Page 449 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

บทบัญญัติแห่งพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรม (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2532

กําหนดให้ใช้ความแทนว่า
“การกําหนดเขตที่ดินให้เป็นเขตปฏิรูปที่ดินตามวรรคหนึ่ง ให้กําหนดเฉพาะที่ดินที่จะ
ดําเนินการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม เว้นแต่ในกรณีที่จําเป็นจะถือเขตของตําบลหรืออําเภอเป็นหลัก

ก็ได้ โดยให้ดําเนินการกําหนดเขตปฏิรูปที่ดินในเขตท้องที่อําเภอที่มีเกษตรกรผู้ไม่มีที่ดินประกอบ
เกษตรกรรมเป็นของตนเอง หรือมีที่ดินเล็กน้อยไม่เพียงพอแก่การครองชีพ หรือต้องเช่าที่ดินของผู้อื่น
ประกอบเกษตรกรรมอยู่เป็นจํานวนมาก ตลอดจนที่มีผลผลิตต่อไร่ตํ่า เป็นเกณฑ์ในการจัดอันดับ

ความสําคัญในการกําหนดเขตก่อนหลัง ในกรณีที่ถือเขตของตําบลหรืออําเภอเป็นเขตปฏิรูปที่ดินนั้น
ให้หมายถึงเฉพาะที่ตั้งอยู่นอกเขตเทศบาลและสุขาภิบาล”
บทบัญญัติแห่งพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2532 ตาม

มาตรา 7 ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็นมาตรา 25 ทวิ แห่งพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม
พ.ศ. 2518
“มาตรา 25 ทวิ ถ้าที่ดินที่ ส.ป.ก. ได้มาเป็นแปลงเล็กแปลงน้อยและมิได้อยู่ในเขตปฏิรูปที่ดิน

ให้ ส.ป.ก. มีอํานาจจัดที่ดินนั้นให้กับเกษตรกรหรือสถาบันเกษตรกรได้ ตามมาตรา 30 เสมือนว่าเป็น
ที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดิน โดยไม่ต้องดําเนินการกําหนดเขตที่ดินในท้องที่นั้นให้เป็นเขตปฏิรูปที่ดินตาม
มาตรา 25”

บทบัญญัติแห่งพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรม (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2532 ตาม
มาตรา 8 ให้ยกเลิกความในมาตรา 26 แห่งพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2518
บัญญัติว่า

“มาตรา 26 เมื่อได้มีพระราชกฤษฎีกากําหนดเขตปฏิรูปที่ดินใช้บังคับในท้องที่ใดแล้ว
(1) ถ้าในเขตปฏิรูปที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินสําหรับพลเมืองใช้ร่วมกันแต่
พลเมืองเลิกใช้ประโยชน์ในที่ดินนั้น หรือได้เปลี่ยนสภาพจากการเป็นที่ดินสําหรับพลเมืองใช้ร่วมกันก็ดี

หรือพลเมืองยังใช้ประโยชน์ในที่ดินนั้นอยู่ หรือยังไม่เปลี่ยนสภาพจากการเป็นที่ดินสําหรับพลเมืองใช้
ร่วมกัน เมื่อได้จัดที่ดินแปลงอื่นให้พลเมืองใช้ร่วมกันแทนโดยคณะกรรมการประกาศในราชกิจจา
นุเบกษาแล้วก็ดี ให้พระราชกฤษฎีกากําหนดเขตปฏิรูปที่ดินนั้นมีผลเป็นการถอนสภาพการเป็นสา

ธารณสมบัติของแผ่นดินสําหรับที่ดินดังกล่าวโดยมิต้องดําเนินการถอนสภาพตามประมวลกฎหมาย
ที่ดิน และให้ ส.ป.ก. มีอํานาจนําที่ดินนั้นมาใช้ในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้
(2) ถ้าในเขตปฏิรูปที่ดินนั้น มีที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินสําหรับใช้เพื่อประโยชน์

ของแผ่นดินโดยเฉพาะ ให้พระราชกฤษฎีกากําหนดเขตปฏิรูปที่ดินนั้นมีผลเป็นการถอนสภาพการเป็น
สาธารณสมบัติของแผ่นดินดังกล่าวโดยมิต้องดําเนินการถอนสภาพตามประมวลกฎหมายที่ดิน และให้
ส.ป.ก. มีอํานาจนําที่ดินนั้นมาใช้ในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้ในกรณีที่ทางราชการยังต้องใช้

8‐14