Page 226 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน

ผังเมืองกับก�รคุ้มครองสิทธิชุมชน
และสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน

ถึงกฎกระทรวงฉบับที่ 81 (พ.ศ. 2532) ที่หมดอายุบังคับใช้ไปแล้วหรือ ร่างกฎกระทรวงผังเมืองรวมที่ยัง

ไม่ได้มีการประกาศในราชกิจจานุเบกษาให้บังคับแต่อย่างใด

จากคำาพิพากษาศาลปกครองสูงสุดดังกล่าว แสดงให้เห็นว่าการออกใบอนุญาตก่อสร้างอาคาร

ในช่วงเวลาที่กฎกระทรวงผังเมืองรวมหมดอายุลงแล้ว หน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่ต้องนำากฎหมายผังเมือง

มาร่วมพิจารณาประกอบการอนุญาตเพราะไม่มีสถานะเป็นกฎหมายที่มีผลบังคับใช้ในช่วงเวลาดังกล่าว

ซึ่งสะท้อนให้เห็นปัญหาช่องว่างในการบังคับใช้กฎหมายให้ต่อเนื่องและเป็นไปตามวัตถุประสงค์และ
เจตนารมณ์ของกฎกระทรวงผังเมืองรวม อันเป็นผลจากพระราชบัญญัติการผังเมือง ที่กำาหนดเวลา

การสิ้นสุดการบังคับใช้ที่สั้นเกินไปและไม่สอดคล้องตามความเป็นจริง ตลอดจนความล่าช้าในกระบวนการ

ประกาศใช้กฎกระทรวงผังเมืองรวมในปัจจุบัน

5.4.2 การสิ้นผลของคำาสั่งทางปกครองในการบังคับใช้กฎหมายผังเมืองภายหลัง

กฎกระทรวง ผังเมืองรวมหมดอายุ

โดยเหตุที่พระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. 2518 มาตรา 25 ได้กำาหนดในเขตที่ได้มีกฎกระทรวง

ให้ใช้บังคับผังเมืองรวมห้ามบุคคลใดใช้ประโยชน์ที่ดินผิดไปจากที่ได้กำาหนดไว้ในผังเมืองรวมหรือปฏิบัติการใดๆ

ซึ่งขัดกับข้อกำาหนดของผังเมืองรวมนั้นๆ โดยเจ้าหน้าที่และหน่วยงานของรัฐซึ่งมีอำานาจตามกฎหมาย
ที่เกี่ยวข้องต้องควบคุมกำากับดูแลมิให้มีการใช้ประโยชน์ที่ดินหรือดำาเนินกิจการใดขัดต่อข้อกำาหนดของ

กฎกระทรวงผังเมืองรวม ซึ่งเป็นการกระทำาที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายเพื่อให้เมืองและชุมชนมีการขยายตัวอย่าง

มีแบบแผนและเหมาะสม รักษาสภาพแวดล้อมตามเจตนารมณ์ของกฎหมายผังเมืองที่ประกาศใช้ในขณะนั้น

แต่จากการศึกษาแนวคำาพิพากษาศาลปกครองสูงสุดพบว่า แม้เจ้าหน้าที่จะใช้อำานาจตามหน้าที่

ที่กำาหนดไว้ตามกฎหมาย โดยกำาหนดมาตรการทางปกครองเพื่อระงับการดำาเนินการที่ฝ่าฝืนต่อข้อ

กำาหนดการใช้ประโยชน์ที่ดินตามกฎกระทรวงผังเมืองรวม เช่น คำาสั่งให้รื้อถอนอาคารตามพระราชบัญญัติ

ควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 แต่คำาสั่งเพื่อบังคับการให้เป็นไปตามกฎหมายผังเมืองรวมกลับสิ้นผลบังคับใช้
ด้วยเหตุผังเมืองรวมดังกล่าวหมดอายุ ทำาให้การกระทำาใดๆ ที่เคยขัดต่อกฎกระทรวงผังเมืองรวมไม่อยู่ใน

บังคับกฎหมายผังเมืองรวมอีกต่อไป และไม่มีเหตุที่เจ้าหน้าที่จะอ้างเพื่อดำาเนินการบังคับใช้มาตรการทาง

ปกครองได้อีกต่อไปเช่นเดียวกัน ดังตัวอย่างตามคำาพิพากษาศาลปกครองสูงสุดดังนี้

คำาพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ.222/2553 ข้อเท็จจริงปรากฏว่าผู้ฟ้องคดีได้ก่อสร้างอาคาร
9
ขึ้นใหม่โดยไม่ได้รับอนุญาตและขัดต่อผังเมืองรวมมุกดาหาร ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 327 (พ.ศ. 2540)

เนื่องจากพื้นที่ดังกล่าวกำาหนดไว้เป็นสีเขียวอ่อน ซึ่งเป็นที่ดินประเภทที่โล่งเพื่อนันทนาการและการรักษา
คุณภาพสิ่งแวดล้อม ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (นายกเทศมนตรีเมืองมุกดาหาร) จึงมีคำาสั่งลงวันที่ 8 สิงหาคม 2546

ห้ามมิให้บุคคลใดใช้หรือเข้าไปในส่วนใดๆ ของอาคารตามมาตรา 40 (2) แห่งพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร

225