Page 488 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

มาตรา 12 ในกรณีที่อสังหาริมทรัพยที่จะซื้อขายตามมาตรา 10 ไมมีหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน
ใหเจาหนาที่แตงตั้งคณะกรรมการขึ้นคณะหนึ่ง ประกอบดวยนายอําเภอหรือปลัดอําเภอผูเปนหัวหนา

ประจํากิ่งอําเภอแหงทองที่ที่อสังหาริมทรัพยดังกลาวตั้งอยูหรือผูแทนพนักงานที่ดินอําเภอ หรือพนักงานที่ดิน
กิ่งอําเภอหรือผูแทน ผูใหญบานในทองที่ที่อสังหาริมทรัพยดังกลาวตั้งอยู และผูแทนของเจาหนาที่ เพื่อดําเนินการ

สอบสวนใหทราบถึงผูมีสิทธิในอสังหาริมทรัพยดังกลาว เมื่อทราบถึงผูมีสิทธิในอสังหาริมทรัพยแลว จึงให
ดําเนินการทําสัญญาซื้อขายอสังหาริมทรัพยตามมาตรา 11 ได

ในการสอบสวนเพื่อทราบถึงผูมีสิทธิในอสังหาริมทรัพยตามวรรคหนึ่ง ใหนําบทบัญญัติแหงประมวล
กฎหมายที่ดินเกี่ยวกับการรังวัดที่ดินมาใชบังคับโดยอนุโลม

มาตรา 13 ถาเจาหนาที่เห็นวาการเวนคืนที่ไดมีการออกพระราชกฤษฎีกาตามมาตรา 6 แลว
หากเนิ่นชาไปจะเปนอุปสรรคอยางมากแกการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมหรือประโยชนของรัฐอันสําคัญอยางอื่น

ใหคณะรัฐมนตรีมีอํานาจประกาศในราชกิจจานุเบกษากําหนดใหการเวนคืนนั้นเปนกรณีที่มีความจําเปน
โดยเรงดวนได

เมื่อคณะรัฐมนตรีไดประกาศตามวรรคหนึ่งแลว ใหเจาหนาที่หรือผูซึ่งไดรับมอบหมายจากเจาหนาที่
มีอํานาจเขาครอบครองหรือใชอสังหาริมทรัพยนั้นไดกอนที่จะมีการเวนคืน แตตองมีหนังสือแจงใหเจาของ

หรือผูครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซึ่งอสังหาริมทรัพยนั้นทราบลวงหนาไมนอยกวาหกสิบวัน และเจาหนาที่
หรือผูซึ่งไดรับมอบหมายจากเจาหนาที่ตองจัดใหมีการจายหรือวางเงินคาทดแทนที่กําหนดขึ้นตามมาตรา 9

โดยใหจายเงินคาทดแทนที่ดินกอนการเขาครอบครองหรือใชที่ดิน ถาเปนอสังหาริมทรัพยอื่นและเปนกรณี
ที่สามารถตกลงกันไดใหจายตามราคาที่ไดตกลงกัน แตตองไมเกินราคาเบื้องตนที่คณะกรรมการกําหนด

ตามมาตรา 9 หากเปนกรณีที่ไมอาจตกลงกันได เมื่อเจาหนาที่หรือผูซึ่งไดรับมอบหมายจากเจาหนาที่
ไดวางเงินคาทดแทนตามมาตรา 31 แลว ใหมีอํานาจเขาครอบครองหรือใชอสังหาริมทรัพยนั้นได

ในกรณีที่มีความจําเปนตองรื้อถอนสิ่งปลูกสราง ขนยายทรัพยสิน หรือดําเนินการใด ๆ เกี่ยวกับ
กิจการที่จะตองมีการเวนคืนอสังหาริมทรัพยนั้น เมื่อไดจายเงินหรือวางเงินคาทดแทนตามวรรคสองแลว

ใหเจาหนาที่หรือผูซึ่งไดรับมอบหมายจากเจาหนาที่มีหนังสือแจงใหเจาของหรือผูครอบครองโดยชอบดวยกฎหมาย
ดําเนินการรื้อถอนสิ่งปลูกสราง ขนยายทรัพยสินหรือดําเนินการดังกลาวภายในเวลาที่กําหนด แตตองไมนอยกวา

หกสิบวันนับแตวันที่ไดสงหนังสือแจง ถาเจาของหรือผูครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายไมดําเนินการภายในเวลา
ที่กําหนด ใหเจาหนาที่หรือผูซึ่งไดรับมอบหมายจากเจาหนาที่มีอํานาจดําเนินการเชนวานั้นไดเอง โดยใหเจาของ

หรือผูครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซึ่งอสังหาริมทรัพยนั้นเปนผูเสียคาใชจาย และถามีความเสียหายเกิดขึ้น
เปนพิเศษเนื่องจากการเขาครอบครองหรือใชอสังหาริมทรัพยโดยเรงดวนเชนนั้น ใหเจาหนาที่หรือผูซึ่งไดรับ

มอบหมายจากเจาหนาที่ชดใชเงินคาทดแทนสําหรับความเสียหายสวนนี้ดวยตามความเปนธรรม
ในกรณีที่ไมสามารถสงหนังสือแจงใหแกเจาของหรือผูครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายได ใหแจง

โดยวิธีปดประกาศแจงความไว ณ ที่ซึ่งอสังหาริมทรัพยนั้นตั้งอยู และ ณ สถานที่ตามมาตรา 7 โดยระบุ
กําหนดเวลาที่เจาหนาที่หรือผูซึ่งไดรับมอบหมายจากเจาหนาที่จะเขาดําเนินการตามวรรคสองหรือวรรคสาม

ซึ่งตองไมนอยกวาเจ็ดสิบหาวันนับแตวันปดประกาศแจงความ

รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข 467
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”