Page 29 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ การตรวจสอบด้านสิทธิมนุษยชนอย่างรอบด้าน (Human Rights Due Diligence)
P. 29
หรือไม่ ใครควรจะได้รับการเยียวยา บริษัทต้องเปลี่ยนแนวทางในการปฏิบัติ (ซึ่งอาจเป็นสาเหตุให้เกิดความ
เสี่ยง) หรือไม่ อย่างไร บริษัทควรจะด าเนินการอย่างไรเพื่อสร้างและใช้อ านาจต่อรองต่อบุคคลที่สาม เช่น ผู้ที่
มีความสัมพันธ์ทางธุรกิจกับบริษัท
2) จัดล าดับความส าคัญของผลกระทบเพื่อลงมือปฏิบัติ บริษัทจ าเป็นต้องจัดล าดับความส าคัญตามผลกระทบ
ตามความรุนแรงที่เกิดขึ้นต่อผู้ได้รับผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนเป็นหลัก ซึ่งต้องหารือกับผู้มีส่วนได้เสียที่
ได้รับผลกระทบหรือตัวแทนของพวกเขา โดยพิจารณาว่า ขนาดของผลกระทบรุนแรงเพียงใด และเยียวยาให้
กลับสู่สภาพเดิมได้หรือไม่ จากนั้นจัดท าแผนที่ระดับความรุนแรงและความเป็นไปได้เพื่อจัดล าดับความส าคัญ
3) ระบุทางเลือกต่างๆ ในการป้องกันหรือบรรเทาผลกระทบ สามารถจ าแนกตามเกณฑ์ต่อไปนี้
ผลกระทบที่บริษัทก่อเองหรือมีส่วนร่วมในการก่อ
การจัดการกับผลกระทบที่เชื่อมโยงกับกิจการของบริษัท แต่บริษัทไม่ได้มีส่วนกระท าเอง
การจัดการกับผลกระทบตั้งแต่เนิ่นๆ
4) สร้างและอาศัย “จุดคานงัด” ในความสัมพันธ์ทางธุรกิจ “จุดคานงัด” (leverage) หมายถึงความสามารถของ
บริษัท “ในการสร้างการเปลี่ยนแปลงในกิจกรรมขององค์กรใดก็ตามที่ก่อความเสียหาย” บริษัทควรใช้คาน
งัดของตัวเองเป็นเครื่องมือในความพยายามที่จะเปลี่ยนพฤติกรรมของพันธมิตรทางธุรกิจที่เกี่ยวข้อง โดยใช้
เงื่อนไขสัญญาและข้อตกลงอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับโครงการ เช่น บันทึกความเข้าใจ (Memorandum of
Understanding –MOU) เพื่อก าหนดจุดคานงัด ในความสัมพันธ์รูปแบบต่างๆ ที่ควรค านึงถึง ต่อไปนี้
จุดคานงัดกับรัฐ บริษัทสามารถน าหลักการท าสัญญาที่รับผิดชอบ (Principles for Responsible
Contracts) ซึ่งพัฒนาโดยผู้แทนพิเศษขององค์การสหประชาชาติ ได้วางแนวทางว่าบริษัทควรท าอย่างไร
ให้สัญญาเหล่านี้คุ้มครองสิทธิมนุษยชนได้ ถ้าหากรัฐไม่เต็มใจที่จะใส่เนื้อหาว่าด้วยการคุ้มครองสิทธิ
มนุษยชนเข้าไปในสัญญา บริษัทต้องหาช่องทางอื่น เช่น ผ่านกระบวนการปฏิบัติการของบริษัท การท า
บันทึกความเข้าใจกับหน่วยงานความมั่นคง ยกระดับขีดความสามารถของบุคลากร และเข้าไปหารือกับ
รัฐบาลในประเด็นสิทธิมนุษยชนอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ อาจอ้างอิงมาตรฐานสากลในการท าสัญญากับ
รัฐหรือบริษัทร่วมทุน เช่น IFC Performance Standards, Voluntary Principles on Security and
Human Rights หรือมาตรฐานแรงงานในอนุสัญญาหลักขององค์การแรงงานระหว่างประเทศ มาตรฐาน
เหล่านี้เป็นจุดอ้างอิงที่ชัดเจนและได้รับการยอมรับในวงกว้าง
จุดคานงัดในการร่วมทุน (joint venture – JV) เมื่อใดที่บริษัทจะร่วมทุนท าธุรกิจกับบริษัทอื่นสามารถ
สร้างคานงัดในประเด็นสิทธิมนุษยชนได้ ตัวอย่างเช่น
o พยายามร่วมทุนกับบริษัทที่ ‘คิดตรงกัน’ ถ้าเป็นไปได้
o ใช้อิทธิพลก าหนดโครงสร้างของการร่วมทุน เช่น ด้วยวิธีต่อไปนี้
29
