Page 59 - ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายและข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ : เล่ม 2 ระหว่าง มกราคม - มิถุนายน 2558
P. 59
57
ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายหรือข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎ
ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เล่ม ๒ ระหว่าง มกราคม – มิถุนายน ๒๕๕๘
๔. ข้อมูลประกอบการพิจารณา
๔.๑ ร่างพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการทรมานและการบังคับบุคคลให้สูญหาย
พ.ศ. .... แบ่งเนื้อหาออกเป็น ๔ ส่วน ประกอบด้วย บททั่วไป : หลักการและเหตุผล นิยามศัพท์ หมวด ๑
การปราบปรามการทรมานและการบังคับบุคคลให้สูญหาย หมวด ๒ การป้องกันการทรมานและการบังคับบุคคล
ให้สูญหาย หมวด ๓ คณะกรรมการ และหมวด ๔ การดำาเนินคดีทรมานและคดีบังคับบุคคลให้สูญหาย ดังนี้
๔.๑.๑ การนิยามศัพท์ (มาตรา ๓) ได้กำาหนดคำานิยามคำาว่า “การทรมาน” “การบังคับบุคคล
่
ให้สูญหาย” “การกระทำาหรือการลงโทษที่โหดร้าย ไร้มนุษยธรรม หรือที่ยำายีศักดิ์ศรี (Cruel, Inhuman and
Degrading Treatment – CID) คดีทรมาน และคดีบังคับบุคคลให้สูญหาย
๔.๑.๒ หมวด ๑ การปราบปรามการทรมานและการบังคับบุคคลให้สูญหาย (มาตรา ๕ – ๑๖)
ได้กำาหนดบทลงโทษแก่ผู้กระทำาผิดฐานกระทำาทรมาน/บังคับบุคคลให้สูญหาย การเพิ่มโทษกรณีผู้ถูกกระทำา
เป็นเด็ก ผู้หญิงมีครรภ์ ผู้สูงอายุ และคนพิการ บทลงโทษแก่ผู้บังคับบัญชา บทลดหย่อนโทษแก่ผู้กระทำาผิด
แล้วช่วยให้สามารถค้นพบผู้ที่ถูกบังคับให้สูญหาย หรือให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อการสอบสวนดำาเนินคดี การนับ
อายุความ ข้อห้ามไม่ให้อ้างสถานการณ์ฉุกเฉิน สงคราม ความไม่มั่นคงเพื่อกระทำาทรมาน/บังคับให้บุคคลสูญหาย
บทลงโทษแก่ผู้กระทำาผิดแล้วออกนอกราชอาณาจักร (เขตอำานาจศาล)
๔.๑.๓ หมวด ๒ การป้องกันการทรมานและการบังคับบุคคลให้สูญหาย (มาตรา ๑๗ – ๒๔)
บัญญัติข้อห้ามไม่ให้กักขังหรือคุมขังบุคคลในสถานที่ลับ การให้ผู้ถูกจำากัดเสรีภาพสามารถติดต่อและได้รับ
การเยี่ยมจากญาติ ทนายความ ผู้ที่ผู้นั้นไว้วางใจ เจ้าหน้าที่กงสุล (กรณีเป็นชาวต่างชาติ) การบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับ
ผู้ถูกจำากัดเสรีภาพ การขอให้เปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับผู้ถูกจำากัดเสรีภาพ/เงื่อนไขการไม่เปิดเผยข้อมูลฯ สิทธิ
การยื่นคำาร้องของผู้ถูกกระทำาทรมาน อำานาจและหน้าที่ของศาลอาญา ข้อห้ามไม่ให้ส่งบุคคลออกนอก
ราชอาณาจักรหากเชื่อว่าบุคคลนั้นอาจถูกกระทำาทรมานหรือถูกบังคับให้สูญหาย
๔.๑.๔ หมวด ๓ คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทรมานและการบังคับบุคคลให้สูญหาย
(มาตรา ๒๕ – ๓๕) บัญญัติองค์ประกอบของคณะกรรมการฯ จำานวน ๑๖ คน ประกอบด้วย ผู้แทนจากหน่วยงาน
ของรัฐ ๙ คน อีก ๗ คน ได้แก่ นายกสภาทนายความ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านสิทธิมนุษยชน (๔ คน) ด้านแพทย์ และ
ด้านจิตวิทยา คณะกรรมการสรรหากรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ อำานาจหน้าที่ของคณะกรรมการป้องกันและปราบปราม
การทรมานและการบังคับบุคคลให้สูญหาย และของกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพในการเป็นสำานักงานธุรการ
ของคณะกรรมการดังกล่าว
๔.๑.๕ หมวด ๔ การดำาเนินคดีทรมานและคดีบังคับบุคคลให้สูญหาย (มาตรา ๓๖ – ๔๓) บัญญัติ
เกี่ยวกับการแจ้งความ การคุ้มครองผู้แจ้งความ การติดตามสืบหาช่วยเหลือผู้เสียหาย ระงับการกระทำาความผิด
การดำาเนินคดีกับผู้ถูกกล่าวหาและเยียวยาผู้เสียหาย การมอบหมายให้หน่วยงานของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐ
ทำาหน้าที่สืบสวน เป็นพนักงานสอบสวนและพนักงานสอบสวนผู้รับผิดชอบคดี การฟ้องร้องผู้ต้องหาต่อศาลอาญา
การให้ค่าตอบแทนแก่พนักงานสอบสวน พนักงานสอบสวนผู้รับผิดชอบคดี เจ้าหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายให้
ดำาเนินคดีที่ปรึกษาคดี