Page 93 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเรื่องการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

71

ในการเลือกที่จะเขารวมหรือไมเขารวมโครงการ ในขณะเดียวกับที่องคกรลูกจางในปจจุบัน ก็ไมไดใหความ
สนใจในประเด็นสิทธิของผูติดเชื้อ เหมือนกับการรณรงคเพื่อปองกันการแพรระบาดของเชื้อเอชไอวีในทศวรรษ
172
กอนๆ ในสภาวะองคกรลูกจาง ไมไดมีความสนใจและขาดพลังในการผลักดันประเด็น อํานาจการตัดสินใจ
กลายเปนเรื่องของนายจางที่ใหความสนใจกับความคุมทุนในการจางงาน มาตรฐาน ASO Thailand จึงไมคอย
มีอิทธิพลตอการสงเสริมใหมีการคุมครองสิทธิในวงกวาง นอกจากนี้ พบวา หนวยงานภาครัฐที่เกี่ยวของในการ
สงเสริมการคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อ โดยเฉพาะในระดับปฏิบัติ ในบางหนวยงาน ก็ไมมี

ความรู ความเขาใจในเรื่องโรคเอดสและเชื้อเอชไอวีอยางเพียงพอ จึงไมสามารถคุมครองสิทธิในการประกอบ
173
ของผูติดเชื้อเอชไอวีได ประกอบกับการไมใหความสําคัญตอมิติการทํางานแบบไตรภาคี (tripartite action)
หรือแมกระทั่งการสงเสริมการเจรจาเชิงสังคม (social dialogue) ของผูมีสวนไดสวนเสียอยางตอเนื่อง ทําให
มาตรการการสงเสริมการคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อขาดทิศทางและความชัดเจน และไม

เปนไปตามแนวปฏิบัติฯ ที่ไดประกาศไว
ปญหาการละเมิดสิทธิของผูติดเชื้อในภาคราชการ กลายเปนสวนที่แกไขไดยากที่สุด ไมวาจะเปนกรณี
ตํารวจชั้นประทวน หรือผูชวยผูพิพากษาก็ตาม เพราะเปนกลไกที่แข็งตัว ไมคอยยอมรับความเปลี่ยนแปลง แม
จะมีความพยายามในการทําความเขาใจจากคนกลาง อยางคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติก็ตาม ใน

กรณีของหนวยงานราชการ สํานักงานอัยการสูงสุด จึงเปนตัวอยางเดียวที่มีความเขาใจมากพอ และยกเลิกการ
บังคับตรวจหาเชื้อเอชไอวีในการสอบผูชวยอัยการ
สําหรับในภาคเอกชน ขอมูลจากกรณีศึกษาทั้งในสวนกลาง และในระดับพื้นที่ พบวา การเลือกปฏิบัติ

ในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อในหลายกรณี เกิดจากการขาดความรู ความเขาใจทั้งในเรื่องการแพรระบาด
ของเชื้อเอชไอวี และสิทธิของผูติดเชื้อ ในบางกรณี เมื่อมีการสรางเจรจาเพื่อความเขาใจรวมกัน ระหวาง 3
สวน คือ นายจาง คนกลาง อยางเชน คณะอนุกรรมการคุมครองสิทธิ ภายใต คช.ปอ. คณะกรรมการสิทธิ
มนุษยชนแหงชาติ เครือขายภาคประชาสังคมในพื้นที่ที่มีความรูความเขาใจมากพอ และตัวผูติดเชื้อเอชไอวี ก็
ทําใหสามารถแกไขปญหาการละเมิดสิทธิของผูติดเชื้อได ในบางกรณีที่เปนองคกรขนาดใหญ การแกปญหา

ดังกลาว อาจรวมไปถึงการปรับเปลี่ยนนโยบายในการจางงานที่มีผลในวงกวาง แตโดยทั่วไป การแกปญหาที่
เกิดขึ้น มักเกิดผลในรายกรณีมากกวา และในกรณีที่ไมสามารถแกไขปญหาดวยเจรจาได การฟองรองคดีตอ
ศาล กลายเปนเพียงมาตรการเดียวที่จะสรางบรรทัดฐานในอนาคตสําหรับผูประกอบการ แตการฟองรองตอ

ศาล ก็มีขอจํากัดที่ตองใชระยะเวลานาน ทั้งสําหรับผูติดเชื้อและกลไกสนับสนุนผูติดเชื้อเอชไอวีดวย
การดําเนินงานเพื่อสงเสริมการคุมครองสิทธิของผูติดเชื้อ ทั้งสิทธิในการประกอบอาชีพ และสิทธิ
มนุษยชนดานอื่นๆ ในลักษณะนี้ จึงจําเปนตองไดรับการยอมรับ รวมถึงอุดหนุนทรัพยากรในการดําเนินงาน
เพื่อสงเสริมใหตัวผูติดเชื้อ และคนกลางมีพลังในการรณรงคสรางความรู ความเขาใจในวงกวาง

172
สาวิทย แกวหวาน อดีตเลขาธิการสหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ ไดยอมรับวา ในชวงปจจุบัน ขบวนการแรงงานไม
คอยใหความสนใจกับปญหาเรื่องเอชไอวีมากนัก จึงไมมีความเคลื่อนไหวจากขบวนการแรงงงานในเรื่องดังกลาว (การสนทนา
กลุมเจาหนาที่ของรัฐ เอกชนและองคกรพัฒนาเอกชนที่ทํางานเกี่ยวของกับผูติดเชื้อเอชไอวี 1 มีนาคม 2556) ซึ่งสอดคลองกับ
ขอสังเกตที่ไดจากการสนทนากลุมลูกจางในสถานประกอบการ ตัวแทนสหภาพแรงงาน 8 มีนาคม 2556
173 ขอสังเกตจากผูอํานวยการมูลนิธิศูนยคุมครองสิทธิดานเอดส การประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อรับฟงความคิดเห็นตอผล
การศึกษา, 16 พฤศจิกายน 2556