Page 723 - รายงานฉบับสมบูรณ์ การประเมินศักยภาพและพัฒนาระบบงานและกระบวนการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามมาตรา 257 (1) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 723
1. ด าเนินการตรวจสอบตามกรอบรูปเรื่องที่ก าหนด เพื่อให้ค าตอบที่ได้ถูกต้อง ตรงตาม
สาระการร้องเรียน สามารถตอบค าถาม เยียวยาผู้ร้องได้ตรงประเด็น
2. การพัฒนาคู่มือการเขียนรายงานที่มีคุณภาพ ซึ่งคู่มือดังกล่าวควรมีองค์ประกอบ
ครบถ้วนทั้งในด้านรูปแบบและเนื้อหา โดยการพัฒนาคู่มือดังกล่าวอาจมีที่มาจาก
รายงานผลการตรวจสอบก่อนหน้าที่ กสม. เห็นว่ามีมาตรฐานที่ดีเหมาะสมกับการ
เป็นตัวแบบ ผนวกกับการศึกษาตัวแบบการเขียนรายงานผลการตรวจสอบของ
ประเทศที่มีมาตรฐานในการเขียนรายงานที่ดี และเป็นแนวทางเดียวกัน รวมถึงการ
ระดมความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายสิทธิมนุษยชน องค์กรอิสระ หรือ
ผู้เกี่ยวข้องอื่น ประเด็นส าคัญที่สุดอีกประการคือ การค้นหา รวบรวมตัวอย่างการ
ั
ั
เขียนที่มีปญหาด้อยคุณภาพ เพื่อสรุปถึงปญหาข้อจ ากัดส าคัญ ก่อนจะออกแบบคู่มือ
การเขียนรายงานผลการตรวจสอบของ กสม.
3. ต้องสื่อสาร ท าความเข้าใจกับคณะอนุกรรมการ หรือผู้เชี่ยวชาญให้ชัดเจนถึงรูปแบบ
การเขียนรายงานผลการตรวจสอบ เพื่อสามารถให้ข้อเสนอแนะได้ถูกต้องตามทิศทาง
ที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน
4. มีการทบทวนข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง รวมถึงรายงานผลการตรวจสอบก่อนหน้า (ถ้า
มีตรวจสอบเรื่องเดียวกัน หรือใกล้เคียงกัน) เพื่อให้ผลการตรวจสอบมีมาตรฐาน
เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ไม่ขัดแย้งกัน
2) ขอบเขตอ านาจตามกฎหมาย
กล่าวได้ว่าแนวคิดที่ถูกน าเสนอข้างต้นค่อนข้างมีความหลากหลาย และต่างมีผลต่อการ
เพิ่มน ้าหนักของผลการตรวจสอบทั้งสิ้น อย่างไรก็ตามคณะผู้วิจัยมีทรรศนะบางอย่างเพิ่มเติมที่
เกี่ยวข้องกับประเด็นการใช้อ านาจตามขอบเขตที่กฎหมายก าหนด ดังนี้
1. อ านาจในการตรวจสอบตามกฎหมาย หากเปรียบเทียบกับประเทศอื่นๆ ประเทศไทย
ค่อนข้างมีอ านาจค่อนข้างมาก รวมถึงกรณีล่าสุดที่มีการปรับเปลี่ยนกฎหมายให้กสม.
้
สามารถฟองร้องแทนผู้ถูกละเมิดได้ ยิ่งเป็นเสมือนการเพิ่มน ้าหนักของเครื่องมือที่มี
ั
ให้มากขึ้น อย่างไรก็ตามปญหาส าคัญที่พบคือ ไม่มีการใช้เครื่องมือที่มีอยู่อย่าง
เหมาะสม ซึ่งกรณีดังกล่าวส่งผลประการหนึ่งคือ ท าให้ไม่สามารถทราบได้ว่า มี
ั
ปญหาด้านข้อกฎหมายอะไรบ้างที่ควรปรับเปลี่ยน แก้ไข หรือเพิ่มเติมอย่างแท้จริง
2. ควรมีการก าหนดแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจนเกี่ยวกับ การน าเครื่องมือทางกฎหมายที่มี
อยู่มาใช้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ภายใต้กรอบที่เหมาะสมเพื่อเป็นการให้น ้าหนักกับ
- 604 -
