Page 222 - ศัพท์สิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมและสิทธิมนุษยชนศึกษา
P. 222
ULTRA VIRES (Latin) เกินขอบอำานาจ
มาจากภาษาละติน นิยมอ่านว่า อัล-ตรา-ไว-เรส หมายถึง การกระทำาใด ๆ
ที่อยู่นอกเหนือขอบอำานาจที่ได้กำาหนดไว้ หรือได้รับมอบหมาย คำานี้ปรากฏ
ทั้งในกฎหมายมหาชนและเอกชน
ในกฎหมายมหาชน คำานี้ใช้ได้ทั้งกรณีที่เป็นบุคคล องค์กร หรือหน่วยงาน
หมายถึงการที่องค์กร หน่วยงาน หรือเจ้าพนักงานที่ได้รับมอบอำานาจ
(Subdelegated/ delegatus) กระทำาเกินกว่าขอบเขตหน้าที่ที่มีอำานาจ
หรือที่ได้รับมอบอำานาจจากองค์กร หรือบุคคลที่มอบอำานาจ (Delegate/
delegare) ไม่ว่าการมอบหมายนั้นจะมีขึ้นโดยกฎหมาย หรือคำาสั่ง
ในกฎหมายเอกชนใช้ได้หลายความหมาย ไม่ว่าการมอบหมายอำานาจ
หน้าที่ระหว่างบุคคลหรือนิติบุคคลนั้นจะเกิดจากสัญญา หรือตามที่กฎหมาย
กำาหนด เช่น ตัวแทนกระทำานอกขอบอำานาจที่ได้รับมอบหมายจากตัวการ
หรือการที่ผู้มีอำานาจกระทำาการแทนนิติบุคคลกระทำาเกินขอบอำานาจที่
นิติบุคคลนั้นมีตามกฎหมาย
การกระทำาเกินขอบอำานาจสามารถแบ่งออกเป็นสองประเภท คือ
การกระทำาเกินขอบอำานาจในเนื้อหา (Substantive/ ultra vires) ซึ่งเป็น
การกระทำาเกินขอบอำานาจที่มีอยู่ และการกระทำาเกินขอบอำานาจในกระบวนการ
(Procedural/ ultra vires) ซึ่งหมายถึง มีอำานาจตามกฎหมายแต่กระบวนการ
ไม่ถูกต้อง
กรอบการทำางาน
UNITED NATIONS สหประชาชาติว่าด้วย
“PROTECT, RESPECT AND การปกป้องคุ้มครอง
REMEDY” FRAMEWORK การเคารพ และการเยียวยา
แนวทางการดำาเนินงานของรัฐและภาคธุรกิจเกี่ยวกับความรับผิดชอบ
ในการละเมิดสิทธิมนุษยชนของบรรษัท กรอบดังกล่าวพัฒนาขึ้นโดยนายจอห์น
รักกี (John Ruggie) ซึ่งได้รับการแต่งตั้งให้เป็นผู้แทนพิเศษของนายโคฟี อันนัน
เลขาธิการใหญ่สหประชาชาติเพื่อศึกษาแนวทางการดำาเนินงานเกี่ยวกับ
211
