Page 81 - รายงานฉบับสมบูรณ์ นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย-พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม

๗๒
รายงานศึกษาวิจัย “นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย – พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม”

๓.๗ คิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญและอนุกรรมการด้านสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง

นายวีรวิชญ์ เธียรชัยนันท์ ผู้อ านวยการบริหารมูลนิธิไทยเพื่อคนมีปัญหาสิทธิและสถานะบุคคล

กล่าวว่าเรื่องค านิยาม “ผู้ลี้ภัย” หรือ “ผู้หนีภัย” จากการสู้รบ มีข้อสังเกตที่ว่า “ถ้าหากเราไม่ได้เป็นภาคี
อนุสัญญาระหว่างประเทศ หรือกฎหมายระหว่างประเทศฉบับไหน แล้วเราไม่สามารถใช้ค าศัพท์ค านั้นได้”

มันจะจ ากัดค าพูดของเรา หรือว่าค าที่เราจะใช้ได้ในประเทศไทยเยอะมาก

จากงานวิจัย พบว่า รัฐมีนโยบายที่ดีในเรื่องการเคารพสิทธิมนุษยชน และเรื่องของการไม่ผลักดัน

กลับ แต่ปัญหา คือ ทางภาคปฏิบัติ เช่น ไม่ผลักดันกลับแต่พอปลอดภัยแล้วผลักดันกลับได้ ก็พบว่ามี

หลาย ๆ กรณีที่เป็นเหตุการณ์จริงเกิดขึ้นว่าถูกผลักดันกลับไป เดินยังไม่ถึงฝั่งนู้นยิงกันอีกก็ต้องข้าม

กลับมา ตรงนี้มันมีนัยยะอยู่ซึ่งในหลักการระหว่างประเทศก็บอกว่า “ต้องมีระยะเวลาที่เหมาะสม” คิดว่า

ทางฝั่งของรัฐบาลไทยตระหนักถึงเรื่องนี้ดี เพราะอย่างตอนที่กัมพูชากับไทยมีปัญหากัน เราก็จัดการ

ประเมินสถานการณ์ได้อย่างดี ชาวบ้านไม่ต้องกลับไปเสี่ยงตายกับลูกระเบิดที่ลงมา ก็คิดว่าเราสามารถ

ท าได้

อีกประเด็นที่จะฝากไว้ คือ สิ่งที่เราคิดว่าเราท าดีแล้ว แต่คนที่ได้รับการดูแลเขายังคิดไม่เหมือนกัน

กับเรา ท าให้เกิดปัญหาต่อเนื่อง เช่น กัมพูชาที่อยู่กับเราเกือบ ๒๐ ปี พอเขากลับไปเราก็รู้สึกว่าเขาน่าจะ

รู้สึกดีกับเรา แต่จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในประเทศกัมพูชาหลาย ๆ ครั้งเราก็พบว่าเขายังมีอะไรที่คาใจอยู่

เหมือนกัน และพอมีประเด็นอะไรเกิดขึ้นก็สามารถเป็นปัญหาที่รุกลามใหญ่โตขึ้นไปได้ ในกรณีผู้ลี้ภัยจาก

การสู้รบจากพม่า เราก็เห็นว่าเขาก าลังจะกลับไป ถ้าหากว่าเขารู้สึกอย่างไรกับเรา ความรู้สึกนั้นมันจะถูก

เก็บไปอยู่กับตัวเขา และถ่ายทอดไปสู่ลูกหลานด้วยต่อไปในอนาคต ตรงนี้คิดว่าจะเป็นนโยบายความ

มั่นคงของประเทศไทย และส่วนของภูมิภาคที่ส าคัญ

ประเด็นสุดท้ายเรื่องกรอบนโยบาย และกรอบกฎหมาย ก็เห็นว่ากฎหมายเกี่ยวกับเรื่องผู้ลี้ภัยเรา

ไม่มี เพราะเราใช้นโยบายซึ่งก็เป็นประเด็นที่น่าสนใจ เพราะว่าประเทศไทยเป็นประเทศนิติรัฐ เราคงต้องใช้

กฎหมายในการบริหารจัดการเรื่องต่าง ๆ ซึ่งถ้าเราใช้แต่เรื่องนโยบายอย่างเดียว แม้ว่ามีความคล่องตัวแต่

ว่ามันไม่เป็นระบบ