Page 91 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเรื่องการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

69

เพื่อเขาไปทําความเขาใจเกี่ยวกับสิทธิของผูติดเชื้อ การแพรระบาดของโรค จนทําใหองคกรบางแหงมีการ
ปรับเปลี่ยนนโยบายในการจางงาน โดยยกเลิกนโยบายในการเลือกปฏิบัติตอผูติดเชื้อ (ดูรายละเอียดในลอม

กรอบ)
170
นอกจากนี้ จากประสบการณในการดําเนินงานเพื่อคุมครองสิทธิของผูติดเชื้อเอชไอวี ซึ่งมูลนิธิ
ศูนยคุมครองสิทธิดานเอดส (FAR) ไดรับทุนสนับสนุนจากหนวยงานระหวางประเทศที่เกี่ยวกับโรคเอดส ใหมา
จัดทําโครงการเพื่อคุมครองสิทธิของผูติดเชื้อเอชไอวีในป 2554 มีการดําเนินงานในระดับจังหวัด 7 แหงไดแก

ศรีสะเกษ อุบลราชธานี ชัยภูมิ พะเยา นาน นครสวรรคและลพบุรี แนวคิดหลักในการดําเนินงานคือการสราง
กลไกการมีสวนรวมในระดับจังหวัดเพื่อแกไขปญหาการเลือกปฏิบัติในการผูติดเชื้อ ซึ่งเริ่มตนจากการสรางเวที
การมีสวนรวมในระดับจังหวัด เพื่อหาทางทางการสงเสริมคุมครองสิทธิดานเอดสโดยหนวยงานที่เขารวม
ประกอบดวยหนวยงานภาครัฐที่เกี่ยวของ เชน อคช.จังหวัด สํานักงานสวัสดิการและคุมครองแรงงาน

สํานักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย (พม.จ.) และเครือขายภาคประชาสังคมในพื้นที่ ซึ่งหนวยงาน
เหลานี้ มักเปนหนวยงานที่อยูภายใตกลไกอนุกรรมการปองกันและแกไขปญหาเอดสระดับจังหวัด หลังจากนั้น
FAR ก็ดําเนินการพัฒนาศักยภาพในการดําเนินงานของกลไก สนับสนุนใหมีการทําแผนปฏิบัติการและ
ดําเนินการตามแผน ซึ่งประกอบดวย การรับเรื่องราวการรองทุกข การประชุมเปนระยะๆ และมีการสรุป

บทเรียนเมื่อสิ้นสุดโครงการผลการดําเนินงาน พบวา จากระยะเวลาในการดําเนินงาน 8 เดือน คณะทํางาน
ไดรับเรื่องรองเรียนมาทั้งหมด 47 เรื่อง และสําหรับปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพ สามารถแกไข
ไดโดยการประสานงานกับนายจาง/หนวยงานเพื่อไปสรางความรูความเขาใจ ในเรื่องการแพรระบาดของผูติด

เชื้อเอชไอวี สิทธิของผูติดเชื้อ โดยในหลายกรณี พบวา เปนการเลือกปฏิบัติดวยเหตุแหงการไมรู ทั้งไมรูสิทธิ
ของผูติดเชื้อ และไมรูเรื่องการแพรระบาด และกลาวอางถึงขอกฎหมาย เพื่อใชเปนเงื่อนไขในการจํากัดสิทธิ
ของผูติดเชื้อ เมื่อคณะทํางานลงไปทําความเขาใจ และสามารถแสดงขอเท็จจริงใหเห็นวา ไมมีขอกฎหมายที่
จํากัดสิทธิดังกลาว ก็สามารถแกไขปญหาดังกลาวได แตผลสัมฤทธิในการแกไขปญหา มักจะจํากัดอยูเปนราย
กรณีเทานั้น

อยางไรก็ดี แมวาโครงการจะมีผลในการเสริมพลังขององคกรที่ทํางานสงเสริมและคุมครองสิทธิของ
ผูติดเชื้อที่เขาถึงกลุมเปาหมายในระดับพื้นที่ แตเมื่อการสนับสนุนงบประมาณสิ้นสุด โครงการก็จบลง เงื่อนไข
นี้เปนหนึ่งในขอจํากัดที่สําคัญของการดําเนินงานขององคกรในภาคประชาสังคม ซึ่งมีทรัพยากรในการ

ดําเนินงานจํากัด งบประมาณในการดําเนินงานจํานวนมาก ก็มาจากหนวยงานระหวางประเทศ ซึ่งมีแนวโนม
171
วา ในระยะตอไป จะใหการสนับสนุนนอยลงเรื่อยๆ รวมทั้งงบประมาณสนับสนุนในประเทศก็มีนอยลง และ
แมจะมีกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมระบบสุขภาพ (สสส.) ที่ใหความสําคัญกับการดําเนินงานเพื่อสราง
สุขภาวะ แตแนวทางการสนับสนุน โครงการก็เปนการสนับสนุนระยะสั้น ไมตอเนื่อง นอกจากนั้น องคกรภาค

ประชาสังคม ก็มีขีดจํากัดในการคุมครองสิทธิ เพราะขาดการยอมรับจากภาคราชการ และขาดอํานาจทาง
กฎหมาย หลายเรื่องจึงเปนการดําเนินงานเพื่อสงตอใหหนวยงานที่มีหนาที่รับผิดชอบ อยางเชน สํานักงาน
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ดําเนินงานตอ หรือจําเปนตองฟองรองเพื่อใหเกิดการดําเนินคดีตอไป

170 ขอมูลจากผูอํานวยการมูลนิธิศูนยคุมครองสิทธิดานเอดส, การประชุมเชิงปฏิบัติการวิเคราะหขอมูล, 24 ตุลาคม 2556
171
คณะทํางานจับตานโยบายคณะกรรมการองคกรพัฒนาเอกชนดานเอดส (กพอ.), รายงานการวิเคราะหนโยบายการ
ตอบสนองตอปญหาเอดสของประเทศไทยในมุมมองของภาคประชาสังคม ฉบับป พ.ศ. 2552,หนา 98.