Page 50 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน
P. 50
พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน
Human Rights Obligations of the ASEAN Community
ข้อ ๑.๗ “เพื่อเสริมสร้างประชาธิปไตย เพิ่มพูนธรรมาภิบาล และ
หลักนิติธรรม ตลอดจนส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและ
เสรีภาพขั้นพื้นฐานโดยค�านึงถึงสิทธิและหน้าที่ของรัฐสมาชิกของ
อาเซียน”
THE
ASEAN
CHARTER
ข้อ ๑๔.๑ “เพื่อสอดคล้องกับความมุ่งประสงค์
ข้อ ๒ (i) “การเคารพเสรีภาพ และหลักการของกฎบัตรอาเซียนเกี่ยวกับ
พื้นฐาน การส่งเสริมและคุ้มครอง การส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและ
สิทธิมนุษยชนและการส่งเสริม เสรีภาพขั้นพื้นฐาน ให้อาเซียนจัดตั้งองค์กร
ความยุติธรรมทางสังคม” สิทธิมนุษยชนอาเซียนขึ้น”
รูปภาพที่ ๔ หลักการสิทธิมนุษยชนในกฎบัตรอาเซียน
นอกจากหลักการสิทธิมนุษยชนจะปรากฏทั้งในเรื่องความมุ่งมั่นและหลักการของอาเซียน อาเซียนยัง
ตระหนักถึงความจ�าเป็นของการก่อตั้งกลไกด้านสิทธิมนุษยชนในระดับภูมิภาค ดังที่ปรากฏในกฎบัตรอาเซียน หมวด ๑๔
องค์กรด้านสิทธิมนุษยชนอาเซียน ข้อ ๑๔.๑ “เพื่อสอดคล้องกับความมุ่งประสงค์และหลักการของกฎบัตรอาเซียนเกี่ยวกับ
การส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพขั้นพื้นฐาน ให้อาเซียนจัดตั้งองค์กรสิทธิมนุษยชนอาเซียนขึ้น” โดย
องค์กรด้านสิทธิมนุษยชนตามหมวด ๑๔ ของกฎบัตรอาเซียนถูกระบุให้มีแนวทางการด�าเนินงานภายใต้เอกสารขอบเขต
อ�านาจหน้าที่ที่ก�าหนดโดยที่ประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียน โดยบทบัญญัติดังกล่าวเป็นที่มาของการก่อตั้งกลไก
สิทธิมนุษยชนของอาเซียน โดยเฉพาะคณะกรรมาธิการระหว่างรัฐบาลอาเซียนว่าด้วยสิทธิมนุษยชน และหลักการ
สิทธิมนุษยชนยังน�าไปสู่การจัดตั้งคณะกรรมาธิการอาเซียนเกี่ยวกับการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิสตรีและเด็กด้วย
รายละเอียดเกี่ยวกับองค์กรด้านสิทธิมนุษยชนทั้งสองของอาเซียนจะกล่าวถึงในบทถัดไป
๔.๒ กลไกด้านสิทธิมนุษยชนของอาเซียน
อาเซียนถือเป็นองค์กรระดับภูมิภาคล่าสุดที่ได้จัดตั้งกลไกด้านสิทธิมนุษยชนขึ้น และเมื่อเปรียบเทียบ
ขอบเขตอ�านาจหน้าที่ หรือศักยภาพในการด�าเนินการกับกลไกสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอื่นๆ ดังที่ได้กล่าวถึงในบทที่ ๒ แล้ว
ยังถือว่ากลไกสิทธิมนุษยชนของอาเซียนยังมีการพัฒนาในระดับที่เริ่มต้นเท่านั้น โดยยังไม่มีการรับเรื่องราวร้องเรียนหรือมี
การจัดตั้งองค์กรที่มีอ�านาจหน้าที่ในการวินิจฉัยข้อพิพาทด้านสิทธิมนุษยชนเป็นการเฉพาะ ทั้งนี้ ควรกล่าวย�้าด้วยว่าส�าหรับ
49
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ