Page 6 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 6
รายงานบทสรุปผู้บริหารฉบับนี้แบ่งการน�าเสนอออกเป็นสองส่วน ได้แก่ ส่วนที่หนึ่ง สรุปผลการศึกษา และส่วนที่สอง
ข้อเสนอแนะ
ส่วนที่หนึ่ง สรุปผลการศึกษา
จากการศึกษาข้อมูลเอกสารดังกล่าวข้างต้น ตลอดจนหลักฐานต่างๆ ที่รวบรวมและได้รับจากหน่วยงานต่างๆ ของรัฐ
และครอบครัวของผู้ได้รับผลกระทบจากการก�าหนดและการด�าเนินนโยบายในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดของ
รัฐบาล เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ คณะผู้วิจัยสามารถสรุปผลการศึกษาโดยแบ่งออกได้เป็นสองประการส�าคัญ ได้แก่ ๑. ปัญหาของการ
ก�าหนดและการด�าเนินนโยบายในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดของรัฐบาล เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ และ ๒. สถานะ
ทางกฎหมายของการก�าหนดและการด�าเนินนโยบายในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดของรัฐบาล เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖
๑. ปัญหาของการก�าหนดและการด�าเนินนโยบายในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดของรัฐบาล เมื่อปี
พ.ศ. ๒๕๔๖
การก�าหนดและการด�าเนินนโยบายในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดของรัฐบาลเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖
สะท้อนให้เห็นปัญหาในทุกชั้นของการด�าเนินการเพื่อให้บรรลุเป้าหมายตามนโยบายดังกล่าว ซึ่งแบ่งออกได้เป็น ๔ ชั้น ได้แก่
ชั้นที่หนึ่ง ชั้นการก�าหนดนโยบายของรัฐบาลในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด ชั้นที่สอง ชั้นการน�านโยบายของ
รัฐบาลในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดไปสู่การปฏิบัติ ชั้นที่สาม ชั้นผลการปฏิบัติการตามนโยบายของรัฐบาล
ในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด และชั้นที่สี่ ชั้นการช่วยเหลือเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบจากการด�าเนินนโยบาย
ของรัฐบาลในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด
ชั้นที่หนึ่ง ชั้นการก�าหนดนโยบายของรัฐบาลในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด
พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น ก�าหนดและเสนอนโยบายในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะ
ยาเสพติดต่อคณะรัฐมนตรี และคณะรัฐมนตรีอนุมัตินโยบายดังกล่าวเป็นวาระแห่งชาติ เมื่อวันที่ ๒ มกราคม ๒๕๔๖ การก�าหนด
และเสนอนโยบายดังกล่าว ตลอดจนการประกาศนโยบายดังกล่าวต่อประชาชนในโอกาสต่างๆ ของ พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร
ตลอดเดือนมกราคม ๒๕๔๖ มีบริบทที่มี “ลักษณะเฉพาะ” ซึ่งสามารถสรุปได้ ดังนี้
(๑) พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ก�าหนดนโยบายในการท�าสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดชนิด “ตาต่อตา ฟันต่อ
ฟัน” โดยอาสาเป็น “แม่ทัพใหญ่” ในการท�าสงครามขั้นแตกหักกับยาเสพติดในครั้งนี้
(๒) พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ก�าหนดให้ใช้มาตรการ “Iron Fist” (ก�าปั้นเหล็ก) โดยชี้น�า ปลุกเร้า กระตุ้น และ
ชักจูงเจ้าหน้าที่ของรัฐที่เกี่ยวข้องให้ใช้ “ความรุนแรง” อย่างเด็ดขาดโดยไร้ความปรานี โดยในการประกาศนโยบายดังกล่าว
พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ได้ยกค�ากล่าวของพลต�ารวจเอก เผ่า ศรียานนท์ ว่า “...ภายใต้แสงอาทิตย์ ไม่มีอะไรที่ต�ารวจไทยท�าไม่ได้
เพราะฉะนั้นเรื่องยาเสพติด ผมมั่นใจว่าต�ารวจไทยจัดการได้...” พร้อมเคยกล่าวด้วยว่า “...ถ้าจะมีผู้ค้าตายไปบ้างก็เป็นเรื่องปกติ
บางทีถูกยิงตายแล้วต้องถูกยึดทรัพย์ด้วย ผมคิดว่าเราต้องเหี้ยมพอกัน”
(๓) พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ก�าหนดกรอบเวลาการปฏิบัติการที่เร่งรัดอย่างมาก กล่าวคือ เจ้าหน้าที่ของรัฐจะ
ต้องปฏิบัติการให้บรรลุเป้าหมายตามนโยบายดังกล่าวของรัฐบาลภายในช่วงระยะเวลาสามเดือน ระหว่างวันที่ ๑ กุมภาพันธ์
๒๕๔๖ ถึงวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๔๖ และก�าหนดให้ทุกอ�าเภอต้องรายงานผลการด�าเนินการต่อศูนย์ปฏิบัติการต่อสู้เพื่อเอาชนะ
ยาเสพติดจังหวัด (ศตส. จ.) ภายในเวลา ๑๖.๓๐ น. และศูนย์ปฏิบัติการต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดจังหวัด (ศตส. จ.) ต้อง
ฅ
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖