Page 46 - เอกสาร/สื่อเผยแพร่และขับเคลื่อนพัฒนาจากรายงานการศึกษาวิจัยในประเด็น “ธุรกิจกับสิทธิมนุษยชน”

๔๔

¢ŒÍ·ŒÒ·Ò ¡Ã³ÕµÑÇÍ‹ҧ ¢ŒÍà·ç¨¨ÃÔ§ áÅФÇÒÁàËç¹

๒. การพิจารณารับคำรอง/คำฟอง ทั้งของกลไก กลไกในศาล
ในและนอกระบบศาลยุติธรรม รวมถึงสถาบัน (๑) ความรู ความเขาใจของกลไกตุลาการในการ
สิทธิมนุษยชนแหงชาติ ซึ่งสำหรับประเทศไทย พิจารณาเกี่ยวคำรอง/คำฟองขามพรมแดน
หมายถึง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ (๒) การเขาถึงกระบวนการยุติธรรมในประเทศไทย
(กสม.) และกลไกกำกับการลงทุน หรือกิจการ กำหนดใหตองชำระคาธรรมเนียมศาล ทำใหเปน
ทางธุรกิจตาง ๆ อุปสรรคในการเขาถึงกระบวนการยุติธรรม
โดยเฉพาะการฟองคดีแบบกลุม (class action)
ที่กำหนดใหผูฟองตองมีกำลังในการสูคดีจนถึงที่สุด
ทำใหไมสามารถขอรับการยกเวนคาธรรมเนียม
ศาลได
(๓) การบังคับคดีที่มีคำพิพากษาจากศาลตางประเทศ
เพื่อใหไดรับการเยียวยาขามพรมแดน ยังไมสามารถ
ดำเนินการไดโดยอัตโนมัติ ตองมีการนำคดีมาฟอง
และมีคำพิพากษาในศาลไทย จึงจะสามารถบังคับ
คดีได
(๔) การพิจารณาเขตอำนาจศาล ยังไมมีกฎหมาย
ที่ชัดเจนกำหนดใหศาลมีอำนาจรับฟองในคดี
ขามพรมแดน ทำใหมีการใชดุลพินิจของผูพิพากษา
แตละคนที่จะพิจารณารับหรือไมรับคำฟอง

กลไกนอกศาล
(๑) กฎหมายหรือบทบัญญัติเกี่ยวกับการรับคำรอง
ของสถาบันสิทธิมนุษยชนแหงชาติ รวมถึง กสม.
ขาดความชัดเจน มีบทบัญญัติไวแบบกวาง
ทำใหเกิดการตีความ และปฏิเสธการรับคำรอง
ในการรับหรือตรวจสอบการละเมิดที่เกิดจากบุคคล/
นิติบุคคลสัญชาติของตนในตางประเทศ
(๒) กลไกการดำเนินการขาดเสถียรภาพและ
ความเขาใจถองแทในการพิจารณาคำรอง
(๓) รายงานผลการตรวจสอบ และขอเสนอแนะ
ขาดการติดตาม กำกับ ทำใหไมมีผลใด ๆ
ตอกระบวนการในการตรวจสอบ รวมถึง
บทลงโทษตอหนวยงานที่กระทำการละเมิด
กลไกกำกับการลงทุน หรือกิจการทางธุรกิจตาง ๆ
บริษัท/ภาคธุรกิจ รวมถึงสถาบันการเงิน และกลไก
กำกับการลงทุนสวนใหญ ยังไมมีกลไกแกไขปญหา
หรือรับเรื่องรองเรียน บทบัญญัติตาง ๆ กำหนดให
เปนกลไกหรือมาตรการเชิงสมัครใจเทานั้น

นอกจากนั้น ยังพบวา รัฐและหนวยงานที่เกี่ยวของ
มักนำเรื่องความสัมพันธระหวางประเทศ มาใชใน
การพิจารณา หรือดูแลผลกระทบจากการลงทุน
ระหวางประเทศเปนองคประกอบหลักมากกวาเรื่อง
สิทธิมนุษยชน