Page 336 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ: กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ

278 | รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ (Final Report)

ส่งเสริมกระบวนการยุติธรรมให้แก่กลุ่มบุคคลบอบบางก็ตาม แต่ก็เป็นลักษณะของการเขียนรองรับการส่งเสริม
กระบวนการยุติธรรมในภาพรวมเท่านั้น

(2) กฎหมายและมาตรการที่เกี่ยวข้อง
การสนับสนุนและส่งเสริมให้ผู้สูงอายุได้เข้าถึงกระบวนการยุติธรรม และได้รับความคุ้มครองจาก
กระบวนการยุติธรรมอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นภารกิจส าคัญของรัฐและเป็นความท้าทายของสังคมไทยที่ก าลัง
เข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ มิติดังกล่าวเป็นเรื่องที่ต้องได้รับการแก้ไขปรับปรุงให้สอดคล้องกับสภาพ

สังคมและลักษณะของผู้สูงอายุ อย่างไรก็ตาม ประเทศไทยได้มีการก าหนดบทบัญญัติทางกฎหมายซึ่งมีการ
รองรับการสนับสนุนและส่งเสริมด้านการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรมไว้ทั้งในรัฐธรรมนูญ กฎหมายล าดับ
พระราชบัญญัติ กฎหมายล าดับรองตลอดจนนโยบายต่าง ๆ ซึ่งสามารถจ าแนกได้ดังนี้

284
(2.1) รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560
รัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดที่ใช้ในการปกครองประเทศ รัฐธรรมนูญได้บัญญัติกฎหมายที่
คุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชน ซึ่งสิทธิต่าง ๆ ที่รัฐธรรมนูญรับรองและคุ้มครองแล้วย่อมไม่อาจจะ
ละเมิดสิทธินั้นได้ ประเทศไทยได้มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ และได้มีการ

เปลี่ยนรัฐธรรมนูญมาหลายฉบับ ซึ่งในบทบัญญัติของกฎหมายที่มีความเกี่ยวข้องกับการสนับสนุนให้เกิดการ
เข้าถึงกระบวนการยุติธรรมของผู้สูงอายุในรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันมีดังนี้
การประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ซึ่งมีผลท าให้
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 สิ้นสุดลงก็ตาม แต่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

พุทธศักราช 2560 ยังมีบทบัญญัติที่มีสาระส าคัญในเรื่องสิทธิมนุษยชนที่ได้บัญญัติไว้ใน มาตรา 4 ว่า ศักดิ์ศรี
ความเป็นมนุษย์ สิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาคของบุคคลย่อมได้รับความคุ้มครอง ปวงชนชาวไทยย่อม
ได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญเสมอกัน
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ได้คุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน

ไม่ให้บุคคลอื่นมาละเมิด การใช้สิทธิทางศาล และผู้เสียหายจากการกระท าความผิดอาญามีสิทธิที่จะได้รับการ
เยียวยาหรือช่วยเหลือจากรัฐตามที่กฎหมายบัญญัติ อีกทั้งยังได้คุ้มครองและรับรองความเท่าเทียมกันและ
285
การไม่เลือกปฏิบัติในเรื่องเพศ อายุ สภาพทางกายหรือสุขภาพ สถานะของบุคคลและอื่น ๆ และก าหนดว่าการ
ที่รัฐก าหนดมาตรการเพื่อคุ้มครอง ผู้สูงอายุให้มีสิทธิเท่าเทียมกับบุคคลอื่นไม่เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็น

ธรรม และคุ้มครองการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรมโดยสะดวก รวดเร็ว และไม่เสียค่าใช้จ่ายสูงเกินสมควร
286
และให้ความช่วยเหลือทางกฎหมายที่จ าเป็นและเหมาะสม รวมตลอดถึงการจัดการทนายความให้
287
นอกจากนี้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ได้คุ้มครองผู้สูงอายุที่ยากจนมีสิทธิได้รับความ

284 บทบัญญัติในรัฐธรรมนูญที่เกี่ยวข้อง สามารถพิจารณาได้ในตารางที่ 13 ตารางเปรียบเทียบสิทธิของผู้สูงอายุตาม
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540, พุทธศักราช 2550 และพุทธศักราช 2560.
285 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560, มาตรา 25.
286 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550, มาตรา 27.
287 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550, มาตรา 68.