Page 127 - รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน (ฉบับสมบูรณ์)

รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดท าข้อเสนอแนะ มาตรการ หรือแนวทางในการส่งเสริมและ
คุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

19
กิจการอื่นใดนอกเหนือจากที่ก าหนดไว้ในกฎหมายนั้น ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงวัตถุประสงค์การใช้ประโยชน์
ที่ดิน จากเดิมมีความมุ่งหมายให้ใช้เพื่อการเกษตรและกิจการที่เกี่ยวเนื่องกับเกษตรกรรมเท่านั้น

(4) กฎหมำยฉบับนี้มีผลเป็นกำรยกเลิกกฎหมำยผังเมืองในพื้นที่เขตพัฒนำเศรษฐกิจ

ภายใต้พระราชบัญญัติฉบับนี้ส านักงานคณะกรรมการนโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจภาคตะวันออก

จะต้องจัดท านโยบายและแผนภาพรวมเพื่อการพัฒนาเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก แผนการใช้ประโยชน์ที่ดิน

ในภาพรวม แผนพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและระบบสาธารณูปโภค แผนการด าเนินงาน และแผนการให้บริการ
20
ภาครัฐแบบเบ็ดเสร็จครบวงจรที่สะดวกรวดเร็ว ซึ่งเมื่อคณะกรรมการนโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจภาค
ตะวันออกให้ความเห็นชอบแผนดังกล่าวแล้ว จะน าไปสู่การจัดท าแผนผังการใช้ประโยชน์ที่ดิน และแผนผังการ
พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและระบบสาธารณูปโภค และหากแผนผังดังกล่าวข้างต้นแล้วเสร็จจะมีผลเป็นการ

21
ยกเลิกกฎหมายผังเมืองที่ใช้อยู่เดิมในพื้นที่นั้น
(5) กฎหมำยผ่อนปรนกำรบังคับใช้กฎหมำยส่งเสริมและรักษำคุณภำพสิ่งแวดล้อม

ภายใต้พระราชบัญญัติฉบับนี้ ในกรณีจะต้องการด าเนินโครงการหรือกิจการใดภายในเขตพัฒนาพิเศษ
ภาคตะวันออกที่ต้องจัดท ารายงานประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม สุขภาพของประชาชนหรือชุมชนตามที่มี

กฎหมายก าหนด ซึ่งหากไม่มีผู้ช านาญการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมส าหรับโครงการหรือกิจการใด หรือมีแต่
ไม่เพียงพอกับการด าเนินโครงการหรือกิจการนั้น ตามพระราชบัญญัตินี้ก าหนดไม่ให้น าเรื่องการขอและการออก

ใบอนุญาต และคุณสมบัติของผู้ได้รับใบอนุญาตเป็นผู้มีหน้าที่ศึกษาหรือจัดท ารายงานการประเมินผลกระทบ

22
สิ่งแวดล้อมตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติมาบังคับใช้
บรรดาข้อยกเว้นซึ่งพระราชบัญญัติฉบับนี้ ได้ยกเว้นหรือมอบหมายอ านาจให้กับคณะกรรมการหรือ

เลขาธิการท าแทนนั้น ส่วนใหญ่เป็นกฎหมายที่ก าหนดกรอบการใช้ประโยชน์ที่ดินและป้องกันผลกระทบ
ที่เกิดจากการใช้ประโยชน์ตามหลักกรรมสิทธิ์โดยไม่ค านึงถึงผลกระทบใดๆ ซึ่งในปัจจุบันยังไม่มีการก าหนด

หลักเกณฑ์หรือมาตรฐานออกมารองรับการกระท าดังกล่าวข้างต้นไว้

นอกจากผลกระทบที่เกิดขึ้นในทางกฎหมายแล้ว ผลกระทบอีกประการหนึ่งที่อาจเกิดขึ้นจากการ

ประกาศพื้นที่เป็นเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก คือ ปัญหาความไม่เป็นธรรมในหลายลักษณะด้วยกัน เช่น การผัน
น้ าจากแหล่งน้ าเข้าไปในพื้นที่เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออกเพื่อใช้ประโยชน์ในทางอุตสาหกรรมของกิจการ

ภายในเขตพัฒนาพิเศษ เป็นต้น ซึ่งผลกระทบดังกล่าวท าให้เกิดความไม่เป็นธรรมในการได้รับประโยชน์จาก

ทรัพยากรธรรมชาติอย่างไม่เสมอภาค โดยกฎหมายไม่ได้ก าหนดมาตรการเยียวยาเป็นการเฉพาะเอาไว้

19 พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. 2561, มาตรา 36
20 พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. 2561, มาตรา 29
21 พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. 2561, มาตรา 32
22 พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. 2561, มาตรา 8

3-16 สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย