Page 7 - รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน

๓

๑
กันในการทําสัญญาจริงๆ โดยเฉพาะในสัญญาจางแรงงานซึ่งคูสัญญาไมไดมีความเสมอภาค
หรือมีเสรีภาพในการทําสัญญาอยางแทจริง ในสัญญาจางแรงงานนายจางเปนผูที่อยูในสถานะ

ที่ไดเปรียบกวาลูกจางเพราะเปนเจาของปจจัยในการผลิตในขณะที่ลูกจางมีแตเพียงแรงงาน

ที่จะขายใหแกนายจางเทานั้น ความจําเปนทางเศรษฐกิจทําใหลูกจางไมอาจเปนผูตั้งเงื่อนไขตอรอง
กับนายจางไดเพราะมีแรงงานในตลาดที่พรอมจะทําตามเงื่อนไขหรือความพอใจของนายจาง

อยูมากมาย จึงเห็นไดวาลูกจางถูกความจําเปนทางเศรษฐกิจบีบบังคับไมใหมีเสรีภาพ

ในการที่จะตอรองกับนายจางไดอยางเต็มที่ เสรีภาพความเสมอภาคในการทําสัญญาจางแรงงาน
๒
ในทางความเปนจริงจึงเปนไปไมได และนายจางมักจะขูดรีดเอาประโยชนจากแรงงานลูกจาง เชน
กําหนดใหลูกจางทํางานลวงเวลาโดยไมจายคาลวงเวลา จายคาแรงใหแกลูกจางในราคาที่ถูกและไมให

สวัสดิการหรือจัดหามาตรการในการรักษาความปลอดภัยในการทํางานใหแกลูกจางและกดขี่ขูดรีด
ผูใชแรงงานในลักษณะตางๆ เปนตน

นอกจากนี้ แมกระทั่งระหวางคนในครอบครัวดวยกันก็ไมมีความเสมอภาคเทาเทียมกัน
ในความเปนจริง กลาวคือ เนื่องจากความสัมพันธภายในครอบครัวจะมีผูที่เปนหัวหนาครอบครัว

ซึ่งมีหนาที่ในการปกครองเลี้ยงดูสมาชิกในครอบครัวและมีอํานาจเหนือสมาชิกทุกคนในครอบครัว

สวนสมาชิกในครอบครัวก็มีหนาที่ตองเชื่อฟงคําสั่งและอยูใตอํานาจของหัวหนาครอบครัว เพราะตอง
พึ่งพาผูเปนหัวหนาครอบครัวสําหรับปจจัยตางๆ ที่จําเปนในการดํารงชีวิต ในบางกรณีผูเปนหัวหนา

ครอบครัวอาจใชอํานาจเหนือที่ตนมีกระทําการที่เปนการละเมิดสิทธิมนุษยชนของคนในครอบครัว
เชน การใชความรุนแรงกับคนในครอบครัวดวยวิธีการตางๆ หรือการละเมิดสิทธิเด็ก และคนใน

ครอบครัวที่ถูกใชความรุนแรงหรือละเมิดสิทธิดังกลาว ก็ตองจํายอมเพราะยังตองพึ่งพาอาศัยผูที่เปน

หัวหนาครอบครัวอยู
จากความไมเสมอภาคเทาเทียมกันในความเปนจริงที่เกิดขึ้นในสังคมดังกลาว ไดกอใหเกิด

ความทุกขยากแกคนสวนใหญของสังคมเปนอยางมากและถือเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชน รัฐจึงมี

หนาที่ตองเขาไปปกปองคุมครองคุมครองผูที่ออนแอกวาหรือดอยกวาในสังคมดังกลาว เพื่อใหเกิด
ความเปนธรรมในสังคม เพื่อใหเขาเหลานั้นมีสภาพชีวิตความเปนอยูที่ดีขึ้นมีความเสมอภาคเทาเทียม

กันทั้งในความเปนจริงและในทางกฎหมายไมนอยไปกวาผูมีอํานาจในสังคมหรือผูมีฐานะทางเศรษฐกิจ
ดีกวาและเพื่อเปนการคุมครองสิทธิมนุษยชนของคนเหลานั้น ดังนั้น ประเทศตางๆ รวมทั้งประเทศไทย

จึงไดมีการกําหนดใหคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติมีอํานาจเขาไปตรวจสอบการละเมิดสิทธิ

มนุษยชนในความสัมพันธระหวางเอกชนกับเอกชนดวยกัน

๑
พอพันธุ คิดจิตต, “แนวความคิดและผลกระทบเกี่ยวกับขอสัญญาที่ไมเปนธรรม”, ดุลพาห, ปที่ ๔๐,
เลมที่ ๖, พฤศจิกายน – ธันวาคม ๒๕๓๖, น.๔๐ – ๔๑.
๒
มาลี พฤกษพงศาวลี, “สิทธิทางดานแรงงาน : ปจจัยพื้นฐานของสิทธิมนุษยชน,” น.๖ – ๗.