Page 20 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 20
๓.๕.๓ วิเคราะห์สถานการณ์และปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนในช่วงระยะเวลาที่มีการด�าเนินนโยบายปราบ
ปรามยาเสพติดของรัฐบาล เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ มีความเชื่อมโยงหรือเป็นผลสืบเนื่องจากการด�าเนินนโยบายดังกล่าวหรือไม่ อย่างไร
เช่น การด�าเนินนโยบายปราบปรามยาเสพติดในลักษณะการเร่งรัด กดดัน และมีข้อบกพร่องในการสั่งการ และการน�านโยบายไป
ปฏิบัติจนก่อให้เกิดผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชน หรือไม่ อย่างไร โดยเฉพาะอย่างยิ่ง กรณีที่ในช่วงระยะเวลาที่มีด�าเนินนโยบาย
ปราบปรามยาเสพติดแล้วปรากฏว่าได้มีประชาชนจ�านวนมากถูกท�าให้ถึงแก่ความตาย
๓.๕.๔ วิเคราะห์การมอบนโยบาย การสั่งการในการน�านโยบายการปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาล เมื่อปี
พ.ศ. ๒๕๔๖ ไปสู่การปฏิบัติ ว่ามีลักษณะที่ถือได้ว่าเข้าข่ายการกระท�าอันเป็นการสั่งหรือโฆษณา หรือเป็นช่องทางให้เจ้าหน้าที่ของรัฐ
อ้างค�าสั่งหรือหนังสือสั่งการไปกลั่นแกล้ง จับกุม หรือใช้วิธีการอื่นใดที่ผิดกฎหมายในการจับกุมยึด อายัดทรัพย์สิน หรือไม่
๓.๖ วิเคราะห์ความเป็นไปได้ทางข้อเท็จจริง ข้อกฎหมาย และพยานหลักฐานในการที่คณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
แห่งชาติจะด�าเนินการตามที่มีผู้ร้องเรียนขอให้ฟ้องคดีทั้งทางแพ่งและอาญาต่อผู้ออกนโยบายและก�ากับดูแลนโยบายดังกล่าว ตามที่
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๒๕๗ วรรคหนึ่ง (๔) ได้ให้อ�านาจไว้ รวมทั้งความเป็นไปได้ที่จะ
ด�าเนินการต่อผู้กระท�าผิดทั้งในเขตอ�านาจศาลไทยและศาลอาญาระหว่างประเทศ ในความผิดตามกฎหมายอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ
(Crimes against humanity หรือ Crimen contra omnes)
๓.๗ จัดท�าข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย ข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมายและกฎหมายล�าดับรองที่เกี่ยวข้อง ตลอดจน
ข้อเสนอเพื่อแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับยาเสพติดประการอื่นๆ เพื่อปกป้องคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในกรณีการด�าเนินนโยบายของรัฐบาล
ในการปราบปรามยาเสพติดได้อย่างมีประสิทธิภาพและเป็นรูปธรรม รวมทั้งเสนอมาตรการชดเชยเยียวยาหรือฟื้นฟูเหยื่อหรือ
บุคคลผู้ได้รับผลกระทบจากนโยบายปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาล เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖
๔. วิธีการศึกษา
วิธีการศึกษาในงานศึกษาวิจัยฉบับนี้เป็นการศึกษาที่กระท�าโดยอาศัยการค้นคว้าวิจัยเอกสาร (Documentary
Research) ในเชิงบรรยายและวิเคราะห์ข้อมูลจากเอกสารภาษาต่างประเทศและภาษาไทยที่เกี่ยวข้องกับหลักการสิทธิมนุษยชน
หลักกฎหมายระหว่างประเทศ ค�าพิพากษาของศาลสิทธิมนุษยชนยุโรปที่เกี่ยวข้องกับกรณีที่รัฐบาล หน่วยงานของรัฐ หรือเจ้าหน้าที่
ของรัฐก�าหนดนโยบายซึ่งมีผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชน อันมีลักษณะคล้ายคลึงกับนโยบายการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะ
ยาเสพติดของรัฐบาลเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ รวมทั้งค�าแถลงขององค์กรสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศและองค์กรสิทธิมนุษยชน
ในประเทศเกี่ยวกับการด�าเนินนโยบายป้องกันและปราบปรามยาเสพติด และเอกสาร ข้อมูล ข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานเกี่ยวกับ
การด�าเนินนโยบายการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดของรัฐบาลเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ เพื่อน�าข้อมูลที่ได้มาจัดท�ารายงาน
การศึกษาและวิเคราะห์สถานการณ์และปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนจากผลกระทบของนโยบายของรัฐบาลในการประกาศ
สงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ ตามหลักสิทธิมนุษยชนและกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้อง
๕. ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
๕.๑ เพื่อให้รัฐบาล หน่วยงานและเจ้าหน้าที่ของรัฐ ที่มีหน้าที่ก�าหนดนโยบาย และน�านโยบายไปปฏิบัติต้องตระหนัก
และให้ความส�าคัญกับการเคารพและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน รวมทั้งเพื่อให้ประชาชนได้เรียนรู้ในการปกป้องสิทธิของตนเอง
๕.๒ สนับสนุนข้อมูลทางวิชาการเพื่อให้การด�าเนินการตามอ�านาจหน้าที่ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
ต่อกรณีร้องเรียนของผู้เสียหายจากนโยบายปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาล เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ มีความครบถ้วนสมบูรณ์ และ
สามารถคุ้มครองสิทธิมนุษยชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
๕.๓ ผู้เสียหายหรือผู้ได้รับผลกระทบจากนโยบายการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดของรัฐบาลเมื่อปี
พ.ศ. ๒๕๔๖ ได้รับการชดเชยเยียวยา หรือฟื้นฟูอย่างเหมาะสม
ณ
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖