Page 339 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 339
สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand
สําหรับที่ดิน ราษฎรไมมีสวนรวมในกระบวนการพิสูจนสิทธิ์ และหนวยงานราชการบีบบังคับใหราษฎรเชาพื้นที่
ตามโครงการรัฐเอื้อราษฎร และโครงการแปลงสินทรัพยเปนทุนตามนโยบายของรัฐบาล
สาเหตุการละเมิดสิทธิในที่ราชพัสดุมีดังนี้
หนวยงานราชการไมมีการลงไปสํารวจพื้นที่วามีราษฎรครอบครองทําประโยชนอยูกอนหรือไม
แตเปนการขีดขอบเขตบนแผนที่ภาพถายทางอากาศ หนวยงานราชการมีความตองการใชประโยชนในที่ดิน
ที่ราชพัสดุไมมีขอบเขตที่ชัดเจน ไมมีพยานหลักฐานการประกาศสงวนหวงหามที่ชัดเจน เชน เอกสารการประกาศ
สงวนหวงหาม ขอบเขตที่ตั้งและอาณาเขตที่สงวนหวงหาม เนื้อที่ในการสงวนหวงหาม หนวยงานประกาศที่สงวน
หวงหามที่ดินนั้น เปนตน และการไมมีกระบวนการแสวงหาขอเท็จจริงที่ชัดเจนของหนวยงานราชการเกี่ยวของ
ผลกระทบของราษฎรจากการถูกละเมิดในที่ราชพัสดุมีดังนี้
ราษฎรขอออกเอกสารสิทธิในที่ครอบครองทําประโยชนไมได ราษฎรเขาไปใชประโยชนในที่ดินไมได
ราษฎรถูกฟองรองดําเนินคดี ราษฎรถูกบังคับ ขับไลออกจากพื้นที่ และราษฎรสูญเสียทรัพยสินและที่ดินทํากิน
6.5.2 ขอเสนอแนะ
จากกรณีการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนดังที่กลาวมาขางตน เพื่อเปนการปองกัน หรือลด
การละเมิดสิทธิมนุษยชนกรณีที่ราชพัสดุ จึงมีขอเสนอแนะเพื่อปรับปรุงแกไขนโยบายและกฎหมายที่เกี่ยวของ
กับที่ราชพัสดุ ซึ่งแบงออก 2 ระดับ ดังตอไปนี้
1. ขอเสนอแนะระยะสั้น มีดังตอไปนี้
1. รัฐควรมีนโยบายเรงรัดการสํารวจตรวจสอบที่ดินสงวนหวงหามของหนวยงานราชการ
และที่ราชพัสดุที่หนวยงานราชการใชประโยชน ตลอดจนที่สาธารณประโยชนทั่วประเทศ โดยใชกระบวนการ
มีสวนรวมของชุมชนในพื้นที่ เพื่อกําหนดขอบเขตของที่ดินใหชัดเจน เปนการแกไขปญหาที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
1.1) จากสํารวจตรวจสอบตามขอ 1 หากพบวา ที่ดินสงวนหวงหามของหนวยงานราชการ
หรือที่ราชพัสดุแปลงใดไมมีขอพิพาทโตแยงสิทธิในที่ดินกับราษฎร ใหรัฐเรงรัดดําเนินการออกหนังสือสําคัญ
สําหรับที่ดิน (นสล.)
1.2) จากสํารวจตรวจสอบตามขอ 1 หากพบวา ที่ดินสงวนหวงหามของหนวยงานราชการ
หรือที่ราชพัสดุแปลงใดมีขอพิพาทโตแยงสิทธิในที่ดินกับราษฎร ใหรัฐเรงรัดจัดทําขอบเขตพื้นที่ในสวนที่มีพิพาท
ใหมีความชัดเจน ยุติการออกหนังสือสําคัญสําหรับที่ดินและการดําเนินคดีกับราษฎรที่อยูในพื้นที่พิพาทไวกอน
จนกวาการแกไขปญหาจะไดขอยุติ และใหแยกพื้นที่เฉพาะสวนที่ไมมีพิพาทขอโตแยงสิทธิในที่ดินกับราษฎร
ดําเนินการออก นสล.
318 รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”