Page 159 - รายงานผลการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง แนวทางการมีส่วนร่วมของประชาชนในการกำหนดแนวเขตที่ดินของรัฐ
P. 159
๑๓๒
หวงห้ามที่ดิน ปี พ.ศ. ๒๔๘๔ และให้อ านาจการตัดสินใจร่วมกัน โดยตั้งอยู่บนพื้นฐานของข้อมูลและ
ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการถือครองและใช้ประโยชน์ที่ดิน
(๔) การมีนโยบายหรือกฎหมายเฉพาะ ส าหรับแก้ไขปัญหาแนวเขตหวงห้ามที่ดินฯ
ทับซ้อนที่ตั้งชุมชนและพื้นที่ท ากิน รวมถึงเรื่องการใช้ประโยชน์ที่ดิน และการจัดการสิ่งแวดล้อมลุ่มน้ า
หนองหาร ทั้งต้นน้ า กลางน้ า และปลายน้ า โดยทุกฝ่ายทั้งหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องท างานร่วมกับ
ประชาชนในท้องถิ่น
4.๑.๕ กรณีการเตรียมการประกาศอุทยานแห่งชาติถ้ าผาไท พื้นที่บ้านกลาง
ต าบลบ้านดง อ าเภอแม่เมาะ จังหวัดล าปาง
(๑) ปัญหาการทับซ้อนแนวเขตที่ดินของรัฐในพื้นที่
กรณีศึกษานี้เป็นกรณีเดียวที่อยู่ในขั้นตอนการเตรียมการประกาศอุทยานแห่งชาติ
ซึ่งแสดงให้เห็นว่า รัฐบาลและหน่วยงานรัฐได้ด าเนินการตรวจสอบแนวเขตที่มีการส ารวจพื้นที่ และ
ตรวจสอบการทับซ้อนแนวเขตกับหน่วยงานอื่นอย่างละเอียดรอบคอบที่ชัดเจนมากขึ้น โดยส านัก
เลขาธิการคณะรัฐมนตรี ได้มีหนังสือไปถึงกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้ถือปฏิบัติตาม
แนวทาง ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ ๒๘ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๒ และวันที่ ๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๒
เกี่ยวกับการร่างพระราชกฤษฎีกาก าหนดบริเวณที่ดินให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ป่าสงวนแห่งชาติ และป่าไม้
อื่นๆ โดยให้พิจารณาตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับที่ดินในเขตนั้นอย่างรอบคอบก่อน
ต่อมามีมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ ๒๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๕ ว่า ในการเสนอร่าง
พระราชกฤษฎีกาก าหนดเขตที่ดินที่มีการทับซ้อนกับแนวเขตที่ได้ก าหนดไว้ให้เป็นพื้นที่ด าเนินการตาม
กฎหมายอื่น หน่วยงานเจ้าของเรื่องต้องประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้ได้ข้อยุติเสียก่อน
อย่างไรก็ดี มติคณะรัฐมนตรีดังกล่าว ยังไม่สามารถยุติปัญหาทับซ้อนแนวเขตที่ดิน
ระหว่างหน่วยงานของรัฐ ปัจจุบันไม่มีการออกนโยบายให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในตรวจสอบหรือ
ก าหนดแนวเขตที่ดินของรัฐ
(๒) ความเป็นมาและสภาพปัญหา ข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นจากการก าหนดแนวเขตที่ดิน
ของรัฐ และกระบวนการแก้ไขปัญหาของรัฐที่ผ่านมา
ความเป็นมาและสภาพปัญหา
ปัญหาความเดือดร้อนของชุมชนจากการทับซ้อนพื้นที่ที่อยู่อาศัยและพื้นที่ท ากิน
ที่เกิดขึ้นในพื้นที่ทั่วประเทศ โดยชุมชนไม่รับทราบรับทราบข้อมูลการด าเนินการของหน่วยงานรัฐ และ
รับทราบเมื่อรัฐได้ประกาศเขตอุทยานแห่งชาติทับซ้อนไปแล้ว เป็นเรื่องยากที่ประชาชนจะโต้แย้งเพื่อให้รัฐ
ปรับปรุงแก้ไขแนวเขตภายหลัง ท าให้ประชาชนกลายเป็นผู้ผิดกฎหมาย ถูกด าเนินคดี ยึดที่ดินท ากิน และ
พืชผลถูกท าลาย เป็นปัญหาที่ชุมชนในพื้นที่บ้านกลาง ต าบลบ้านดง อ าเภอแม่เมาะ จังหวัดล าปาง เกรงว่า
