Page 16 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี
P. 16
รายงานการศึกษาวิจัย XI
การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี
อยางไรก็ดี ประเด็นสําคัญในเรื่องการเลือกปฏิบัติ มิใชจํากัดอยูเฉพาะเรื่องสถานการณและ
ความรุนแรงในการแกปญหา ผลการศึกษาที่ผานมายังชี้ใหเห็นวา ชองทางในการรองเรียนเพื่อใหเกิดการแกปญหา
การเลือกปฏิบัติที่ผูติดเชื้อเขาถึงไดงายและประสบผลรวดเร็วกวามักจะเปนองคกรภาคประชาสังคมที่มีทรัพยากร
จํากัด และแมจะมีชองทางในการรองเรียนตอองคกรภาครัฐและองคกรตามรัฐธรรมนูญ แตก็เขาถึงไดยาก อยางเชน
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ก็มีภารกิจที่ครอบคลุมสิทธิมนุษยชนหลายเรื่อง การแกไขปญหาแตละเรื่อง
จึงใชเวลายาวนาน ประเด็นสําคัญที่ควรพิจารณาตอไปคือ จะผลักดันใหหนวยงานที่มีบทบาทหนาที่โดยตรง ดําเนินงาน
คุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวีใหมีประสิทธิภาพมากขึ้น และสนับสนุนองคกร
ภาคประชาสังคมเหลานี้ใหมีทรัพยากรในการดําเนินงานใหมากขึ้น เพื่อใหสามารถทํางานสงเสริมและคุมครองสิทธิ
ของผูติดเชื้อเอชไอวีไดอยางตอเนื่องและยั่งยืน
2.1.2 ผลกระทบจากการเลือกปฏิบัติ
จากผลการศึกษา พบวา เมื่อผูติดเชื้อเอชไอวี ประสบปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพ
ผูติดเชื้อไดรับผลกระทบทั้งทางตรงและทางออม ดังนี้
ผลกระทบโดยตรง
ทําใหตองสูญเสียงานและแหลงรายไดหลัก ในบางกรณี ผูติดเชื้อยังรูสึกวาสถานะ
การติดเชื้อมีผลตอความกาวหนาในการทํางานดวย
การบังคับตรวจเลือดในการสมัครงาน ทําใหผูติดเชื้อมีทางเลือกในการประกอบอาชีพ
นอยลง ขาดโอกาสในความกาวหนาในการทํางาน ตลอดจนโอกาสในการเพิ่มรายได
ผลกระทบทางออม
ทําใหผูติดเชื้อยิ่งตีตราบาปใหตัวเอง (self-stigma) หรือเปนการตีตราภายในตนเอง
(internal stigma) ยอมรับทัศนะของคนรอบขางวา การติดเชื้อเอชไอวีเปนเรื่องผิดบาป นารังเกียจ เห็นวาการ
เลือกปฏิบัติของคนอื่นๆ เปนเรื่องที่ถูกตอง เหมาะสม ดังนั้น จึงเลือกที่จะไมเปดเผยขอมูลของตนเอง ใชชีวิตอยู
อยางหวาดระแวง เกรงวาผูอื่นจะรูตลอดเวลา ในหลายกรณีที่ผูติดเชื้อตัดสินใจเปดเผยขอมูลและเขารับการรักษา
ชาเกินไป ทําใหเสียชีวิตกอนเวลาอันควร
กรณีที่ผูติดเชื้อเปดเผยตนเองตอคนรอบขางและคนในชุมชนโดยไมสมัครใจ ทําใหตอง
ประสบความยากลําบากในการดํารงชีวิต ไมเฉพาะตัวผูติดเชื้อ แตรวมถึงครอบครัวและคนใกลชิด ไดรับผลกระทบ
จากการถูกตีตราและตั้งขอรังเกียจจากคนในชุมชนดวย
การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพ เปนจุดเริ่มตนหนึ่งที่สงผลใหมีการละเมิด
สิทธิมนุษยชนดานอื่น ๆ ของผูติดเชื้อ ไมวาจะเปนการถูกบังคับใหเขารับบริการทางการแพทย รวมทั้งตรวจเลือดหาเชื้อ
เอชไอวี การถูกกักตัว กักเพื่อตรวจโรคถูกทอดทิ้งใหโดดเดี่ยว แบงแยก ทั้งยังมีการตรวจเลือดการไดรับบริการ
ปรึกษาที่ไมรอบดานบีบบังคับการแจงผลเลือดการถูกกดดันใหบอกสถานะของการติดเชื้อ ถูกเลือกปฏิบัติในการ
เขารับบริการทางการแพทย เชน ถูกจัดใหทําฟนหรือตรวจมะเร็งปากมดลูกเปนลําดับทาย
ผลกระทบตอเศรษฐกิจในภาพรวม เมื่อสํานักงานหลักประกันสุขภาพแหงชาติ ใหบริการ
โครงการหลักประกันสุขภาพถวนหนา โดยครอบคลุมยาตานไวรัสสําหรับผูติดเชื้อ เพื่อใหผูติดเชื้อมีสุขภาพแข็งแรง
และสามารถดําเนินชีวิตไดตามปกติ แตในทางปฏิบัติ กลับมีการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ
ทําใหกําลังแรงงานสวนหนึ่งหายไปจากระบบอยางนาเสียดาย