Page 75 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเรื่องการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

53

เพราะเห็นวาตนเองมีสุขภาพดี อวนทวน สมบูรณ ลูกคาบางคนก็ยอมรับไดและยังคงมาใชบริการ แตเธอก็ไม
แนใจวา ถาลูกคาทั่วไปรูสถานะการติดเชื้อแลว รานนวดของเธอจะดําเนินการตอไดหรือไม

กรณีที่ 5 การเลือกปฏิบัติในธุรกิจขายของฝาก ผูติดเชื้อรับจางขายของในรานขายของฝาก และ
นายจางใหออกจากงานเมื่อทราบสถานะการติดเชื้อ โดยอางเหตุผลวา ธุรกิจของตนเปนธุรกิจบริการ และเกรง
วาคูแขงธุรกิจจะใชเปนเหตุในการโจมตี ตอมาผูติดเชื้อคนนี้ไดไปสมัครงานในที่แหงใหม ซึ่งเปนรีสอรทที่ไมมี
การบังคับใหตรวจเลือด โดยในกรณีนี้ เครือขายผูติดเชื้อวิเคราะหวา สาเหตุที่แทจริงของการใหออกจากงานไม
122
นาจะเปนเรื่องสถานะการติดเชื้อ แตเปนเพราะนายจางตองการใหออกจากงานดวยเหตุผลอื่นๆ มากกวา
อยางไรก็ดี ในประเด็นนี้แสดงใหเห็นวา การติดเชื้อเอชไอวีกลายเปนตราบาป ทําใหผูติดเชื้อถูกซ้ําเดิม ดวยการ
กลาวอางสถานะการติดเชื้อเปนสาเหตุในการใหผูติดเชื้อออกจากงาน แทนที่จะเปนการใชเหตุผลที่แทจริง
กรณีสุดทาย เปนการบังคับตรวจเลือดกับผูที่จะเขาอุปสมบทตามมติของมหาเถระสมาคม กรณีนี้

เกิดขึ้นเมื่อลูกชายของผูติดเชื้อสมัครเขาอุปสมบทในวัดแหงหนึ่ง ซึ่งทางวัดมีแบบฟอรมใหหนวยงานตางๆ
รับรองความประพฤติ รวมทั้งใหตรวจเลือดเพื่อหาเชื้อเอชไอวีดวย แตเมื่อผูติดเชื้อสอบถามถึงเหตุผลของการ
ตรวจ ฝายแพทยก็ใหไปถามทางวัด ทางวัดก็ไมไดใหเหตุผลที่ชัดเจน และในที่สุดทางวัดก็ยอมใหบวช โดยไม
ตองมีการตรวจหาเชื้อเอชไอวี เปนตน

สวนกรณีที่ไมถูกเลือกปฏิบัติ พบวา ผูติดเชื้อบางคน ไดรับการยอมรับบทบาทในฐานะอาสาสมัคร
สาธารณสุข (อสม.) ซึ่งชาวบานในพื้นที่เห็นวาสามารถปฏิบัติงานไดอยางเขมแข็งไมแพ อสม.คนอื่นๆ หรือใน
บางพื้นที่ แมวาจะมีการกลาวอางไมใหผูติดเชื้อเปนผูชวยผูใหญบาน แตเมื่อประชาชนใหการยอมรับ ทําใหฝาย

ราชการตองยินยอมแตงตั้ง (ในขณะที่อีกกรณีหนึ่ง เปนการแตงตั้งคนอื่นๆ ใหดํารงตําแหนงแทนผูติดเชื้อ และ
ใหผูติดเชื้อเปนผูทํางานหลัก) หรือการที่องคการบริหารสวนทองถิ่นแหงหนึ่ง ไมเลือกปฏิบัติและยังสนับสนุน
ชวยเหลือใหผูติดเชื้อไดทํางานตอไป เนื่องจากผูบริหารองคกรแหงนั้นเคยมีประสบการณที่ญาติเปนผูติดเชื้อ
123
จึงมีความเขาใจและใหโอกาสใหผูติดเชื้อไดดําเนินชีวิตตามปกติ
เมื่อพิจารณาจากกรณีการเลือกปฏิบัติที่กลาวมาขางตน จะเห็นไดวา เมื่อผูติดเชื้อเลี่ยงกระบวนการ

เลือกปฏิบัติในระดับสถาบันการทํางาน และกลับมาประกอบอาชีพที่ไมตองมีการบังคับใหตรวจเลือดในชุมชน
แตก็ยังไดรับผลกระทบจากการเลือกปฏิบัติในระดับชุมชนอยูดี อยางไรก็ดี ขอมูลจากการสนทนากลุม แสดงให
เห็นวา เมื่อพวกเขาถูกเลือกปฏิบัติในระดับชุมชน ทางออกที่สําคัญคือความพยายามในการพิสูจนตนเอง เพื่อ

แสดงใหคนอื่นๆ เห็นวา พวกเขายังมีสุขภาพแข็งแรง ไมไดอยูในสภาพที่นารังเกียจ พรอมไปกับการพยายาม
ทําความเขาใจกับคนในชุมชน โดยมีเครือขายผูติดเชื้อในทองถิ่นเปนกลไกที่สําคัญในการสนับสนุน ใหกําลังใจ
รวมแกไขปญหา ทําใหผูติดเชื้อยังคงดําเนินชีวิตไดตามปกติ แมวาจะเปดเผยสถานะการเปนผูติดเชื้อของ
ตนเองก็ตาม

ผลกระทบจากการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี
ขอมูลสวนนี้ เปนผลมาจากการสนทนากลุมผูติดเชื้อเอชไอวี 2 ครั้ง ประกอบกับการสนทนากลุม
ผูใกลชิดผูติดเชื้อ โดยทั้งสองกลุมมองวา การบังคับตรวจเลือดในการสมัครงาน ซึ่งเปนดานแรกในการเขาสู

ตลาดแรงงาน สงผลกระทบโดยตรงตอความมั่นคงทางเศรษฐกิจของครอบครัวผูติดเชื้อ ทําใหผูติดเชื้อมี
ทางเลือกในการประกอบอาชีพนอยลง ขาดโอกาสในความกาวหนาในการทํางาน ตลอดจนโอกาสในการ
เพิ่มรายได และในหลายกรณี เมื่อผูติดเชื้อสูญเสียอาชีพหลัก และกลับมาทํางานในชุมชน ก็ยังถูกเลือกปฏิบัติ

122 ขอมูลจากการสนทนากลุม ผูติดเชื้อ ครั้งที่ 2, 27 มกราคม 2556
123 การสนทนากลุมผูติดเชื้อเอชไอวี ครั้งที่ 1, 14 มกราคม 2556