Page 619 - รายงานฉบับสมบูรณ์ การประเมินศักยภาพและพัฒนาระบบงานและกระบวนการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามมาตรา 257 (1) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 619
สอดคล้องกับความคิดเห็นของอนุกรรมการส่วนหนึ่งที่พิจารณาว่า ขอบเขตหน้าที่หลัก
ั
ของส านักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติคือ การตรวจสอบ ซึ่งอ านาจที่มีอยู่ในปจจุบัน
เพียงพอต่อการท าหน้าที่ดังกล่าว
อนุกรรมการ “อ านาจในการตรวจสอบคิดว่าโอเคนะ เพราะองค์กรเราไม่ใช่องค์กรแบบชี้ผิดถูก แต่องค์กร
เราเป็นองค์กรที่ตรวจสอบ แล้วก็ไต่สวนให้ได้ความจริง แล้วก็ท ารายงานต่อระบบ เราไม่ได้
ชี้ว่าคุณผิดหรือถูกนะ แต่ในขณะเดียวกันเราก็พยายามบอกว่าคุณละเมิดหรือไม่ละเมิด ซึ่ง
การละเมิดหรือไม่ละเมิดบางทีก็ไม่ใช่เรื่องผิดกฎหมาย บางครั้งเป็นเรื่องที่ไม่ได้รับความ
เป็นธรรมก็ขัดต่อสิทธิมนุษยชนแล้ว แต่มันไม่ได้ไปถึงขั้นที่ว่าต้องลงโทษทางอาญาว่าคนนี้
ผิดหรือถูก”
“กสม. มีอ านาจอยู่แล้ว เขามีหนังสือหน่วยงานชี้แจงอะไรต่างๆ ถ้าเกิดบางครั้งเราก็จะเชิญ
เจ้าหน้าที่ของหน่วยงานมาให้ข้อเท็จจริง…บอกตรงๆ ขนาดนี้มันก็โอเค สภาพบังคับเรา
ไม่ใช่ผู้บังคับบัญชาเขา บางทีเราไปสั่งล าบาก ถ้าก้าวก่ายมากไปจะเป็นลักษณะหน่วยงาน
ไม่ให้ความร่วมมือ ต่อต้านได้”
“ตามกฎหมายถ้าเรียกข้อมูลไปต้องให้ เป็นข้อมูลที่ห้ามเปิดเผยก็ต้องให้ แม้ว่ายังไม่สิ้นสุด
ที่จะเป็นข้อมูลที่จะเปิดเผยต่อสาธารณะ แต่ถ้ามันจ าเป็นต่อข้อร้องเรียน เขาก็ต้องให้”
ั
อย่างไรก็ตามผลการศึกษาพบว่า แม้กสม. จะมีอ านาจในการตรวจสอบปญหา โดยมี
กฎหมายรองรับ แต่ข้อมูลของเจ้าหน้าที่บางส่วนแสดงให้เห็นถึงข้อจ ากัดบางอย่างที่ส่งผลให้
การท าช้า ล่าช้า ไม่มีประสิทธิภาพ ประกอบด้วย
ั
1. ปญหาการได้รับข้อมูลที่ล่าช้า ส่งผลให้งานตรวจสอบข้อเท็จจริงล่าช้าไปด้วย
2. ข้อมูลที่ส่งมาให้ไม่ตรงกับทางที่เจ้าหน้าที่กสม. ร้องขอ (ซึ่งอาจเกิดจากการสื่อสารที่
คลาดเคลื่อน หรือความไม่เข้าใจในประเด็นที่ร้องขอ)
3. บุคคล หรือหน่วยงาน ซึ่งในที่นี้อาจจะเป็นผู้ร้อง ผู้ถูกร้อง และผู้ที่เกี่ยวข้อง ให้ข้อมูลที่
ั
ไม่ครบถ้วน (เนื่องจากปจจัยหลายๆ อย่าง เช่น ไม่มั่นใจในความปลอดภัยกรณีให้ข้อมูล เป็นต้น)
4. บุคคลที่หน่วยงานส่งมาชี้แจง พบว่า บางครั้งไม่ได้ส่งผู้ที่เกี่ยวข้อง หรือรับผิดชอบ
โดยตรง แต่เป็นการส่งตัวแทนมา ส่งผลให้ไม่สามารถตอบค าถามได้และไม่ทราบรายละเอียดของ
เรื่องราว
5. บางหน่วยงานยังไม่เข้าใจบทบาทหน้าที่ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
ดังค าให้สัมภาษณ์ที่ว่า
- 511 -
