Page 65 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง การประเมินข้อมูลพื้นฐานระดับชาติด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชน : นโยบาย กฎหมาย และมาตรการที่เกี่ยวข้องกับการลงทุนของประเทศ
P. 65
1.2 วัตถุประสงค์
1.2.1 เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ช่องว่างที่เกิดขึ้นของนโยบาย กฎหมาย และมาตรการต่าง ๆ ที่
เกี่ยวกับการลงทุนของประเทศ ตามหลักการ UNGP ทั้งเสาหลักที่ 1 (protect) และเสาหลักที่ 3 (remedy)
ว่านโยบาย กฎหมาย และมาตรการต่าง ๆ เหล่านั้นเป็นอุปสรรคต่อภาคธุรกิจหรือเอื้อให้ภาคธุรกิจเคารพสิทธิ
มนุษยชนหรือไม่
1.2.2 เพื่อจัดทำเป็นข้อเสนอแนะ มาตรการ หรือแนวทางในการส่งเสริมให้การลงทุนของภาคธุรกิจ
เคารพสิทธิมนุษยชน และเกิดการเยียวยาที่มีประสิทธิผลหากมีการละเมิดสิทธิมนุษยชนเกิดขึ้น
1.2.3 เพื่อใช้สนับสนุนการทำงานตามกฎหมายของ กสม. ในการตรวจสอบเรื่องร้องเรียน การเฝ้า
ระวังสถานการณ์สิทธิมนุษยชน และการเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิ
มนุษยชนในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจและสิทธิมนุษยชน
1.3 กรอบแนวคิด และระเบียบวิธีวิจัย
คณะผู้วิจัย ได้อาศัยกรอบแนวคิดของคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ (United Nations
Human Rights Council หรือ UNHRC) (UN Human Rights Council, 2008) ซึ่งได้มีการวางกรอบแนวคิด
ทางด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชน บน 3 เสาหลัก ได้แก่
1. การป้องกัน (Protect) – ภาครัฐมีหน้าที่ในการป้องกันการละเมิดสิทธิมนุษยชนโดยบุคคลที่สาม
2. การเคารพ (Respect) – ภาคธุรกิจมีหน้าที่ในการเคารพสิทธิมนุษยชน
3. การเยียวยา (Remedy) – การขยายขอบเขตการเข้าถึงให้ผู้ที่ถูกละเมิดทางด้านสิทธิมนุษยชน
สามารถเข้าถึงกระบวนการเยียวยา ทั้งในรูปแบบที่ผ่านกระบวนการยุติธรรม และการดำเนินคดีในศาล และ
รูปแบบที่อยู่นอกเหนือจากกระบวนการยุติธรรมทางศาล เช่น กระบวนการไกล่เกลี่ยนอกศาล
จากกรอบแนวคิดข้างต้น กลไกการคุ้มครองทางด้านสิทธิมนุษยชนของภาครัฐจะถูกจำกัดภายใต้
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 247 (1) - (3) และพระราชบัญญัติประกอบ
รัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2560 มาตรา 26 (1) - (3) ซึ่งได้กำหนดให้
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ มีหน้าที่และอำนาจในการตรวจสอบและรายงานข้อเท็จจริงที่ถูกต้อง
เกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนทุกกรณีโดยไม่ล่าช้า และเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางที่เหมาะสมในการ
ป้องกันหรือแก้ไขการละเมิดสิทธิมนุษยชน รวมทั้งการเยียวยาผู้ได้รับความเสียหายจากการละเมิดสิทธิ
มนุษยชนต่อหน่วยงานของรัฐหรือเอกชนที่เกี่ยวข้อง ทำให้กรอบดำเนินการของภาครัฐ จะมีความเกี่ยวข้องกับ
เสาหลักที่ 1 (การป้องกัน) และเสาหลักที่ 3 (การเยียวยา) เป็นหลัก
ภายใต้กรอบ 2 เสาหลักข้างต้น งานวิจัยชิ้นนี้จะอาศัยการวิเคราะห์ช่องว่าง หรือ Gap analysis
(แผนภาพที่ 1-1) เพื่อศึกษาว่ากลไกคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของภาครัฐทางด้านสิทธิมนุษยชนและการประกอบ
5