Page 91 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง การประเมินข้อมูลพื้นฐานระดับชาติด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชน : นโยบาย กฎหมาย และมาตรการที่เกี่ยวข้องกับการลงทุนของประเทศ
P. 91
กระทบกระเทือนหรือเป็นอันตรายต่อความมั่นคงของรัฐ ความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน
และไม่ละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลอื่น
สิทธิหรือเสรีภาพใดที่รัฐธรรมนูญให้เป็นไปตามที่กฎหมายบัญญัติ หรือให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และ
วิธีการที่กฎหมายบัญญัติ แม้ยังไม่มีการตรากฎหมายนั้นขึ้นใช้บังคับ บุคคลหรือชุมชนย่อมสามารถใช้สิทธิหรือ
เสรีภาพนั้นได้ตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ
บุคคลซึ่งถูกละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพที่ได้รับความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ สามารถยกบทบัญญัติแห่ง
รัฐธรรมนูญเพื่อใช้สิทธิทางศาลหรือยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้คดีในศาลได้
บุคคลซึ่งได้รับความเสียหายจากการถูกละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพหรือจากการกระทำความผิดอาญา
ของบุคคลอื่น ย่อมมีสิทธิที่จะได้รับการเยียวยาหรือช่วยเหลือจากรัฐตามที่กฎหมายบัญญัติ
มาตรา 26 การตรากฎหมายที่มีผลเป็นการจำกัดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลต้องเป็นไปตามเงื่อนไขที่
บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ ในกรณีที่รัฐธรรมนูญมิได้บัญญัติเงื่อนไขไว้ กฎหมายดังกล่าวต้องไม่ขัดต่อหลักนิติ
ธรรม ไม่เพิ่มภาระหรือจำกัดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลเกินสมควรแก่เหตุและจะกระทบต่อศักดิ์ศรีความเป็น
มนุษย์ของบุคคลมิได้ รวมทั้งต้องระบุเหตุผลความจำเป็นในการจำกัดสิทธิและเสรีภาพไว้ด้วย
สาระสำคัญของทั้ง 2 มาตราก็คือ รัฐธรรมนูญของไทยได้มีการกำหนดสิทธิในรูปแบบของข้อจำกัด
(negative list) กล่าวคือ สิทธิบางประการจะถูกระงับโดยการกำหนดกฎระเบียบ ข้อกฎหมาย หรือข้อกำหนด
ต่าง ๆ ที่กำหนดขึ้นโดยหน่วยงานภาครัฐ ซึ่งทำให้สิทธิที่ไม่ถูกระงับทั้งหมดจะได้รับการคุ้มครองทั้งหมดตาม
รัฐธรรมนูญ
ในมาตราที่ 25 ยังระบุว่า อย่างไรก็ตาม สิทธิบางประการจะถูกระงับแม้ว่าจะไม่ได้ถูกระบุไว้ตาม
กฎระเบียบ ข้อกฎหมาย หรือข้อกำหนดต่าง ๆ หากสิทธิดังกล่าวกระทบกระเทือนหรือเป็นอันตรายต่อความ
มั่นคงของรัฐ หรือส่งผลเสียต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน หรือเป็นการกระทำที่
ละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลอื่น
ในทางตรงกันข้าม มาตราที่ 26 ได้ให้ความคุ้มครองการกำหนดรูปแบบข้อจำกัดด้านสิทธิที่เกินเลย
โดยระบุไว้อย่างชัดเจนว่า ข้อบัญญัติที่จำกัดสิทธิของประชาชน จะต้องไม่ขัดต่อหลักนิติธรรม ไม่เพิ่มภาระหรือ
จำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลอย่างเกินเหตุสมควร หรือกระทบต่อศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของบุคคล อีกทั้ง
การออกข้อบัญญัติที่จำกัดสิทธิของประชาชนยังต้องมีการระบุเหตุผลความจำเป็นในการจำกัดสิทธิและ
เสรีภาพนั้นไว้อีกด้วย
31