Page 30 - สิทธิในกระบวนการยุติธรรมและสิทธิของบุคคลในเกียรติยศและชื่อเสียง กรณีการนำตัวผู้ต้องหาในคดีอาญาไปนำชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำรับสารภาพและการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน
P. 30
ศาลมีคำาพิพากษาหรือไม่ อย่างไร และการที่เจ้าหน้าที่จัดให้มีการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชนโดยให้เหตุผล
ว่าเพื่อเป็นการป้องปรามบุคคลมิให้กระทำาความผิด และทำาให้เจ้าหน้าที่ตำารวจสะดวกในการรวบรวม
พยานหลักฐาน รวมทั้งเป็นสิทธิของประชาชนที่จะได้รับรู้ข้อมูลข่าวสาร ซึ่งเหตุผลดังกล่าวเป็นสิ่งที่
ซ้อนทับกับสิทธิของผู้ต้องหา ประเด็นหลักที่ต้องพิจารณา คือ สิทธิของผู้ต้องหาในคดีอาญา ส่วนสิทธิ
ของประชาชนในการรับรู้ข้อมูลข่าวสารเป็นสิทธิในการรับรู้ที่มีเงื่อนไขจำากัด ซึ่งถูกจำากัดโดยสิทธิของ
ผู้ต้องหาในคดีอาญา และการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชนควรเป็นการแถลงพฤติเหตุและพฤติการณ์เพื่อ
เป็นการเตือนภัยต่อสังคม
ประเด็นที่ ๓ ความเห็นและแนวทางในการหาวิธีการทดแทนการนำาชี้ที่เกิดเหตุประกอบ
คำารับสารภาพและการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน
สำานักงานตำารวจแห่งชาติได้มีคำาสั่งสำานักงานตำารวจแห่งชาติ ที่ ๘๕๕/๒๕๔๘ เรื่อง
การปฏิบัติเกี่ยวกับการให้ข่าว การแถลงข่าว การให้สัมภาษณ์ การเผยแพร่ภาพต่อสื่อมวลชน และการ
จัดทำาสื่อประชาสัมพันธ์ ซึ่งการใช้เทคโนโลยีอื่นๆ ในการจัดทำาแผนประกอบคำารับสารภาพ เช่น การ
บันทึกภาพสถานที่เกิดเหตุ และให้ผู้ต้องหานำาชี้ที่เกิดเหตุจากภาพถ่าย โดยไม่จำาเป็นที่จะต้องนำาตัว
ผู้ต้องหาไปนำาชี้ที่เกิดเหตุจริง และมีการบันทึกภาพที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ พฤติการณ์ และพฤติเหตุ
ในพื้นที่ต่างๆ ซึ่งน่าจะเพียงพอต่อการรวบรวมพยานหลักฐานประกอบสำานวนคดีต่อไป โดยในทาง
ปฏิบัติที่เจ้าหน้าที่ที่ดำาเนินการอยู่นั้น ไม่ได้มุ่งเน้นไปในเรื่องของพยานหลักฐานที่ชัดเจนนอกจาก
คำารับสารภาพ จึงควรใช้มาตรการอื่นทดแทน และให้มุ่งไปที่การพิสูจน์การกระทำาความผิดในคดีอาญา
อีกทั้งการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชนไม่ได้เป็นเหตุผลที่จะช่วยในการทำาให้คดีมีพยานหลักฐานที่ชัดเจนขึ้น
ผู้แทนสื่อมวลชน ให้ข้อมูลและข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการนำาชี้ที่เกิดเหตุประกอบ
คำารับสารภาพและการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน สรุปได้ ดังนี้
ประเด็นที่ ๑ เหตุผลและความจำาเป็นในการนำาตัวผู้ต้องหาในคดีอาญาไปนำาชี้ที่เกิดเหตุ
ประกอบคำารับสารภาพและการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน
ในการนำาตัวผู้ต้องหาในคดีอาญาไปนำาชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำารับสารภาพควรพิจารณา
เป็นรายกรณี โดยให้การคุ้มครองผู้ต้องหาเป็นหลัก รวมทั้งการเชื่อมโยงสิทธิของเหยื่อและการคุ้มครอง
สิทธิของคนในสังคม เนื่องจากมีผลกระทบซึ่งกันและกัน ซึ่งผู้ต้องหาแต่ละรายมีเหตุผลในการให้การ
รับสารภาพที่แตกต่างกัน เช่น ให้การรับสารภาพโดยบริสุทธิ์ใจ หรือให้การรับสารภาพเนื่องจากถูก
กระทำาโดยกลไกของรัฐ หรือให้การรับสารภาพโดยต้องการได้รับการลดโทษ ฯลฯ โดยในทางปฏิบัติ
การนำาตัวผู้ต้องหามาแถลงข่าว เจ้าหน้าที่ตำารวจต้องการแสดงผลงานเพื่อส่งผลต่อการพิจารณา
ความดีความชอบ และในเรื่องของการเปิดเผยความโปร่งใส ซึ่งสาธารณชนควรที่จะมีส่วนในการได้
รับรู้ด้วย โดยเฉพาะกรณีที่มีผลกระทบต่อสังคม ซึ่งในเรื่องของความเป็นจริงของเหตุการณ์ และในเรื่อง
ของความถูกต้องของข้อมูล สื่อมวลชนเพียงแต่นำาเสนอความจริงเท่านั้น ในบางคดีที่มีการจับผู้ต้องหา
ผิดคน (จับแพะ) ถ้าต้องรอจนกว่าศาลจะตัดสินก็อาจเกิดผลกระทบต่อบุคคลนั้นได้ หากมีการนำาเสนอ
29
สิทธิในกระบวนการยุติธรรม และสิทธิของบุคคลในเกียรติยศและชื่อเสียง
กรณีการนำาตัวผู้ต้องหาในคดีอาญาไปนำาชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำารับสารภาพ และการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน
