Page 175 - รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ประจำปี 2558
P. 175
รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ปี ๒๕๕๘
>> การจ้างงานคนพิการ
ประเทศไทยได้มีกฎหมายที่ส่งเสริมการจ้างงาน คือ พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. ๒๕๕๐ (แก้ไขเพิ่มเติม
พ.ศ. ๒๕๕๖) ได้ระบุไว้ในมาตรา ๓๓ ให้มีการจ้างงานคนพิการตามสัดส่วนที่กฎหมายก�าหนด มาตรา ๓๔ ให้นายจ้างหรือสถานประกอบ
การจ่ายเงินชดเชยเข้ากองทุนส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ และมาตรา ๓๕ ให้นายจ้างหรือสถานประกอบการให้สัมปทาน
หรือความช่วยเหลือใด ๆ แก่คนพิการ หรือผู้ดูแลคนพิการในการประกอบอาชีพ ซึ่งตามข้อมูลมีคนพิการที่อยู่ในวัยท�างาน (อายุ ๑๕-๖๐
ปี) จ�านวน ๗๘๗,๓๓๐ คน แต่มีคนพิการที่ประกอบอาชีพเพียง ๒๕๓,๓๑๔ คน เท่านั้น โดยส่วนใหญ่จะประกอบอาชีพรับจ้างทั่วไป หรือ
ร้อยละ ๓๘.๒๙ ของคนพิการที่ประกอบอาชีพ และมีคนพิการที่ประกอบอาชีพรับราชการ/รัฐวิสาหกิจ หรือ เพียงร้อยละ ๑.๔๗ ซึ่งเป็นอาชีพ
ที่มีจ�านวนคนพิการท�างานน้อยที่สุด ๒๒๙
ทั้งนี้ พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ โดยกว้าง เพื่อขจัดอคติที่มีต่อคนพิการ รวมถึงการเพิ่มโอกาส
พ.ศ. ๒๕๕๐ (แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. ๒๕๕๖) ก�าหนดให้นายจ้าง และมีการฝึกฝนทักษะความรู้เพื่อสนับสนุนการจ้างงานคนพิการ
หรือเจ้าของสถานประกอบการและหน่วยงานของรัฐ รับคนพิการ ตลอดจนการขับเคลื่อนมาตรการการจ้างงานคนพิการโดยเฉพาะ
เข้าท�างานในสัดส่วนที่เหมาะสมในอัตรา ๑๐๐ คนต่อคนพิการ ๑ คน การจ้างงานหญิงพิการให้เป็นรูปธรรม
และหากนายจ้างหรือเจ้าของสถานประกอบการที่ไม่ได้รับคน
พิการเข้าท�างานตามจ�านวนที่ก�าหนด ให้ส่งเงินเข้ากองทุนส่งเสริม
และพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการตามอัตราที่กฎหมายก�าหนด
และหากผู้ประกอบการไม่รับคนพิการเข้าท�างาน และไม่ประสงค์ส่ง
เงินเข้ากองทุน หน่วยงานรัฐหรือเจ้าของสถานประกอบการ อาจให้
สัมปทานจัดสถานที่จ�าหน่ายสินค้าหรือบริการจัดจ้างเหมาช่วงงาน
ฝึกงาน หรือจัดให้มีอุปกรณ์หรือสิ่งอ�านวยความสะดวก ล่ามภาษามือ
หรือการช่วยเหลือต่าง ๆ ให้กับคนพิการหรือผู้ดูแลก็ได้
ในเรื่องนี้ คณะกรรมการประจ�าอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิคนพิการ
มีข้อสังเกตว่ารัฐควรเพิ่มความตระหนักรู้ให้แก่นายจ้างและสังคม
>> การเข้าถึงสิ่งอ�านวยความสะดวกอันเป็นสาธารณะ
เนื่องจากการด�ารงชีวิตของคนพิการ จ�าเป็นต้องมีสิ่งอ�านวยความสะดวกที่เหมาะสมต่อประเภทความพิการที่ให้คนพิการเข้าถึงได้
และเพื่อให้คนพิการสามารถใช้ชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างปกติเหมือนคนทั่วไป ซึ่งรัฐได้เห็นความส�าคัญโดยมีมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่
๑๙ พฤษภาคม ๒๕๕๒ ก�าหนดให้โรงพยาบาล หน่วยงานราชการ สถาบันการศึกษา และสถานีต�ารวจ จัดท�าสิ่งอ�านวยความสะดวกขั้นพื้นฐาน
ส�าหรับคนพิการอย่างน้อย ๕ ประเภท ได้แก่ ทางลาด ห้องน�้า ที่จอดรถ ป้าย และบริการข้อมูลภายในปี ๒๕๕๘ ทั้งนี้ การปฏิบัติตามมติ
คณะรัฐมนตรีดังกล่าวนั้น ยังไม่สามารถครอบคลุมทุกพื้นที่ โดยเฉพาะในพื้นที่ห่างไกล อีกทั้งยังประสบปัญหาอุปสรรค เช่น ปัญหาโครงสร้าง
อาคารเดิมไม่เอื้อต่อการปรับสภาพแวดล้อม บุคลากรที่เป็นนายช่างโยธาอาจขาดความรู้ความเข้าใจ ท�าให้การปรับสภาพแวดล้อมไม่เป็น
ไปตามมาตรฐานสากล แต่ทั้งนี้ กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการและศูนย์สิรินธรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์
แห่งชาติ ได้จัดการอบรมให้แก่บุคลากรของหน่วยงานต่าง ๆ ที่รับผิดชอบเพื่อให้การปรับสภาพแวดล้อมเพื่อคนพิการบรรลุตามเป้าหมาย
รวมถึงมีแนวทางส่งเสริมการสร้าง อารยสถาปัตย์ การออกแบบเพื่อคนทั้งมวล (Universal Design) เพื่อให้คนพิการใช้ชีวิตได้สะดวกยิ่งขึ้น
มีข้อสังเกตจาก คณะกรรมการประจ�าอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิของคนพิการ โดยคณะกรรมการฯ เป็นห่วงเรื่องการขาดการด�าเนินงาน
ตามกฎหมายเกี่ยวกับการเข้าถึงสิ่งอ�านวยความสะดวกอันเป็นสาธารณะ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในพื้นที่ห่างไกลและชนบท รวมถึงการบังคับใช้
มาตรการอย่างมีประสิทธิภาพ และบทลงโทษส�าหรับผู้ไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย
๒๒๙ รายงานข้อมูลสถานการณ์ด้านคนพิการในประเทศไทย กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ ข้อมูลสิ้นสุด ณ วันที่ ๓๑
ธันวาคม ๒๕๕๘
145
