Page 17 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเรื่องการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี
P. 17
XII
การตรวจเลือดถือเปนการละเมิดสิทธิสวนบุคคล และเปนทั้งความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาและประมวล
กฎหมายแพงและพาณิชย
แมรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทยไดรับรองและคุมครองบุคคลจากการเลือกปฏิบัติ จากการศึกษา
พบวา ปญหาเชิงโครงสรางของระบบกลไกการรองทุกขภายใตรัฐธรรมนูญซึ่งมีกระบวนการและขั้นตอนที่
ซับซอนและอาจตองใชเวลานานเกินความจําเปนเนื่องจากมีความทับซอนในเขตอํานาจขององคกรที่เกี่ยวของ
หลายองคกร เชน กรณีที่บุคคลถูกละเมิดสิทธิเสรีภาพสิทธิที่รัฐธรรมนูญรับรองไว หากจะใชสิทธิทางศาล
รัฐธรรมนูญเพื่อมีคําวินิจฉัยในกรณีมีบทบัญญัติแหงกฎหมายขัดหรือแยงตอรัฐธรรมนูญ จะสามารถกระทําไดก็
ตอเมื่อไดดําเนินการตามชองทางอื่นๆ (มาตรา 212) เชน ยื่นคํารองผานผูตรวจการแผนดิน (มาตรา 245)
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ (มาตรา 257) หรือ ศาล (มาตรา 211) กลายเปนอุปสรรคสําคัญที่ทําให
บุคคลผูถูกกระทบสิทธิประสบปญหาการเขาถึงกลไกการรองทุกขและการไดรับการเยียวยาจากการเลือก
ปฏิบัติ เนื่องจากไมตองการที่จะเขาสูกระบวนการตามกลไกที่มีอยู ดังนั้น ควรมีการพิจารณาพัฒนากลไกการ
รองทุกขที่มีความสอดคลองกับความตองการของผูติดเชื้อเอชไอวี
นอกจากนี้ จากการศึกษายังพบวา การดําเนินกิจกรรมการสงเสริมการเขาถึงกลไกการรองทุกขของ
หนวยงานที่เกี่ยวของในที่นี้ คือ ภาครัฐ และภาคประชาสังคม ยังขาดการบูรณาการในมิติตางๆ อยางชัดเจน
อาทิ การบริหารจัดการฐานขอมูลรวมกัน แนวปฏิบัติในการสรางกลไกการสงตอ และระบบการติดตาม
ประเมินผลอยางมีประสิทธิภาพ สงผลกระทบตอการกําหนดแผน หรือยุทธศาสตรดานการสงเสริมการเขาถึง
กลไกการคุมครองอยางเปนระบบ
3. ขอเสนอแนะจากการศึกษา
ในการเสนอแนะรูปแบบที่เหมาะสมในการแกไขปญหาการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติด
เชื้อเอชไอวีในที่นี้ คณะผูวิจัย แบงขอเสนอเปน 2 แบบ คือ ขอเสนอเชิงนโยบายที่เกี่ยวของกับกฎหมาย ซึ่ง
ไดมาจากการทบทวนแนวคิดหลักความเสมอภาคในการประกอบอาชีพ หลักการสิทธิมนุษยชนและ
มาตรฐานสากลที่เกี่ยวของกับการคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวีโดยสังเคราะหรวมกับ
ผลการศึกษาสภาพและสาเหตุการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวีในบริบทประเทศไทย
และแบบที่สองเปน ขอเสนอแนะแนวทางและมาตรการที่เหมาะสมในการคุมครองสิทธิในการประกอบ
อาชีพของผูติดเชื้อ โดยใชมาตรการอื่นๆ แตละสวนมีรายละเอียดดังนี้
3.1 ขอเสนอเชิงนโยบายและขอเสนอในการปรับปรุงกฎหมายเพื่อขจัดการเลือกปฏิบัติในการประกอบ
อาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี
แมวารัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 จะมีบทบัญญัติเพื่อคุมครองบุคคลจาก
การเลือกปฏิบัติ ดังที่ปรากฏในมาตรา 30 วรรคสาม แตกฎหมายที่ใชในการคุมครองสิทธิของผูประสบปญหา
ถูกเลือกปฏิบัติยังมีลักษณะกระจัดกระจาย เชน ในประมวลกฎหมายอาญาและประมวลกฎหมายแพงและ
พาณิชย อีกทั้งผูประสบปญหาการเลือกปฏิบัติก็ไมสามารถเขาถึงกลไกการคุมครองสิทธิตามรัฐธรรมนูญได
โดยตรง จึงมีความจําเปนตองพิจารณาบัญญัติกฎหมายขจัดการเลือกปฏิบัติ ที่กําหนดบรรทัดฐานที่ชัดเจนใน
การคุมครองกรณีการถูกเลือกปฏิบัติทั้งที่หนวยงานรัฐและหนวยงานภาคเอกชนตองปฏิบัติตาม อันจะเปน
แนวทางหนึ่งในการแกไขปญหาการเลือกปฏิบัติที่ปรากฏในระเบียบปฏิบัติของหนวยงานตางๆ รวมทั้ง การ
สรางกลไก/กระบวนการคุมครองสิทธิที่ผูถูกละเมิดสิทธิสามารถเขาถึงไดโดยตรง ดังนั้น จําเปนตองมีการ