Page 25 - โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง สิทธิชุมชนและผลกระทบโครงการพัฒนาภาคใต้
P. 25
๑๑
การศึกษาผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ รวมทั้งจัดรับฟังความคิดเห็นของชุมชนและประชาชน
ก่อนที่จะมีการดําเนินโครงการและรับรองสิทธิของชุมชนในการฟ้องร้องหน่วยงานรัฐให้ปฏิบัติตาม
รัฐธรรมนูญ ดังรายละเอียดตามบทบัญญัติในส่วนที่ ๑๒ ว่าด้วยสิทธิชุมชน ว่าด้วย มาตรา ๖๖ และ ๖๗
ดังนี้
มาตรา ๖๖ บุคคลซึ่งรวมกันเป็นชุมชน ชุมชนท้องถิ่น หรือชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิม ย่อม
มีสิทธิอนุรักษ์หรือฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปวัฒนธรรม อันดีของท้องถิ่นและของชาติ
และมีส่วนร่วมในการจัดการ การบํารุงรักษา และการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม
รวมทั้งความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสมดุลและยั่งยืน
มาตรา ๖๗ สิทธิของบุคคลที่จะมีส่วนร่วมกับรัฐและชุมชนในการอนุรักษ์ บํารุงรักษา
และการได้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพ และในการคุ้มครอง
ส่งเสริม และรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม เพื่อให้ดํารงชีพอยู่ได้อย่างปกติและต่อเนื่องในสิ่งแวดล้อมที่จะไม่
ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพอนามัย สวัสดิภาพ หรือคุณภาพชีวิตของตน ย่อมได้รับความคุ้มครองตาม
ความเหมาะสม
การดําเนินโครงการหรือกิจกรรมที่อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อชุมชนอย่างรุนแรงทั้ง
ทางด้านคุณภาพสิ่งแวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติ และสุขภาพ จะกระทํามิได้ เว้นแต่จะได้ศึกษาและ
ประเมินผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนในชุมชน และจัดให้มีกระบวนการ
รับฟังความคิดเห็นของประชาชนและผู้มีส่วนได้เสียก่อน รวมทั้งได้ให้องค์การอิสระซึ่งประกอบด้วย
ผู้แทนองค์การเอกชนด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ และผู้แทนสถาบันอุดมศึกษาที่จัดการการศึกษาด้าน
สิ่งแวดล้อมหรือทรัพยากรธรรมชาติหรือด้านสุขภาพ ให้ความเห็นประกอบก่อนมีการดําเนินการดังกล่าว
สิทธิของชุมชนที่จะฟ้องหน่วยราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ ราชการส่วน
ท้องถิ่น หรือองค์กรอื่นของรัฐที่เป็นนิติบุคคล เพื่อให้ปฏิบัติหน้าที่ตามบทบัญญัตินี้ย่อมได้รับความ
คุ้มครอง
๓.๒ สิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข้องกับผลกระทบโครงการพัฒนาภาคใต้
โครงการพัฒนาภาคใต้ในการศึกษาครั้งนี้ เป็นชุดแผนงานและโครงการขนาดใหญ่ที่จัดทําโดย
หน่วยงานต่าง ๆ ของรัฐ ภายใต้แผนพัฒนาชายฝั่งทะเลภาคใต้ อันจะส่งผลกระทบเป็นวงกว้างต่อการ
กําหนดทิศทางในการพัฒนาภาคใต้ จากการพัฒนาในปัจจุบันบนฐานทรัพยากรท้องถิ่นด้านเกษตร
ประมงและท่องเที่ยวไปเป็นการพัฒนาบนฐานของพลังงานและอุตสาหกรรม ซึ่งจะมีส่วนที่สัมพันธ์และมี
ความเชื่อมโยงกับสิทธิมนุษยชนในมิติต่าง ๆ โดยเฉพาะสิทธิที่สําคัญที่มีความเกี่ยวเนื่องอย่างชัดเจนกับ