Page 18 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

รายงานการศึกษาวิจัย XIII
การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

ที่เกี่ยวของหลายองคกร เชน กรณีที่บุคคลถูกละเมิดสิทธิเสรีภาพที่รัฐธรรมนูญรับรองไว หากจะใชสิทธิ
ทางศาลรัฐธรรมนูญเพื่อมีคําวินิจฉัยในกรณีมีบทบัญญัติแหงกฎหมายขัดหรือแยงตอรัฐธรรมนูญ จะสามารถกระทําได

ก็ตอเมื่อไดดําเนินการตามชองทางอื่น ๆ (มาตรา 212) เชน ยื่นคํารองผานผูตรวจการแผนดิน (มาตรา 245)

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ (มาตรา 257) หรือ ศาล (มาตรา 211) กลายเปนอุปสรรคสําคัญที่ทําใหบุคคล
ผูถูกกระทบสิทธิประสบปญหาการเขาถึงกลไกการรองทุกขและการไดรับการเยียวยาจากการเลือกปฏิบัติ เนื่องจาก
ไมตองการที่จะเขาสูกระบวนการตามกลไกที่มีอยู ดังนั้น ควรมีการพิจารณาพัฒนากลไกการรองทุกขที่มี

ความสอดคลองกับความตองการของผูติดเชื้อเอชไอวี

นอกจากนี้ จากการศึกษายังพบวา การดําเนินกิจกรรมการสงเสริมการเขาถึงกลไกการรองทุกข
ของหนวยงานที่เกี่ยวของในที่นี้ คือ ภาครัฐและภาคประชาสังคม ยังขาดการบูรณาการในมิติตาง ๆ อยางชัดเจน
อาทิ การบริหารจัดการฐานขอมูลรวมกัน แนวปฏิบัติในการสรางกลไกการสงตอ และระบบการติดตามประเมินผล

อยางมีประสิทธิภาพ สงผลกระทบตอการกําหนดแผนหรือยุทธศาสตรดานการสงเสริมการเขาถึงกลไกการคุมครอง

อยางเปนระบบ

3. ขอเสนอแนะจากการศึกษา

ในการเสนอแนะรูปแบบที่เหมาะสมในการแกไขปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ
เอชไอวี ในที่นี้ คณะผูวิจัยแบงขอเสนอเปน 2 แบบ คือ ขอเสนอเชิงนโยบายที่เกี่ยวของกับกฎหมาย ซึ่งไดมาจาก
การทบทวนแนวคิดหลักความเสมอภาคในการประกอบอาชีพ หลักการสิทธิมนุษยชนและมาตรฐานสากล

ที่เกี่ยวของกับการคุมครองสิทธิ ในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี โดยสังเคราะหรวมกับผลการศึกษาสภาพ

และสาเหตุการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวีในบริบทของประเทศไทย และแบบที่สอง
เปนขอเสนอแนะแนวทางและมาตรการที่เหมาะสมในการคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ โดยใช
มาตรการอื่น ๆ แตละสวนมีรายละเอียดดังนี้

3.1 ขอเสนอเชิงนโยบายและขอเสนอในการปรับปรุงกฎหมายเพื่อขจัดการเลือกปฏิบัติในการประกอบ
อาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

แมวารัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 จะมีบทบัญญัติเพื่อคุมครองบุคคลจาก
การเลือกปฏิบัติ ดังที่ปรากฏในมาตรา 30 วรรคสาม แตกฎหมายที่ใชในการคุมครองสิทธิของผูประสบปญหา
ถูกเลือกปฏิบัติยังมีลักษณะกระจัดกระจาย เชน ในประมวลกฎหมายอาญา และประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย

อีกทั้งผูประสบปญหาการเลือกปฏิบัติก็ไมสามารถเขาถึงกลไกการคุมครองสิทธิตามรัฐธรรมนูญไดโดยตรง จึงมี

ความจําเปนตองพิจารณาบัญญัติกฎหมายขจัดการเลือกปฏิบัติ ที่กําหนดบรรทัดฐานที่ชัดเจนในการคุมครองกรณี
การถูกเลือกปฏิบัติ ทั้งที่หนวยงานรัฐและหนวยงานภาคเอกชนตองปฏิบัติตาม อันจะเปนแนวทางหนึ่งในการแกไข
ปญหาการเลือกปฏิบัติที่ปรากฏในระเบียบปฏิบัติของหนวยงานตาง ๆ รวมทั้งการสรางกลไก/กระบวนการคุมครอง

สิทธิที่ผูถูกละเมิดสิทธิสามารถเขาถึงไดโดยตรง ดังนั้น จําเปนตองมีการผลักดันกฎหมายเพื่อขจัดการเลือกปฏิบัติ

หรือกฎหมายเพื่อความเสมอภาคในภาพรวมในลักษณะเดียวกับกฎหมายเสมอภาคของประเทศสหราชอาณาจักร
เพื่อลดปญหาการซํ้าเติมการเลือกปฏิบัติและเสริมพลังการขับเคลื่อนกฎหมาย กฎหมายฉบับนี้ ไมจําเปนตองเปน
กฎหมายเฉพาะสําหรับผูติดเชื้อเอชไอวี แตตองสังเคราะหรวมกับปญหาการเลือกปฏิบัติในกลุมอื่น ๆ ไดแก

กลุมคนพิการ ผนวกกลุมเปาหมายอื่นที่ประสบปญหาการเลือกปฏิบัติดวย โดย