Page 316 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

ที่ใชเพื่อประโยชนสวนรวมเหลือนอยลง และราษฎรที่ถือครองที่ดินของรัฐโดยอางสิทธิ สวนมากโดยจะเปนเกษตรกร

ที่ยากจนมีรายไดนอย ไมสามารถนําคดีขึ้นสูศาลเพื่อพิจารณาใหความเปนธรรมได

รัฐจึงแสวงหาแนวทางแกไขปญหานี้ในทางบริหาร เพื่อใหความเปนธรรมในสังคมอยางทั่วถึง

โดยการตรวจสอบการครอบครองที่ดินของราษฎรผูที่เขาครอบครองที่ดินของรัฐหรือการพิสูจนสิทธิ ซึ่งเปน
วิธีการประนีประนอมประสานประโยชนระหวางกัน หากผลการพิสูจนสิทธิปรากฏวา ราษฎรมีสิทธิในที่ดินรัฐ

ก็จะออกเอกสารสิทธิใหตอไป แตหากรัฐมีสิทธิในที่ดิน ราษฎรก็จะจัดที่ดินในสวนที่รัฐยังไมใชประโยชน

ใหราษฎรผูบุกรุกเชาทํากินและอยูอาศัยตอไป

จากสาเหตุดังที่กลาวมา จึงไดกําหนดใหมีระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการแกไขปญหา
การบุกรุกที่ดินของรัฐ พ.ศ. 2535 ขึ้นเพื่อกําหนดมาตรการปองกันและแกไขปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐทั่วประเทศ

โดยใหอยูในความรับผิดชอบของสวนแกไขปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ สํานักงานกลางชวยเหลือเกษตรกรและแกไข

ปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ในฐานะฝายเลขานุการของคณะกรรมการแกไข

ปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ ตามที่กําหนดไวในระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี ดวยการแกไขปญหาการบุกรุกที่ดิน
ของรัฐ พ.ศ. 2535

ผลจากการปฏิรูประบบราชการไดมีการโอนภารกิจอํานาจหนาที่ของสวนแกไขปญหาการบุกรุกที่ดิน

ของรัฐ สํานักงานปลัดสํานักนายกรัฐมนตรี ไปเปนสํานักแกไขปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ (สบร.) สํานักงาน

ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ทําใหระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี ดวยการแกไขปญหาการบุกรุก
ที่ดินของรัฐ พ.ศ. 2535 มีความจําเปนตองไดรับการปรับปรุงใหสอดคลองกับบทบาทภารกิจของกระทรวง

ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ประกอบกับคําสั่งสํานักนายกรัฐมนตรี ที่ 300/2545 ลงวันที่ 8 ตุลาคม

พ.ศ. 2545 ใหพิจารณาปรับปรุงระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีที่เกี่ยวของหรือจัดทําระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี

ขึ้นใหม โดยยึดหลักการมีผูรับผิดชอบภารกิจอยางชัดเจน แลวเสนอคณะรัฐมนตรีภายในสามสิบวัน ซึ่ง สบร.
ไดพิจารณาแลวเห็นสมควรยกรางระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี ดวยการแกไขปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ

พ.ศ. .... ขึ้นใหม โดยยกเลิกระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการแกไขปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ พ.ศ. 2535

และไดเสนอคณะรัฐมนตรีในการประชุมเมื่อวันที่ 24 ธันวาคม พ.ศ. 2545 พิจารณาแลวเห็นชอบตามที่เสนอ

และนายกรัฐมนตรีไดลงนามในรางระเบียบดังกลาว เมื่อวันที่ 27 ธันวาคม พ.ศ. 2545 ทั้งนี้ ระเบียบ
สํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการแกไขปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ พ.ศ. 2545 ไดประกาศในราชกิจจานุเบกษา

ฉบับประกาศทั่วไป เลม 120 ตอนพิเศษ 2ง ลงวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2546 ใหมีผลบังคับมาตั้งแต

วันที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2546 เปนตนไป ตอมา มีแกไขเพิ่มเติมในสวนขององคประกอบของคณะกรรมการ

แกไขปญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ (กบร.) ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการแกไขปญหาการบุกรุกที่ดิน
ของรัฐ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2547

รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข 295
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”