Page 228 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน

ผังเมืองกับก�รคุ้มครองสิทธิชุมชน
และสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน

การใช้ประโยชน์ที่ดินขัดต่อข้อกำาหนดและเจตนารมณ์ของกฎกระทรวงผังเมืองรวม โดยอาศัยข้ออ้างและ

ผลของกฎหมายกรณีผังเมืองรวมหมดอายุดังกล่าว

5.4.3 หน่วยงานของรัฐไม่กำาหนดหลักเกณฑ์การใช้ประโยชน์ในทรัพย์สิน

เพื่อคุ้มครองพื้นที่ในระหว่างการจัดทำาผังเมืองรวม ตามมาตรา 15 (3)

แห่งพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. 2518

จากกรณีปัญหาช่องว่างในการบังคับใช้กฎหมายเนื่องจากผังเมืองรวมเดิมหมดอายุและยังไม่มี

การประกาศบังคับใช้ผังเมืองรวมใหม่ ทำาให้มีการก่อสร้างหรือดำาเนินกิจการขัดกับข้อกำาหนดการใช้ประโยชน์
ที่ดินของผังเมืองรวมเดิมและร่างผังเมืองรวมใหม่ที่ยังไม่ได้ประกาศใช้ ดังกรณีตามคำาร้องที่ 235/2553 ซึ่งมี

ข้อเท็จจริงว่า แม้ผังเมืองรวมชัยนาทตามกฎกระทรวงฉบับที่ 424 (พ.ศ. 2542) ข้อ 8 (2) ซึ่งมีข้อห้ามการใช้

ประโยชน์ที่ดินเพื่อเป็นสถานที่บรรจุก๊าซและสถานที่เก็บก๊าซฯ จะสิ้นสุดการบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 28 กันยายน
2549 โดยผังเมืองใหม่อยู่ระหว่างการปรับปรุงผังและอยู่ในขั้นตอนการตรวจสอบของสำานักงานกฤษฎีกา

ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ร่างผังเมืองดังกล่าวมีมติคณะรัฐมนตรีเห็นชอบแล้ว แต่กลับมีการอนุญาตให้ก่อสร้างสถานี

บริการปั๊มก๊าซในเขตที่ห้ามการใช้ประโยชน์ดังกล่าว ทั้งตามผังเมืองรวมเดิมและผังเมืองรวมฉบับใหม่

ที่อยู่ระหว่างดำาเนินการประกาศใช้

ประเด็นปัญหาดังกล่าว พระราชบัญญัติการผังเมืองรวม พ.ศ. 2518 มาตรา 15 (3) ได้กำาหนด

มาตรการให้เจ้าพนักงานการผังโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการผังเมืองมีอำานาจกำาหนดหลักเกณฑ์
การใช้ประโยชน์ในทรัพย์สินเพื่อประโยชน์ในการวางและจัดทำาผังเมืองรวม โดยอาจกำาหนดห้ามมิให้

ประกอบกิจการที่ขัดต่อข้อกำาหนดการใช้ประโยชน์ที่ดินตามร่างกฎกระทรวงที่มีความแน่นอนชัดเจน

ผ่านความเห็นชอบเป็นมติคณะรัฐมนตรีแล้วได้ แต่จากการศึกษาและตามตัวอย่างคำาร้องดังกล่าวไม่ปรากฏ
ว่ามีการใช้อำานาจตามมาตรการดังกล่าวเพื่ออุดช่องว่างทางกฎหมายในการบังคับใช้ผังเมืองในกรณีนี้

โดยเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องละเลยการใช้อำานาจและมาตรการทางกฎหมายเพื่อป้องกันมิให้การใช้ประโยชน์ที่ดิน

ขัดต่อข้อกำาหนดกฎกระทรวงผังเมืองรวมที่อยู่ระหว่างดำาเนินการและมีความล่าช้าในการประกาศบังคับใช้
แต่ทั้งนี้ เคยปรากฏข้อเท็จจริงว่ากรมโยธาธิการและผังเมืองได้ใช้อำานาจตามมาตราดังกล่าวกับกรณีอื่นๆ

เช่น ประกาศกรมโยธาธิการและผังเมือง เรื่อง กำาหนดการใช้ประโยชน์ทรัพย์สินเพื่อประโยชน์ในการวาง

และจัดทำาผังเมืองรวมในท้องที่จังหวัดกระบี่ (ฉบับที่ 2) จังหวัดแม่ฮ่องสอน และจังหวัดพังงา เป็นต้น

ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงปัญหาและการขาดหลักเกณฑ์ขั้นตอนที่ชัดเจนในการนำามาตรการตามมาตรา 15 (3)
มาบังคับใช้เพื่ออุดช่องว่างทางกฎหมายในการบังคับใช้กฎหมายผังเมือง หรือเพื่อป้องกันมิให้มี

การดำาเนินการใช้ประโยชน์ที่ดินขัดต่อร่างกฎกระทรวงผังเมืองที่มีความชัดเจนแล้ว

227