Page 333 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ: กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ

โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดท าข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ :1111
กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ | 275

ด้วยเหตุนี้จึงพบว่ามีผู้สูงอายุจ านวนมากที่ไม่ได้รับสิทธิหรือสวัสดิการที่กฎหมายก าหนดหรือได้สวัสดิการไปแล้ว

ใช้ไม่ได้เพราะคนในครอบครัวน าไปใช้เรื่องอื่นที่จ าเป็นก่อน
ปัญหาอีกประการคือ การขาดการติดตามประเมินผลการให้บริการหรือการคุ้มครองสิทธิของ
ผู้สูงอายุอย่างเป็นระบบ ซึ่งเป็นเหตุให้มีการออกกฎหมายหรือระเบียบในการให้บริการหรือให้สิทธิแก่ผู้สูงอายุ
ตามหลักเกณฑ์ที่กฎหมายก าหนด แต่ยังไม่มีการบังคับใช้อย่างจริงจัง
ดังนั้นในหัวข้อนี้จะกล่าวถึงกระบวนการยุติธรรม กฎหมายเกี่ยวกับกระบวนการยุติธรรมที่บัญญัติ

ให้สิทธิและอ านวยความสะดวกให้แก่ผู้สูงอายุในการใช้เป็นเครื่องมือพิทักษ์สิทธิของตน รวมทั้งน าเสนอปัญหา
หรือช่องว่างของกฎหมายเกี่ยวกับการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรมในประเทศไทยส าหรับผู้สูงอายุที่เป็นปัญหา
ดังนี้

283
กระบวนการยุติธรรม มาจากค าว่า กระบวนการและยุติธรรม ซึ่งมีความหมายและขอบเขต
ดังนี้
1. กระบวนการ มีองค์ประกอบ 4 ประการ ได้แก่ ขั้นตอน, ระบบหรือมีความสอดคล้องกัน

ภายใน, การด าเนินงานและมีกิจกรรม และองค์ประกอบสุดท้ายคือถูกกฎหมาย
2. ยุติธรรม หมายถึง ความเที่ยงธรรม ความชอบธรรม ความชอบด้วยเหตุผล เช่น ศาลทรงไว้ซึ่ง
ความยุติธรรม
ดังนั้นกระบวนการยุติธรรม โดยทั่วไปจึงหมายถึง กระบวนการพิสูจน์ความจริงตามกฎหมาย ซึ่ง

ประกอบด้วย ต ารวจ อัยการ ศาล ราชทัณฑ์ ทนายความและคุมประพฤติ
นอกจากนี้กระบวนการยุติธรรม มีความหมายถึงกระบวนการหรือวิธีการด าเนินการกับบุคคลซึ่ง
เป็นผู้ประพฤติฝ่าฝืนกฎหมาย โดยอาศัยหน่วยงาน องค์กรหรือบุคลากรที่กฎหมายได้บัญญัติให้อ านาจไว้
กระบวนการยุติธรรมที่ส าคัญ ได้แก่ กระบวนการยุติธรรมทางอาญา กระบวนการยุติธรรมทาง

แพ่ง กระบวนการยุติธรรมทางแรงงาน กระบวนการยุติธรรมในศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง และ
กระบวนการยุติธรรมในศาลภาษีอากร
ทั้งนี้กระบวนการยุติธรรมทางอาญา เป็นกระบวนการส าหรับด าเนินคดีอาญา กล่าวคือเมื่อมีการ
กระท าผิดทางอาญาแล้ว การน าตัวผู้กระท าผิดมาลงโทษ จะต้องกระท าอย่างไร

ส่วนในกระบวนการยุติธรรมทางแพ่งนั้นเป็นกระบวนการส าหรับการด าเนินคดีแพ่ง เช่น กรณีผิด
สัญญา ซึ่งเป็นกรณีฝ่าฝืนกฎหมายแพ่ง การที่จะบังคับให้ฝ่ายที่ผิดสัญญาชดใช้ค่าเสียหายจะต้องด าเนินการ
อย่างไร

283 จาก กระบวนการยุติธรรมกับการบริหารราชการไท ย, โดย วิรัช วิรัชนิภาวรรณ , สืบค้นจาก
http://www.wiruch.com.