Page 6 - รายงานการปฏิบัติตามอนุสัญญาต่อต้านการทรมานและการประติบัติ หรือการลงโทษที่โหดร้ายไร้มนุษยธรรม หรือที่ย่ำยีศักดิ์ศรี

2

ที่สาม (2) เป็นการกระท าเพื่อลงโทษผู้นั้นจากสิ่งที่ผู้นั้นหรือบุคคลที่สามได้กระท า

ไปหรือเชื่อว่าได้กระท าไป หรือ (3) เป็นการกระท าที่เกิดจากการเลือกปฏิบัติด้วย

เหตุต่างๆ ดังนั้น ประเทศไทยจึงท าค าแถลงตีความเข้าใจความหมายของการ

กระท าทรมานในข้อ 1 ของอนุสัญญาฯ ตามบทบัญญัติของประมวลกฎหมาย

อาญาที่มีอยู่

3. บทบัญญัติความผิดที่อาจน ามาปรับใช้เพื่อรองรับการด าเนินการให้เป็นไปตาม

อนุสัญญาฯ ตามข้อ 2 ข้างต้นมิได้เป็นบทบัญญัติที่ใช้บังคับเฉพาะกับเจ้าหน้าที่

ของรัฐ ซึ่งเป็นความมุ่งหมายของอนุสัญญาฯ ตามนิยามในข้อ 1 แต่มีผลใช้บังคับ

กับบุคคลทั่วไปซึ่งรวมถึงเจ้าหน้าที่ของรัฐด้วย อย่างไรก็ดี ประมวลกฎหมายอาญา

ได้ก าหนดความผิดส าหรับเจ้าหน้าที่ของรัฐที่ปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบไว้เป็นการ

เฉพาะในมาตรา 157 ซึ่งระบุว่า “ผู้ใดเป็นเจ้าพนักงาน ปฏิบัติหรือละเว้นการ

ปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ เพื่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด หรือปฏิบัติหรือละ

เว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยทุจริต ต้องระวางโทษจ าคุกตั้งแต่ 1 – 10 ปี หรือปรับ

ตั้งแต่ 2,000 – 20,000 บาท หรือทั้งจ าทั้งปรับ” ดังนั้น หากเจ้าหน้าที่รัฐใช้

อ านาจโดยมิชอบในการทรมานบุคคลใด เจ้าหน้าที่ผู้นั้นย่อมต้องรับโทษตาม

มาตรา 157 ด้วย

4. ส าหรับบทบัญญัติของอนุสัญญาฯ ในข้อ 2.3 ที่ระบุว่าค าสั่งผู้บังคับบัญชาไม่

สามารถน ามาอ้างเป็นเหตุผลในการทรมานได้นั้น มาตรา 70 ของประมวล

กฎหมายอาญาอาจน ามาใช้เพื่อรองรับพันธกรณีในข้อนี้ได้ โดยมาตรา 70 ระบุไว้

ว่า “ผู้ใดกระท าตามค าสั่งของเจ้าพนักงาน แม้ค าสั่งนั้นจะมิชอบด้วยกฎหมาย ถ้า

ผู้กระท ามีหน้าที่หรือเชื่อโดยสุจริตว่ามีหน้าที่ต้องปฏิบัติตาม ผู้นั้นไม่ต้องรับโทษ

เว้นแต่จะรู้ว่าค าสั่งนั้นเป็นค าสั่งซึ่งมิชอบด้วยกฎหมาย” ดังนั้น เจ้าหน้าที่รัฐที่

กระท าทรมานตามค าสั่งของผู้บังคับบัญชา หากกระท าไปโดยรู้ว่าเป็นค าสั่งที่มิ