Page 53 - ประมวลความเห็นทางกฎหมาย ระหว่างวันที่ 1 มิถุนายน 2559 ถึงวันที่ 15 สิงหาคม 2560

๕๑

ตองไมขัดหลักนิติธรรม ไมเพิ่มภาระหรือจํากัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลเกินสมควร และระบุเหตุผล
ความจําเปนในการจํากัดสิทธิและเสรีภาพดวย

๒. รางพระราชบัญญัติฯ ทั้งสองฉบับ มีบทบัญญัติที่เปนขอหามและใหอํานาจพนักงาน
เจาหนาที่ไวหลายมาตรา ประกอบกับในการอนุรักษและใชประโยชนจากทรัพยากรธรรมชาติและ

การใหประชาชนและชุมชนมีสวนรวมในกระบวนการตัดสินใจ ประชาชนและชุมชนจําเปนตองทราบขอมูล
ที่เกี่ยวของอยางรอบดาน (สิทธิในการไดรับขอมูลขาวสาร) เมื่อพิจารณารางพระราชบัญญัติฯ ทั้งสองฉบับ
แลว ยังไมมีบทบัญญัติที่ชัดเจนที่กําหนดใหหนวยงานของรัฐหรือเจาหนาที่ของรัฐ มีขอผูกพันในการแจง

ขอมูลขาวสารที่เปนขอหามหรือที่เปนอํานาจของพนักงานเจาหนาที่
๓. ผูไดรับความเสียหายหรือไดรับผลกระทบทางลบจากการบังคับใชกฎหมาย มักไดแก

ผูดอยโอกาสทางสังคม เชน กลุมชาติพันธุ ชนกลุมนอย คนยากจนที่ตองพึ่งพิงการใชประโยชนจากที่ดิน
และทรัพยากรธรรมชาติ แตรางพระราชบัญญัติ ฯ ทั้งสองฉบับยังไมมีบทบัญญัติเกี่ยวกับการชวยเหลือ
หรือเยียวยา ผูไดรับความเสียหายจากการอนุรักษและใชประโยชนจากทรัพยากร สัตวปา และปาไม

อีกทั้ง รางพระราชบัญญัติฯ ไดกําหนดใหมีการตราอนุบัญญัติ ไดแก กฎกระทรวง

ระเบียบ ประกาศ โดยผานการพิจารณาใหความเห็นชอบจากคณะกรรมการสงวนและคุมครองสัตวปา
แหงชาติ โดยที่อนุบัญญัติแมเปนกฎหมายลําดับรองแตมีความสําคัญมาก เนื่องจากการกําหนดหลักเกณฑ
วิธีการ เงื่อนไข และมาตรการควบคุมตางๆ เชน ขอหาม ขอปฏิบัติ ในเรื่องการครอบครองสัตวปาหรือ
ซากสัตวปา การคา การนําเขา สงออก หรือนําผาน ซึ่งสัตวปา ซากสัตวปา หรือผลิตภัณฑจากซากสัตวปา

การดําเนินกิจการเพาะพันธุสัตวปา การดําเนินกิจการสวนสัตว การจายคาชดเชยการขาดประโยชนในการใช
ที่ดินของผูมีสิทธิในที่ดินและการปฏิบัติการหรือการสั่งการใหผูครอบครองที่ดินออกจากเขตรักษาพันธุสัตว
ปา และการจายคารื้อยาย (ตามมาตรา ๔๒ (๒)) รวมถึงการพิจารณาอนุญาตคําขอตางๆ เปนตน จะตองมี
การกําหนดไวในอนุบัญญัติดังกลาว ซึ่งในรางพระราชบัญญัติฯ เพียงแตใหอํานาจหนวยงานของรัฐเทานั้น

แตไมไดกําหนดรายละเอียดที่วางหลักประกันความยุติธรรมของประชาชนใหเห็นเปนรูปธรรม ในการจัดทํา
รางอนุบัญญัติซึ่งออกตามความในรางพระราชบัญญัตินี้ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม
โดยกรมอุทยานแหงชาติ สัตวปา และพันธุพืช จึงควรเปดโอกาสใหประชาชน หนวยงานที่เกี่ยวของ
และผูมีสวนไดสวนเสีย หรืออาจไดรับผลกระทบ เขาไปมีสวนรวมในการแสดงความคิดเห็นในการจัดทํา

รางอนุบัญญัติเหลานั้นดวย เพื่อใหสอดคลองกับเจตนารมณของรัฐธรรมนูญฯ และพันธกรณีระหวางประเทศ
อยางแทจริง

สํานักกฎหมายและคดี

กรกฎาคม ๒๕๖๐