Page 18 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 18
โดย ศ.นพ.ประดิษฐ์ เจริญไทยทวี กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติแสดงความไม่เห็นด้วยกับสงครามยาเสพติด โดยบอกว่า “คนทั้ง
ประเทศนี้ตกอยู่ใต้ความหวาดกลัว” และต่อมา นพ.ประดิษฐ์ ก็ได้น�าเสนอประเด็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนนี้ต่อที่ประชุมข้าหลวงใหญ่
ด้านสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ (UNHCHR) ในเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๔๖ แต่อดีตนายกรัฐมนตรีทักษิณออกมาโจมตีว่า
การกระท�าดังกล่าว “น่าเกลียด” และ “น่าอัปยศ” และตั้งข้อสงสัยว่า นพ.ประดิษฐ์ ใช้อ�านาจอะไรมาเสนอรายงานกับองค์การ
สหประชาชาติ พร้อมกับทางโฆษกพรรคไทยรักไทยขู่ที่จะปลด นพ.ประดิษฐ์ รวมทั้งมีโทรศัพท์จากคนที่ไม่ทราบชื่อมาขู่ท�าร้ายเมื่อ
วันที่ ๕ และ ๖ มีนาคม ๒๕๔๖ โดยบอกให้ “หยุดรายงานองค์การสหประชาชาติ ไม่งั้นตาย” 2
ต่อมาองค์กรระหว่างประเทศได้เรียกร้องให้มีการตรวจสอบ ไต่สวนและด�าเนินคดีกับผู้กระท�าความผิด นอกจากนี้
ผู้เสียหายและองค์กรเอกชนด้านสิทธิมนุษยชนก็ได้มีการยื่นหรือเสนอเรื่องร้องเรียนการกระท�าอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน
ต่อคณะกรรมการประจ�ากติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (International Covenant on Civil and
3
Political Rights - ICCPR) อีกด้วย
แม้เวลาจะได้ล่วงเลยมาจนถึงปัจจุบัน (กุมภาพันธ์ ๒๕๕๘) เป็นเวลาสิบปีเศษแล้ว แต่อย่างไรก็ตาม สภาพการณ์และ
สภาพปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากนโยบายการปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาลภายใต้การน�าของ พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ก็ยังคง
มิได้รับการพิสูจน์และ “ท�าความจริงให้ปรากฏ” ผู้กระท�าความผิดหรือก่อให้เกิดความเสียหายจากนโยบายดังกล่าวก็ยังคงลอยนวลอยู่
และมิได้รับการลงโทษ ในขณะเดียวกัน ผู้ได้รับผลกระทบและได้รับความเสียหายจากการปฏิบัติตามนโยบายการปราบปรามยาเสพติด
ดังกล่าว ไม่ว่าจะเป็นผู้ที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากนโยบายดังกล่าว หรือบุคคลในครอบครัวหรือญาติพี่น้องของผู้ที่ต้องเสียชีวิต
หรือสูญเสียเสรีภาพหรือทรัพย์สิน “โดยไม่เป็นธรรม” จากนโยบายปราบปรามยาเสพติดดังกล่าว ก็ยังคงมิได้รับการเยียวยาหรือ
ชดใช้ค่าเสียหายที่เป็นธรรมแต่ประการใด
ดังนั้น ส�านักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติจึงได้มอบหมายให้คณะผู้วิจัยท�าการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับ
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้นจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี
พ.ศ. ๒๕๔๖ นี้ เพื่อให้คณะผู้วิจัยศึกษาข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้น พร้อมทั้งหลักทฤษฎีทางวิชาการที่เกี่ยวข้องกับการละเมิดสิทธิมนุษยชน
และวิเคราะห์ปัญหาและผลกระทบของนโยบายดังกล่าวต่อการกระท�าอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน ทั้งนี้ เพื่อประโยชน์ในการ
จัดท�ารายงานการศึกษาวิจัยที่สะท้อนข้อเท็จจริงที่ชัดเจนเกี่ยวกับสถานการณ์ยาเสพติด กระบวนการยุติธรรม และผลกระทบที่
เกิดจากการด�าเนินนโยบายดังกล่าวของรัฐบาล พร้อมเสนอแนวทางการชดเชยหรือเยียวยาความเสียหายแก่ผู้เสียหายหรือผู้ที่ได้รับ
ผลกระทบจากนโยบายดังกล่าว รวมทั้งแนวทางการฟ้องคดี เพื่อแก้ไขปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนเป็นส่วนรวม ตลอดจน
ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องด�าเนินการตามความเหมาะสม เสนอต่อคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
เพื่อพิจารณาและด�าเนินการตามอ�านาจหน้าที่ต่อไป
๒. วัตถุประสงค์ของโครงการ
๒.๑ เพื่อศึกษาแนวคิด หลักการสิทธิมนุษยชน และหลักกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับกรณีปัญหาและผล
กระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖
๒.๒. เพื่อศึกษาวิเคราะห์เอกสาร พยานหลักฐานเกี่ยวกับการด�าเนินนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้
เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ ทั้งกระบวนการก�าหนดนโยบาย การน�านโยบายไปปฏิบัติ และการติดตามประเมินผลการ
ด�าเนินนโยบาย รวมถึงสถานการณ์ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายดังกล่าว
2 รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ประเทศไทยหลุมศพเท่าไรก็ไม่พอสงครามยาเสพติด เอชไอวี/เอดส์ และการละเมิดสิทธิมนุษยชน โดย โจนาธาน
โคเฮนและฮิวแมนไรท์วอชท์ สืบค้นจาก http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/thailand0704thwebwcover.pdf
3 เรื่องเดียวกัน,อ้างแล้ว
ฑ
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖