Page 32 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ปัญหาและมาตรการทางกฎหมายในการรับรองและคุ้มครองสิทธิในความเป็นอยู่ส่วนตัว
P. 32
รายงานการศึกษาวิจัย 17
เรื่อง ปญหาและมาตรการทางกฎหมายในการรับรองและคุมครองสิทธิในความเปนอยูสวนตัว
หลักความจําเปนมีความสําคัญอยางยิ่งในการควบคุมการใชอํานาจมหาชนที่มีผลกระทบตอ
สิทธิขั้นพื้นฐาน ซึ่งเคยมีกรณีตัวอยางที่เกิดขึ้นในป ค.ศ. 1968 ที่กรุงเบอรลิน เจาหนาที่ตํารวจไดออกคําสั่ง
หามมิใหมีการเดินขบวน แตก็มีบุคคลกลุมเล็ก ๆ ไดนําโปสเตอรแผนเล็ก ๆ ไปติดที่โคมไฟตามถนน และสถานที่อื่น ๆ
เพื่อเชิญชวนใหประชาชนมารวมเดินขบวนในวัน เวลาและสถานที่ ที่ปรากฏในแผนโปสเตอรนั้น ตํารวจ
ไดทําการจับกุมบุคคลซึ่งทําการติดแผนโปสเตอรนั้น โดยไดควบคุมตัวบุคคลผูนั้นไวจนกระทั่งถึงวันที่มีการ
เดินขบวน และตอมาไดมีการรองไปยังศาลปกครองชั้นสูงของเบอรลิน ศาลไดวินิจฉัยวาการจับกุมบุคคล
ดังกลาวนั้นไมมีความจําเปนสําหรับการรักษาความสงบของสังคม เพราะการริบแผนประกาศดังกลาวนั้น
ถือวาเปนการเพียงพอแลว 14
3) ความไดสัดสวนในความหมายอยางแคบ หรือความสมเหตุสมผลระหวางผลกระทบ
ที่เกิดขึ้นกับประโยชนที่ไดจากการดําเนินการตามมาตรการดังกลาว ไดแก การไดรับผลกระทบอันเกิดจากการแทรกแซง
ในเสรีภาพของปจเจกบุคคลจะตองไมอยูนอกเหนือจากขอบเขตความสัมพันธของประโยชนอันเปนเปาหมาย
ของสาธารณะที่กําหนดไว ประโยชนที่ไดจากการดําเนินการตามมาตรการนั้นจะตองมีนํ้าหนักมากกวาผลเสีย
ที่เกิดจากมาตรการดังกลาว ศาลรัฐธรรมนูญสหพันธเคยวินิจฉัยไววามาตรการอันใดอันหนึ่งจะตองไมกอใหเกิด
ภาระแกผูไดรับผลกระทบจนเกินกวาขอบเขต และผลกระทบที่เกิดขึ้นนั้นจะตองเปนไปอยางมีเหตุผล ดังนั้น
หลักความไดสัดสวนจึงเปนการยืนยันถึงความสมควร หรือความสมเหตุสมผล อันมีความใกลเคียงอยางยิ่ง
กับความหมายของหลักความไดสัดสวนในความหมายอยางแคบ 15
หลักความไดสัดสวนตามหลักกฎหมายของประเทศสหพันธสาธารณรัฐเยอรมนีนั้น
ถือวาเปนหลักกฎหมายมหาชนทั่วไปที่มิไดบัญญัติไวเปนลายลักษณอักษรแตอยางใด แตไดรับการ
ยอมรับวาเปนหลักกฎหมายทั่วไปอยางกวางขวาง มิใชเฉพาะแตในประเทศสหพันธสาธารณรัฐเยอรมนีเทานั้น
ยังรวมถึงออสเตรเลีย สาธารณรัฐฝรั่งเศส สวิตเซอรแลนด และประเทศอื่น ๆ นอกจากนั้นยังไดรับการยอมรับวา
เปนหลักกฎหมายในกฎหมายระหวางประเทศ โดยเฉพาะอยางยิ่งเปนหลักที่ไดรับการยอมรับจาก
สหภาพยุโรป ทั้งนี้ เพราะรากฐานของหลักความไดสัดสวนนั้นมีพื้นฐานมาจากหลักความยุติธรรม อันเปน
พื้นฐานของหลักกฎหมายทั่วไป และเปนหลักที่คํานึงถึงความยุติธรรมทั้งในสวนของปจเจกบุคคลและความ
ยุติธรรมตอสังคมโดยรวมดวย
14 M.Ch.Jakops, Der GrundsatZ der Verhaelthismaessigkeit,1981 S.68
15 M.GentZ, NJW 1968,S.1600 (1604); P.Badura,1986,S.26