Page 101 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2560

บทที่ ๔ การประเมินสถานการณ์

ด้านสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม

การประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ในส่วนนี้

จะพิจารณาหลักเกณฑ์ (benchmarks) ซึ่งมีลักษณะของสิ่งที่รัฐพึงเคารพ ให้การคุ้มครอง และ
ด�าเนินการให้เกิดขึ้นตามมาตรฐานที่ก�าหนดไว้ในกติกา ICESCR เป็นส�าคัญ โดยให้ความส�าคัญ
กับสารัตถะของสิทธิเชิงบวก (positive rights) ซึ่งเป็นลักษณะที่รัฐพึงด�าเนินการให้เกิดขึ้น
ให้มีความเป็นจริง และท�าให้ก้าวหน้าตามระยะเวลา แบบค่อยเป็นค่อยไปภายใต้ทรัพยากร
ที่มีอยู่ (progressive realization of rights) โดยหลักฐานที่ใช้ในการประเมินสถานการณ์

ด้านนี้ ได้แก่ การแสดงออกของรัฐอย่างมุ่งมั่น การก�าหนดเป้าหมายที่ชัดเจน และการ
มีแผนการปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรมพร้อมทั้งการจัดสรรหรือก�าหนดทรัพยากรสนับสนุน
และบุคลากรผู้ปฏิบัติงานและผู้รับผิดชอบ โดยมีความก้าวหน้า หรือความส�าเร็จตามระยะ

เวลาที่ก�าหนด พร้อมทั้งมีการติดตามอย่างเป็นระบบ และจะต้องไม่มีการเลือกปฏิบัติใด ๆ
ลักษณะของสิทธิในด้านนี้บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช
๒๕๖๐ ในหมวด ๓ หมวด ๕ และหมวด ๖
ในปี ๒๕๖๐ กสม. ประมวลภาพรวม พร้อมประเมินสถานการณ์ ปัญหา อุปสรรค
และมีข้อเสนอแนะด้านสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ใน ๓ ประเด็น ดังนี้

๔.๑ สิทธิทางการศึกษา

ภาพรวม

ประเทศไทยเป็นภาคีกติกา ICESCR ซึ่งเป็นพันธกรณีส�าคัญประเภทหนึ่งที่ต้องจัดการศึกษาภาคบังคับให้กับทุกคนแบบ
ให้เปล่าโดยไม่มีค่าใช้จ่ายใด ๆ และให้ทุกคนมีสิทธิได้รับการศึกษา

ขั้นมัธยมในรูปแบบต่าง ๆ และการศึกษาขั้นอุดมศึกษาอย่าง
เท่าเทียมกันบนพื้นฐานของความสามารถด้วยวิธีการที่เหมาะสม
ซึ่งไม่เสียค่าใช้จ่ายใด ๆ อย่างค่อยเป็นค่อยไป รวมถึงให้การ
สนับสนุนสิทธิทางการศึกษาขั้นพื้นฐานของคนทุกกลุ่มอายุ

ตลอดจนรับรองเสรีภาพของประชาชนในการจัดการด้าน
การศึกษาของตนเองซึ่งสอดคล้องกับมาตรฐานการศึกษาขึ้นต�่าที่รัฐ
ก�าหนดไว้ โดยปัจจัยการเข้าถึงสิทธิทางการศึกษา ประกอบด้วย
๘๒
ความพร้อม (availability) การเข้าถึง (accessibility)

การยอมรับ (acceptability) และความยืดหยุ่น (adaptability) ซึ่งสอดคล้องกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
๘๓
๘๒ ข้อ ๑๓ แห่งกติกา ICESCR.
๘๓ The Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. (2017). Paragraph 6 - 7 CESR General Comment No.13 (UN Doc E/C.12/1999/10). Retrieved
from http://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/TBSearch.aspx?TreatyID=9&DocTypeID=11&ctl00_PlaceHolderMain_radResultsGridChangePage=2

100 | รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี ๒๕๖๐