Page 49 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565

รายงานผลการประเมินสถานการณ์ 47
ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565

อนึ่ง นอกจากความก้าวหน้าทางกฎหมายแล้ว ข้อเสนอแนะในกำรส่งเสริมและคุ้มครอง

ในปี 2565 รัฐยังมีการด�าเนินการที่ส�าคัญหลายกรณี สิทธิมนุษยชน
ซึ่งสอดคล้องกับอนุสัญญา CAT และข้อเสนอแนะของ กสม. กสม. เห็นควรมีข้อเสนอแนะ ดังนี้
เช่น กรณีศาลมีค�าพิพากษาในคดีที่เจ้าหน้าที่ต�ารวจมีส่วน
เกี่ยวข้องกับการเสียชีวิตของผู้ต้องหาคดียาเสพติดในพื้นที่ 1) รัฐบาล โดย ยธ. ควรจัดเตรียมความพร้อม

จ. นครสวรรค์ และการชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ และอบรมให้ความรู้แก่เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานตาม พ.ร.บ.
ป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระท�าให้
ผู้เสียหายจากการซ้อมทรมานของเจ้าหน้าที่ต�ารวจ สภ. บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565 เพื่อให้การบังคับใช้กฎหมาย
เมืองปราจีนบุรี เป็นต้น ส�าหรับการป้องกันการกระท�า มีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ กห. และ ตร. ควรพิจารณา
ทรมานต่อบุคคลที่อยู่ในการควบคุมของเจ้าหน้าที่ตาม บรรจุเนื้อหาเกี่ยวกับการป้องกันการกระท�าทรมานและ

พ.ร.บ. วิธีพิจารณาคดียาเสพติด (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2564 บังคับบุคคลให้สูญหายและการปฏิบัติหน้าที่ตาม พ.ร.บ.
ซึ่งมีการออกระเบียบโดยก�าหนดให้สถานที่ที่ใช้ในการ ฉบับดังกล่าว ไว้ในหลักสูตรอบรมหรือการศึกษาของทหาร
ควบคุมตัวต้องมีการติดตั้งกล้อง CCTV เพื่อบันทึกภาพและ และต�ารวจ
เสียงในระหว่างการควบคุมตัวนั้น จะมีส่วนช่วยป้องกัน 2) รัฐบาลควรผลักดันแนวทางในการใช้

และลดปัญหาการกระท�าทรมานของเจ้าหน้าที่ในระหว่าง ความเห็นทางการแพทย์ (Medical Opinion) เพื่อ
การควบคุมตัวในสถานที่ดังกล่าวและท�าให้กระบวนการ ประกอบเป็นพยานหลักฐานในกรณีที่เกี่ยวข้องกับ
ตรวจสอบมีพยานหลักฐานเพื่อพิสูจน์ความจริงที่มี การกระท�าทรมาน และมอบหมายให้ สธ. พัฒนาระบบ
ประสิทธิภาพและโปร่งใสมากขึ้น แต่ทั้งนี้ต้องติดตามผล การบันทึกข้อมูลสภาพร่างกายและจิตใจของผู้ถูกควบคุมตัว

ในทางปฏิบัติต่อไป อย่างไรก็ดี กสม. ยังคงเห็นว่าบทบััญญัติ โดยให้มีแพทย์นิติเวชและนิติจิตเวชด�าเนินการตรวจสภาพ
ซึ่งให้อ�านาจแก่เจ้าหน้าที่ในการควบคุมตัวผู้ต้องหา ร่างกายและจิตใจของผู้ถูกกระท�าทรมานและจัดท�าบันทึก
คดียาเสพติดได้เป็นเวลา 3 วัน ก่อนน�าตัวส่งพนักงาน หลักฐานทางการแพทย์เพื่อเป็นกลไกในการแก้ไขปัญหา
สอบสวนตาม พ.ร.บ. ดังกล่าว ไม่สอดคล้องกับหลักการ การกระท�าทรมานอย่างเป็นระบบ และช่วยให้ผู้เสียหาย

ของสนธิสัญญาระหว่างประเทศด้านสิทธิมนุษยชน จากการถูกกระท�าทรมานสามารถเข้าถึงความยุติธรรม
และสุ่มเสี่ยงที่จะก่อให้เกิดการปฏิบัติอันกระทบต่อ ได้รับการคุ้มครอง และเยียวยาอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
สิทธิมนุษยชนของผู้ถูกควบคุมตัวหรือผู้ต้องหา รัฐบาลควรผลักดันแนวทางในการใช้ความเห็น

ในปี 2565 มีบางกรณีที่ กสม. ตรวจสอบแล้ว ทางการแพทย์ เพื่อประกอบเป็นพยานหลักฐาน
ยังมีข้อห่วงกังวลเกี่ยวกับการข่มขู่ การทำาร้าย ในกรณีที่เกี่ยวข้องกับการกระทำาทรมาน
ร่างกาย การกระทำาทรมานเพื่อให้รับสารภาพ

หรือต่อรองผลประโยชน์ 3) รัฐบาล ควรมอบหมายให้ ยธ. และ สธ.
จัดอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับมาตรฐานในการบันทึก

ในปี 2565 แม้ว่าจ�านวนเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับ และรวบรวมพยานหลักฐานกรณีที่เกี่ยวข้องกับ
การกระท�าทรมานที่ กสม. ได้รับมีจ�านวนลดลงกว่าปี การกระท�าทรมานอย่างมีประสิทธิภาพแก่เจ้าหน้าที่
ก่อนหน้า แต่ยังมีบางกรณีที่ กสม. ตรวจสอบแล้วยังมี ด้านนิติวิทยาศาสตร์และนิติจิตเวช

ข้อห่วงกังวลเกี่ยวกับการข่มขู่ การท�าร้ายร่างกาย การกระท�า 4) รัฐบาลควรมอบหมายหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ทรมานเพื่อให้รับสารภาพหรือต่อรองผลประโยชน์ เพื่อพิจารณาเข้าเป็นภาคีอนุสัญญา CPED ตามที่ได้
ในประเด็นการบังคับบุคคลให้สูญหาย แม้จะมีความคืบหน้า ลงนามไว้ ตลอดจนพิจารณาเข้าเป็นภาคีพิธีสารเลือกรับ
ในการด�าเนินคดีกรณีการหายตัวไปของบิลลี่ฯ แต่ผล ของอนุสัญญา CAT (OPCAT) เพื่อน�าไปสู่การจัดตั้งกลไก
การด�าเนินการในการติดตามผู้สูญหายรายอื่น ยังไม่พบ ป้องกันการทรมานระดับชาติ (National preventive

ความคืบหน้าที่ส�าคัญ mechanism - NPM) ที่เป็นหน่วยงานอิสระในการตรวจเยี่ยม
สถานที่ที่มีการคุมขังหรือควบคุมตัว

001-234 V9 CS6.indd 47 3/14/23 8:40 PM