Page 205 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
P. 205
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
ต่อชีวิตและสุขภาพของประชาชนด้วย การที่รัฐละเลยหน้าที่ดังกล่าวจึงเป็นกรณีที่มีการละเมิดสิทธิมนุษยชน นอกจากนี้
รายงานว่าด้วยสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศเอกวาดอร์ที่จัดท�าโดยคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนได้กล่าวถึงการที่
รัฐไม่ออกระเบียบหรือมาตรการเพื่อป้องกันปัญหาสิ่งแวดล้อมจนเกิดผลร้ายแก่ประชาชนว่าอาจถือเป็นการละเมิดสิทธิ
มนุษยชนได้ แนวทางการพิจารณาหน้าที่ของรัฐต่อสิทธิเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมจึงรวมถึงบทบาทเชิงรุกที่รัฐจะต้องกระท�าการ
เพื่อป้องกันปัญหาสิ่งแวดล้อมด้วย
ส�าหรับภูมิภาคแอฟริกา แม้คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนจะไม่ได้กล่าวโดยตรงในคดี SERAC and Another
v. Nigeria ว่ารัฐต้องมีบทบาทเชิงรุก แต่หากพิจารณาจากเนื้อหาของค�าพิพากษาที่กล่าวถึงการที่รัฐบาลไนจีเรียไม่ได้เข้า
ตรวจสอบการด�าเนินงานและมาตรการความปลอดภัยของบริษัทน�้ามันและไม่ได้ให้ข้อมูลแก่ประชาชนเกี่ยวกับอันตรายที่
อาจเกิดขึ้นว่าเป็นกรณีที่รัฐบาลไนจีเรียกระท�าการขัดต่อสิทธิมนุษยชนเช่นนี้แล้ว ย่อมสะท้อนให้เห็นว่ารัฐบาลต้องมีหน้าที่
เชิงบวกหรือบทบาทเชิงรุกในการป้องกันปัญหาสิ่งแวดล้อม เนื่องจากการที่รัฐบาลไนจีเรียบกพร่องต่อหน้าที่ดังกล่าวจึง
เป็นกรณีที่ขัดต่อสิทธิมนุษยชน
กล่าวโดยสรุป องค์กรทางสิทธิมนุษยชนในทั้งสามภูมิภาคได้มองบทบาทและหน้าที่ของรัฐต่อสิทธิมนุษยชน
ที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมว่าไม่ได้จ�ากัดอยู่เพียงหน้าที่เชิงลบเท่านั้น แต่รัฐยังต้องมีหน้าที่กระท�าการเพื่อป้องกันปัญหา
หรือผลกระทบจากปัญหาสิ่งแวดล้อมด้วย กล่าวได้อีกนัยหนึ่งว่า รัฐมีบทบาทและหน้าที่เชิงรุกในการคุ้มครองสิ่งแวดล้อม
ด้วยนั่นเอง
ตารางที่ ๖.๕ เปรียบเทียบการพัฒนาประเด็นสิทธิมนุษยชนกับสิทธิในสิ่งแวดล้อมโดยคณะกรรมการสิทธิ
มนุษยชนและศาลสิทธิมนุษยชนระดับภูมิภาคของภูมิภาคยุโรป ภูมิภาคอเมริกา และภูมิภาคแอฟริกา
ข้อเปรียบเทียบ ภูมิภาคยุโรป ภูมิภาคอเมริกา ภูมิภาคแอฟริกา
๑ การน�าเอาสิทธิมนุษยชนมาใช้ในการจัดการกับปัญหาสิ่งแวดล้อม
๑.๑ การอาศัย • อนุสัญญาแห่งยุโรปว่าด้วย • ในเบื้องต้นอนุสัญญา • The Banjul Charter มี
สิทธิมนุษยชนเชิง การคุ้มครองสิทธิมนุษยชน ว่าด้วยสิทธิมนุษยชนแห่ง บทบัญญัติรับรองสิทธิใน
เนื้อหาที่มีอยู่แล้ว และเสรีภาพขั้นพื้นฐาน มิได้ อเมริกาไม่ไดบัญญัติรับรอง สิ่งแวดล้อมไว้เป็นการเฉพาะ
มีการบัญญัติรับรองสิทธิในสิ่ง สิทธิในสิ่งแวดล้อมไว้ จึงต้อง จึงไม่จ�าเป็นต้องอาศัยสิทธิ
แวดล้อมเป็นสิทธิมนุษยชน อาศัยสิทธิมนุษยชนที่มีอยู่ มนุษยชนประเภทอื่นเพื่อ
ประเภทหนึ่งเป็นการเฉพาะ จึง แล้วมาปรับใช้ เช่น สิทธิใน เป็นฐานในการน�าเอากลไก
ต้องอาศัยสิทธิมนุษยชนที่มีอยู่ ชีวิต (คดี Yanomami v. ทางสิทธิมนุษยชนมาใช้
แล้วมาปรับใช้ เช่น Brazil) จัดการปัญหาสิ่งแวดล้อม
- สิทธิในชีวิต (คดี Oneryildiz • การเชื่อมโยงประเด็น
v. Turkey) สิ่งแวดล้อมเข้ากับ
- สิทธิในการเคารพชีวิตส่วนตัว สิทธิมนุษยชนได้มีการกล่าวถึง
และครอบครัว (คดี Lopez อย่างชัดเจนในรายงานว่าด้วย
- Ostra v. Spain) สถานการณ์สิทธิมนุษยชน
• ข้อจ�ากัดในการที่จะต้อง ในประเทศเอกวาดอร์
พิสูจน์ให้เห็นถึง Causal Link
และต้องไม่ใช่กรณีที่ภยันตราย
ยังอยู่ห่างไกล
204
