Page 349 - รายงานโครงการศึกษา เรื่อง การจัดทำตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเบื้องต้นตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
P. 349
271
3. รายละเอียดการสัมมนาเชิงปฏิบัติการ
ผศ. วิชัย ศรีรัตน์ - ขอขอบคุณศาสตราจารย์ ดร. อมรา เป็นอย่างมาก ท่านก็กรุณาได้กล่าวเปิด
ครั้งที่แล้วท่านนั่งอยู่ให้ความคิดเห็นตลอดจนจบรายการ หวังว่าวันนี้อาจารย์คงจะอยู่แสดงความคิดเห็นได้
เช่นกัน เพราะว่าอาจารย์เองเป็นนักวิจัยแล้วก็เป็นคนที่จัดทําตัวชี้วัดเด็กกับตัวชี้วัดผู้หญิงเมื่อประมาณสัก
10 ปีที่แล้ว ซึ่งปัจจุบันนี้ต้องอาจจะต้องมีการจัดการปรับปรุงแก้ไข และใช้วิธีคิดแบบใหม่ ผมได้ปรึกษาท่าน
อยู่ตลอดมา ในช่วงนี้ก่อนที่จะรับฟังความคิดเห็น ผมขอนําเสนอความเป็นมาของโครงการแล้วก็กรอบ
วิธีการคิดอันเป็นที่มาของการจัดทําตัวชี้วัด และจะนําเสนอรูปแบบของการจัดทํา การพัฒนาตัวชี้วัด
ต่างประเทศว่าเขามีความคิดในการทําตัวชี้วัดอย่างไร
เราประชุมไม่เป็นทางการ ผมคิดว่าบรรยากาศของการประชุมถ้าไม่เป็นทางการจะช่วยให้ความคิดใน
การประชุมหลั่งไหลออกมาได้มากกว่าการประชุมแบบเป็นทางการ สาเหตุหนึ่งที่จัดในมหาวิทยาลัย คราวที่
แล้วไปจัดที่โรงแรมรู้สึกว่ามันอึดอัดนิดหน่อย
3.1 น าเสนอ ความเป็นมา และความส าคัญของโครงการ กรอบแนวคิด หลักการ ระเบียบวิธีวิจัย
และวิธีการด าเนินการคิด
บรรยายน าเรื่อง “ความส าคัญของตัวชี้วัดในการประเมินและติดตามการปฏิบัติตามพันธะหน้าที่ของ
รัฐและกระบวนการการจัดท า”
โดย ผศ.วิชัย ศรีรัตน์ อาจารย์ประจําสาขาวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช หัวหน้าคณะ
ผู้ศึกษา
ผศ. วิชัย ศรีรัตน์ - ความสําคัญของตัวชี้วัดในการประเมินและติดตามการปฏิบัติตามพันธะหน้าที่
ของรัฐและกระบวนการการจัดทํา จะขอพูดสั้นๆ นะครับ ตัวชี้วัด คืออะไร คือข้อมูลที่กําหนดขึ้นอย่าง
จําเพาะเจาะจง เพื่อแสดงสภาวะ หรือสถานะของเปูาหมาย เหตุการณ์ กิจกรรม หรือผลลัพธ์ ซึ่งมี
ความสัมพันธ์กับปทัสถานหรือว่า norm ของสิทธิมนุษยชน หรือมาตรฐานด้านสิทธิมนุษยชน หรือ/และ
ข้อมูลนั้นได้บ่งถึง หรือได้สะท้อนถึงหลักการของสิทธิมนุษยชน และสะท้อนถึงปัญหาของสิทธิมนุษยชนใน
ประเทศหรือในพื้นที่ ข้อมูลเหล่านั้นจะใช้เพื่อประเมิน หรือติดตามตรวจสอบ การนําหลักการและปทัสถาน
สิทธิมนุษยชนมาปรับใช้ มันจะสะท้อนถึงการนํามาปรับใช้ภายในประเทศ ฉะนั้นอันนี้คือความหมายของ
ตัวชี้วัด
ประโยชน์ของการจัดทําตัวชี้วัด ก็คือ “ตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชน” เป็นเครื่องมือสอดส่องการดําเนินงาน
ของหน่วยงานต่างๆ เดิมทีรัฐจัดทํารายงานมักจะพรรณนา ผมจําได้ตอนที่ผมทํารายงานกติการะหว่าง
ประเทศฉบับแรก อัยการเป็นคนรับผิดชอบพูดมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย พูดมายี่สิบหน้าแล้วยังไม่ทราบเลยว่ามี
ปัญหาสําคัญอย่างไร เพราะฉะนั้นแล้ว กสม. แต่ละฉบับจะมีปัญหามากว่าจะทําอย่างไรให้ได้ข้อมูลเพื่อจะให้
คําแนะนําเพื่อนําไปปรับใช้ในประเทศได้อย่างมีประโยชน์มากที่สุด เพราะฉะนั้นเขาจึงต้องการข้อมูลที่เป็น
เชิงปริมาณ ข้อมูลที่เป็นตัวเลข ข้อมูลที่บ่งชี้ถึงสิทธิชัดเจน ฉะนั้นตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนจะต้องเริ่มจากตัวสิทธิ
ก่อน การมีตัวชี้วัดก็คือเป็นเครื่องชี้ทาง เป็นปูายบอกทางว่าเราจะไปในทิศทางไหนในการพัฒนา ปัจจุบันก็มี
รายงานการประชุมสัมมนาเชิงปฏิบัติการเรื่องตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชน ครั้งที่ 2