้วัคซีนตามความจ�าเป็น
ก่อนการเดินทาง มีการจ่ายเงินให้แก่บุคคลที่ต้องการความคุ้มครองเฉพาะ และค่าใช้จ่ายในการเดินทางและการด�ารงชีวิตระหว่าง

การเดินทาง ที่ส�าคัญคือ การเตรียมจุดผ่านแดนและจุดรับรอง รวมทั้งพิธีการศุลกากรและการตรวจคนเข้าเมือง ตลอดจนการจัดตั้ง
“ศูนย์บริการครบวงจร” เพื่อรองรับผู้เดินทางกลับเพื่อให้ค�าปรึกษาและจ่ายเงินช่วยเหลือในการด�ารงชีพ และการมอบสิ่งของเครื่องใช้
ที่จ�าเป็น เช่น มุ้ง ชุดอนามัย โคมไฟ ชุดนักเรียน โทรศัพท์เคลื่อนที่ (เพื่อการโอนเงิน) เป็นต้น

UNHCR จะให้ความช่วยเหลือในลักษณะชุนชนในด้านต่าง ๆ เช่น ก) การให้ความคุ้มครอง รวมทั้งการจัดท�าเอกสาร
และออกเอกสารที่ดิน ข) การให้ความช่วยเหลือบุคคลที่มีความต้องการเฉพาะ ค) การให้ความคุ้มครองชุมชนเพื่อเสริมสร้างความ
สามารถในการด�าเนินการในท้องถิ่น ง) การด�ารงชีพ จ) การจัดการน�้า ระบบสุขาภิบาล สุขอนามัย ฉ) การจัดการทุ่น/กับระเบิด เป็นต้น

ขั้นด�าเนินการที่ ๕ การกลับคืนสู่ชุมชน ยุทธศาสตร์ของ UNHCR
ในขั้นด�าเนินการนี้ มุ่งเน้นไปที่การเชื่อมโยงซึ่งกันและกันของการด�าเนินการด้านสิทธิมนุษยชน การฟื้นฟู การพัฒนา
และการเสริมสร้างสันติสุข โดยค�านึงถึงความสามารถของหน่วยงานในท้องถิ่น และการด�าเนินการของรัฐในเรื่องการจัดการศึกษา

สุขภาพและการจัดการที่ดิน รวมทั้งการประเมินความต้องการการสร้างสันติภาพ การส่งเสริมบทบาทของ NGOs และ CSOs ให้ความ
ช่วยเหลือแก่ผู้ลี้ภัยที่เหลือที่อาจจะไม่สามารถ หรือไม่สมัครใจที่จะเดินทางกลับคืนสู่ถิ่นฐานเดิม โดยการให้เสรีภาพในการเดินทาง
ออกมาท�างานนอกค่ายผู้ลี้ภัย หากการเปลี่ยนแปลงในประเทศพม่า/เมียนมาร์จะเป็นการเปลี่ยนแปลงไปสู่ความยั่งยืน อาจจะมีการ

ประกาศยุติการให้สถานะผู้ลี้ภัย

๕. การเตรียมการเพื่อการ Re-integration ในด้านการศึกษา

ผู้ลี้ภัยในค่ายผู้ลี้ภัยที่คณะผู้วิจัยได้ศึกษาต่างมีครอบครัว และมีสมาชิกในครอบครัวที่ยังอยู่วัยเล่าเรียน ดังนั้น ค่ายผู้ลี้ภัย
ทุกแห่งจึงมีการจัดการศึกษาตั้งแต่ระดับอนุบาล ประถมศึกษาและมัธยมศึกษาให้แก่เด็กนักเรียนในวัยต่างๆ โดยการสนับสนุนของ

เครือข่ายศาสนา โบสถ์และองค์กรเอกชนระหว่างประเทศที่รับผิดชอบในด้านการศึกษา ทั้งนี้ เพราะพื้นที่ค่ายผู้ลี้ภัยเป็นพื้นที่ที่อยู่นอก
ความรับผิดชอบของหน่วยงานด้านการศึกษาของฝ่ายไทย นักเรียนเหล่านี้ไม่สามารถเดินทางออกนอกค่าย เพื่อมาเรียนหนังสือในโรงเรียน
ของไทย ดังนั้น การจัดการศึกษาในค่ายผู้ลี้ภัยจึงได้รับความช่วยเหลือจากองค์กรเอกชนระหว่างประเทศที่ช่วยเหลือผู้ลี้ภัย ได้แก่ World

Education (WE) Taipei Overseas Peace Service (TOP) Right to Play จัดหาครูและครูอาสาสมัครและหาอุปกรณ์การศึกษา
เพื่อให้เด็กนักเรียนในค่ายผู้ลี้ภัยได้รับการศึกษาตามสมควร แต่ปัญหาส�าคัญที่ด�ารงอยู่ก็คือ การศึกษาในค่ายผู้ลี้ภัยไม่ได้รับการรับรอง

66 67
ทางเลือกเชิงนโยบายการแก้ไขปัญหาผู้ลี้ภัยในค่ายพักพิงชั่วคราว ทางเลือกเชิงนโยบายการแก้ไขปัญหาผู้ลี้ภัยในค่ายพักพิงชั่วคราว