Page 59 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565

รายงานผลการประเมินสถานการณ์ 57
ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565

การด�าเนินการของรัฐเพื่อป้องกัน ปราบปราม และแก้ไข 3. กำรตรวจเก็บตัวอย่ำงสำรพันธุกรรม
ปัญหาสถานการณ์ในจังหวัดชายแดนภาคใต้บางกรณีมี (DNA)

ความจ�าเป็นและมิอาจหลีกเลี่ยงเหตุการณ์ปะทะกันได้
แต่ควรมีการสอบสวนว่าการใช้ก�าลังในแต่ละกรณี สถำนกำรณ์ ปัญหำหรืออุปสรรค

เป็นไปตามที่กฎหมายก�าหนด กล่าวคือเป็นการกระท�า
เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดแก่ตนหรือผู้อื่นเท่าที่ สืบเนื่องจากข้อห่วงกังวลของ กสม. ในรายงาน
เหมาะสมกับพฤติการณ์ในการจับกุม นอกจากนี้ ยังมี ผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของ
ข้อห่วงกังวลต่อประเด็นการเสียชีวิตของประชาชน ประเทศไทย ปี 2564 ต่อกรณีการตรวจเก็บ DNA
ในระหว่างการปฏิบัติการตรวจค้นพื้นที่เป้าหมาย ซึ่งที่ผ่านมา ประชาชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้และมีข้อเสนอแนะ
พบว่าเหตุการณ์การปิดล้อมจับกุมในพื้นที่จังหวัดชายแดน ให้เจ้าหน้าที่ปฏิบัติให้เป็นไปตามกฎหมายและหลีกเลี่ยง
ภาคใต้ เจ้าหน้าที่จะเน้นวิธีการเจรจาเกลี้ยกล่อมเพื่อให้ การตรวจเก็บ DNA ในเด็กนั้น พบว่า ในปี 2565 ยังคง

ผู้ต้องสงสัยหรือบุคคลตามหมายจับในคดีความมั่นคง ปรากฏเหตุการณ์ในลักษณะดังกล่าว โดยเมื่อวันที่ 11
มอบตัวและหลีกเลี่ยงมิให้เกิดเหตุการณ์รุนแรง โดยให้ผู้น�า
ชุมชน หรือผู้น�าศาสนา หรือบุคคลในครอบครัวช่วยเจรจา ตุลาคม 2565 ปรากฏกรณีเจ้าหน้าที่ต�ารวจเข้าตรวจค้น
ซึ่งเสี่ยงต่อการได้รับอันตรายจากเหตุการณ์ปะทะกัน บ้านของภรรยาผู้ต้องหาคดีความมั่นคงและขอ
จึงควรมีการใช้อุปกรณ์และทักษะในการป้องกันตัว ตรวจเก็บ DNA จากเด็กอายุ 11 เดือน โดยผู้เป็นแม่ไม่ให้
188
อย่างเหมาะสม ความยินยอม และกรณีเจ้าหน้าที่จะขุดศพซึ่งถูกพบลอย
อยู่ในแม่น�้าสุไหงโกลก จ. นราธิวาส ขึ้นมาตรวจ DNA
ข้อเสนอแนะในกำรส่งเสริมและคุ้มครอง เพื่อพิสูจน์อัตลักษณ์บุคคล แต่ครอบครัวคัดค้านเนื่องจาก

สิทธิมนุษยชน มีความกังวลในเรื่องหลักการศาสนา ประกอบกับ
189
กสม. เห็นควรมีข้อเสนอแนะต่อรัฐบาล ประเด็นการตรวจเก็บ DNA มีเรื่องร้องเรียนเข้ามายัง กสม.

โดยหน่วยงานด้านความมั่นคงควรให้ความส�าคัญในการ อยู่เป็นระยะ ซึ่งได้ตรวจสอบข้อเท็จจริงแล้วพบข้อห่วงกังวล
เจรจาเพื่อเข้าควบคุมตัวผู้ต้องสงสัยหรือผู้ต้องหาและมี ว่าจะกระทบต่อสิทธิมนุษยชนของผู้ถูกตรวจเก็บ โดยเฉพาะ
มาตรการในการดูแลความปลอดภัยในชีวิตและร่างกาย การตรวจเก็บ DNA จากเด็ก ซึ่งแม้จะมีข้อเสนอแนะไปยัง
ของประชาชนที่ช่วยท�าหน้าที่เป็นผู้เจรจาเกลี้ยกล่อม หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อพิจารณาก�าหนดมาตรการที่ให้
ในระหว่างเหตุการณ์การปิดล้อมตรวจค้น เช่น การมี ความส�าคัญกับการคุ้มครองสิทธิเด็กเป็นพิเศษแล้วก็ตาม

อุปกรณ์ป้องกันอันตรายกรณีที่อาจเกิดเหตุการณ์รุนแรง ทั้งนี้ เฉพาะในปี 2565 กสม. มีรายงานผลการตรวจสอบ
และการหลีกเลี่ยงมิให้ประชาชนโดยเฉพาะผู้ที่ท�าหน้าที่ ที่เกี่ยวข้องกับประเด็นการตรวจเก็บ DNA ที่ส�าคัญ ได้แก่
เป็นผู้เจรจาอยู่ในพื้นที่บริเวณที่มีความเสี่ยงสูงที่จะได้รับ กรณีเจ้าหน้าที่รัฐบังคับตรวจเก็บตัวอย่างสารพันธุกรรม

อันตรายต่อชีวิตและร่างกาย เป็นต้น (DNA) ที่สถาบันปอเนาะมะอูฮัด-ซูบูลูซซาลาม จ. ปัตตานี
ซึ่งเห็นว่ามีการกระท�าที่เป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน และ
ให้ต�ารวจภูธรภาค 9 แจ้งผลการตรวจพิสูจน์ DNA ต่อ

บุคคลที่ถูกตรวจเก็บ พร้อมทั้งแจ้งวิธีปฏิบัติของเจ้าหน้าที่
ในการเก็บรักษาข้อมูล DNA การน�าข้อมูลไปใช้ รวมทั้ง

ให้ลบข้อมูลและแจ้งให้ผู้ถูกตรวจเก็บทราบ ในกรณีที่มี
เด็กและเยาวชนให้ก�าหนดมาตรการคุ้มครองสิทธิเด็ก
เป็นพิเศษ นอกจากนี้ กอ.รมน. ภาค 4 สน. และต�ารวจภูธร

ที่มา : พีพีทีวี

001-234 V9 CS6.indd 57 3/14/23 8:40 PM