Page 54 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546

๓๗

๒.๑ สภำพกำรณ์และสภำพปัญหำโดยรวมของกำรด ำเนินนโยบำยปรำบปรำม
ยำเสพติดในประเทศเม็กซิโก ในช่วงระหว่ำงปี ค.ศ. ๒๐๐๖ – ค.ศ. ๒๐๑๒

ในปี ค.ศ. ๒๐๐๖ (พ.ศ. ๒๕๔๙) นายเฟลิเป้ คาลเดรอน ประธานาธิบดีของประเทศ
เม็กซิโกในขณะนั้น ได้จัดท านโยบาย “ท าสงครามกับยาเสพติด” (the “war on drugs”) อันน ามาซึ่ง
ปัญหาการก่ออาชญากรรมร้ายแรงในลักษณะต่างๆ เกิดขึ้น “ในวงกว้าง” “อย่างต่อเนื่อง”
และ “อย่างเป็นระบบ” ทั้งการฆ่าคนตาย การวิสามัญฆาตกรรม ตลอดจนปัญหาความรุนแรงต่างๆ
อันเนื่องมาจากยาเสพติด โดยเฉพาะอย่างยิ่งปรากฏข้อเท็จจริงว่าในระหว่างระยะเวลาด าเนินนโยบาย

ดังกล่าวตลอดหกปีนั้น มีบุคคล “ถูกลักพาตัว” หรือ “ถูกบังคับให้สูญหาย” อย่างกว้างขวาง
(widespread enforced disapperances) เป็นจ านวนสูงมากถึงขนาดผิดปกติ กล่าวคือ มากกว่า
๖๐,๐๐๐ คน และตามข้อเท็จจริง นับแต่บุคคลถูกลักพาตัวหรือถูกบังคับให้สูญหายไป ไม่มีผู้ทราบ

ชะตากรรมหรือพบเห็นบุคคลต่างๆ เหล่านั้นอีกเลย ในขณะเดียวกัน ก็ไม่มีการลงโทษหรือน าตัว
ผู้ก่ออาชญากรรมร้ายแรงเช่นนั้นมาฟ้องร้องคดีต่อศาลแต่อย่างใด เป็นที่น่าสังเกตว่าปัญหาการ
ลักพาตัวหรือการบังคับให้คนสูญหายที่เกิดขึ้นจ านวนมากนี้เกี่ยวพันมีความเกี่ยวโยงทั้งกับเจ้าหน้าที่ฝ่าย
ต่างๆ ของรัฐ และขบวนการอาชญากรรมอย่างเป็นระบบและเห็นได้ชัด ดังจะได้กล่าวในรายละเอียดต่อไป

ปัญหาการลักพาตัวบุคคลหรือการบังคับให้บุคคลสูญหายดูเหมือนจะเป็นปัญหา
การก่ออาชญากรรมร้ายแรงอันเป็น “การละเมิดสิทธิมนุษยชน” ที่เกิดขึ้น “มากที่สุด” จากการด าเนิน
นโยบายปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาลนายเฟลิเป้ คาลเดรอน อันน าซึ่งการเรียกร้องจากประชาชน
ทั่วประเทศ ตลอดจนองค์กรด้านสิทธิมนุษยชน ให้รัฐบาลเม็กซิโกแก้ไขปัญหาดังกล่าวที่เกิดขึ้น

ในส่วนนี้จะได้กล่าวถึง ๒.๑.๑ สภาพการณ์และสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นในภาพรวมจากการ
ด าเนินนโยบายปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาลเม็กซิโกในช่วงระยะเวลาดังกล่าว และ ๒.๑.๒ บท
วิเคราะห์เงื่อนไขหรือปัจจัยที่ท าให้เกิดการก่ออาชญากรรมอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน (แนวทางใหม่
ในการด าเนินการเพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น)

๒.๑.๑ สภำพกำรณ์และสภำพปัญหำที่เกิดขึ้นในภำพรวมจำกกำรด ำเนินนโยบำย
๒๘
ปรำบปรำมยำเสพติดของรัฐบำล
เมื่อเข้ารับต าแหน่งประธานาธิบดีแห่งประเทศเม็กซิโกเมื่อเดือนธันวาคม ค.ศ. ๒๐๐๖
๒๙
(พ.ศ. ๒๕๔๙) นายเฟลิเป้ คาลเดรอน ก็ได้ประกาศนโยบาย “ท าสงครามกับยาเสพติด” และได้รับเสียง
สนับสนุนจากประชาชนและภาคส่วนต่างๆอย่างแข็งขัน เพราะผู้คนจ านวนมากต่างหวาดผวาต่อ
ขบวนการค้ายาเสพติดที่แผ่ขยายอิทธิพลมืดไปหลายพื้นที่ทั่วประเทศในการด าเนินนโยบายท าสงครามกับ
ยาเสพติดดังกล่าว นายเฟลิเป้ คาลเดรอน ได้ระดมก าลังต ารวจและทหารเป็นจ านวนมากเพื่อต่อสู้กับ
เหล่าอาชญากรและกลุ่มอาชญากรรมด้วยมาตรการที่รุนแรงและจริงจังอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ รัฐบาลของนาย

เฟลิเป้ คาลเดรอน ได้รับการสนับสนุนทางการเงินจากสหรัฐอเมริกาผ่านข้อริเริ่มเมริด้า (Mérida

๒๘
ข้อมูลที่ระบุในส่วนนี้ คัดและเรียบเรียงมาจากรายงานของฮิวแมนไรท์วอทช์ซึ่งได้ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับการ
สูญหายของบุคคลในประเทศเม็กซิโก โดยจัดท าขึ้นระหว่างเดือนมกราคม 2012 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2013 รายละเอียด
โปรดดู Human Rights Watch, Mexico’s disappeared, The Enduring Cost of a Crisis Ignored, 2013.
๒๙
นายเฟลิเป้ คาลเดรอน ด ารงต าแหน่งประธานาธิบดีของประเทศเม็กซิโก ระหว่างวันที่ ๑ ธันวาคม ค.ศ.
๒๐๐๖ ถึงวันที่ ๓๐ พฤศจิกายน ค.ศ. ๒๐๑๒