Page 18 - แด่ศักดิ์ศรีเสมอกันทุกชั้นชน : วรรณกรรมกับสิทธิมนุษยชนศึกษา
P. 18
วรรณกรรมกับสิทธิมนุษยชนศึกษา 17
ปัญหาชายแดนภาคใต้จึงเป็นตัวอย่างของการละเมิดสิทธิทางวัฒนธรรม มีการเลือกปฏิบัติ
มีความไม่เป็นธรรม สร้างความแค้นเคืองให้คนในพื้นที่ จนมีบางกลุ่มต้องการเสรีภาพ อิสรภาพ เพื่อจะได้
สามารถคงไว้ซึ่งอัตลักษณ์มลายูมุสลิม ถ้ารัฐบาลยอมรับความแตกต่างทางวัฒนธรรม ยอมรับอัตลักษณ์มลายู
มุสลิม สร้างความเสมอภาค ความยุติธรรม ความรู้สึกแปลกแยกก็จะค่อยๆ ลดน้อยลง
เสรีภาพในการธํารงวัฒนธรรมโดยได้รับการยอมรับจากผู้ปกครองและชนกลุ่มอื่น จะทําให้
การสร้างอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมเป็นไปตามธรรมชาติ ทําให้คนเราสามารถมีความภูมิใจในภูมิหลังของ
บรรพบุรุษและวัฒนธรรมดั้งเดิม และในขณะเดียวกัน มีพื้นที่ทางสังคมเท่าเทียมกับคนอื่นๆ ในสังคมด้วย
ถ้าเรายอมรับว่าวัฒนธรรมมีลักษณะลื่นไหล และอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมไม่ต้องยึดติดกับรูปแบบตายตัว
รูปแบบเดียว การอยู่ร่วมกันบนความแตกต่างก็จะเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นโดยธรรมชาติ
3.3 การแสวงหาพื้นที่ทางวัฒนธรรมของผู้ที่มีความแตกต่างทางวัฒนธรรม
ผู้ที่ทํางานเกี่ยวกับกลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมแตกต่างจากวัฒนธรรมไทย และมีจํานวน
ประชากรไม่มาก พบว่ากลุ่มชนชาติพันธุ์ขนาดเล็กเหล่านี้กําลังแสวงหาพื้นทางวัฒนธรรม ชาวเล ซาไก มราบรี
หรือแม้แต่ ม้ง เมี่ยน มูเซอ แต่ละคนต้องการธํารงวัฒนธรรมของตนไว้ในขณะที่อาศัยอยู่บนผืนแผ่นดินไทย
ความสําเร็จในการธํารงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของแต่ละกลุ่มชนขึ้นอยู่กับการยอมรับของกลุ่มชนที่อาศัยอยู่
ร่วมกันบนผืนแผ่นดินนี้
นอกจากนี้กลุ่มผู้ด้อยโอกาสกลุ่มอื่น เช่น คนพิการ ผู้สูงอายุ ผู้มีความหลากหลายทางเพศ
เด็ก ผู้หญิง ฯลฯ ต่างก็แสวงหาพื้นที่ทางวัฒนธรรมเช่นเดียวกัน ทุกกลุ่มรอคอยการยอมรับ การเคารพใน
ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์และความเสมอภาคเท่าเทียม
4. โลกาภิวัตน์กับสิทธิมนุษยชนในมิติวัฒนธรรม
การตอบโต้โลกาภิวัตน์ด้วยมิติวัฒนธรรม มีให้เห็นในหลายรูปแบบ เช่น การฟื้นฟูวัฒนธรรมท้องถิ่น
ดั้งเดิม การฟื้นฟูมรดกทางวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม เป็นต้น ในที่นี้จะกล่าวถึงรูปแบบวัฒนธรรมในยุค
โลกาภิวัตน์พอสังเขป
4.1 การฟื้นฟูวัฒนธรรมท้องถิ่นและมรดกทางวัฒนธรรม
เมื่อกระแสโลกาภิวัตน์และบริโภคนิยมขยายตัวอย่างรวดเร็วในลักษณะที่คนท้องถิ่นตั้งรับ
ไม่ทัน ความขัดแย้งทางวัฒนธรรมจะกลายเป็นปัญหารุนแรง การฟื้นฟูวัฒนธรรมท้องถิ่นและภูมิปัญญา
ชาวบ้านจึงเป็นทางเลือกสําหรับคนที่ไม่ต้องการวัฒนธรรมใหม่ แนวคิดเศรษฐศาสตร์ชาวพุทธ เศรษฐกิจ
พอเพียง การใช้สมุนไพรรักษาโรค การบําบัดด้วยการนวดแผนโบราณ การแสดงพื้นเมือง อาหารพื้นเมือง
ฯลฯ ล้วนเป็นการต่อต้านกระแสบริโภคนิยม และในขณะเดียวกัน เมื่อได้รับความนิยมก็กลายเป็นกระแส