Page 5 - รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน
P. 5
บทนํา
สิทธิมนุษยชนมีที่มาจากความตองการสองประการของมนุษย คือ ความตองการเปนอิสระ
และความเทาเทียมกันระหวางระหวางมนุษยดวยกันและความตองการจํากัดอํานาจของผูปกครอง
ที่ใชอํานาจกดขี่ประชาชน สืบเนื่องจากสังคมมนุษยในสมัยบุพกาลที่เต็มไปดวยความทุกขยาก
และความไมเสมอภาคเทาเทียมของมนุษย โดยมนุษยถูกแบงออกเปนชนชั้นสูงกับชนชั้นลาง
โดยชนชั้นลางจะถูกเอารัดเอาเปรียบและถูกปฏิบัติเหมือนกับเปนวัตถุสิ่งของหรือสัตวเลี้ยงของ
ชนชั้นสูง สิทธิตางๆ ในสังคมถูกสงวนไวสําหรับคนชั้นสูงเทานั้น เนื่องจากชนชั้นลางไมมีความเปนตัว
ของตัวเอง และยังตองพึ่งพาอาศัยชนชั้นสูงอยูทั้งในดานความมั่นคงปลอดภัยในชีวิตและปจจัยสี่
ตอมา เมื่อสังคมมนุษยมีความเจริญขึ้น มนุษยมีความเปนตัวของตัวเองและมีเหตุผลกวาแตกอน
มนุษยจึงสามารถชวยเหลือและดําเนินชีวิตไดดวยตนเองโดยไมตองพึ่งพาอาศัยผูอื่นเหมือนแตกอน
หรือพึ่งพาอาศัยผูอื่นแตนอยเทาที่จําเปน
ตอมา เมื่อมีพัฒนาการทางการเมืองการปกครองของมนุษยชาติมากยิ่งขึ้นก็มีความขัดแยง
อันเนื่องมาจากความไมเทาเทียมของกลุมบุคคลสองกลุม คือ กลุมที่มีความเขมแข็งและมีอํานาจ
ในการกําหนดความเปนไปภายในสังคม เชน กลุมชนชั้นปกครอง กลุมนักการเมืองกลุมพอคาและ
นักธุรกิจ และกลุมอิทธิพลกับคนอีกกลุมหนึ่งเปนกลุมที่มีอํานาจตอรองในทางสังคมนอยกวากลุมแรก
และตองปฏิบัติตามการชี้นําของกลุมแรก เชน กลุมชาวนาและเกษตรกรกลุมผูใชแรงงานโดยคน
กลุมแรกมักใชกําลังและอํานาจที่ตนมีกดขี่ขมเหงเอารัดเอาเปรียบคนกลุมหลังอยางไรมนุษยธรรม
ทําใหคนกลุมหลังซึ่งอยูในฐานะผูถูกปกครองพยายามหากฎเกณฑตางๆ เพื่อมาจํากัดอํานาจของ
ผูปกครอง มนุษยจึงตกลงเขาทําสัญญาอยูรวมกันเปนสังคมและจัดตั้งรัฐบาลขึ้นเพื่อทําหนาที่ปกครอง
รักษาความสงบเรียบรอยและอํานวยความยุติธรรมใหเกิดขึ้นในสังคมเรียกวาสัญญาประชาคม
(Social Contract) โดยประชาชนแตละคนยอมสละสิทธิบางสวนของตน คือ สิทธิที่จะบังคับกันเอง
ใหรัฐหรือรัฐบาลซึ่งไดจัดตั้งขึ้นตามสัญญา แตทุกคนยังสงวนสิทธิในชีวิต เสรีภาพ และทรัพยสิน
อันเปนสิทธิธรรมชาติของมนุษยไว ซึ่งรัฐหรือบุคคลใดจะทําลาย ลวงละเมิดหรือขัดขวางสิทธิดังกลาว
ไมได และเมื่อใดที่รัฐหรือรัฐบาลทําผิดเงื่อนไขที่ตกลงไวในสัญญาโดยการละเมิดสิทธิธรรมชาติ
ของประชาชน ถือวารัฐไดกระทําการอันเปนการฝาฝนความไววางใจของประชาชนตามสัญญา
ซึ่งเปนเงื่อนไขสําคัญแหงการมีอํานาจของรัฐ ประชาชนผูถูกปกครองยอมมีอิสระในการถอดถอน
หรือลมลางรัฐหรือผูปกครองที่ทําผิดสัญญาไดและอิสระในการถอดถอนหรือลมลางผูปกครอง
ดังกลาวคือ สิทธิธรรมชาติในการลงโทษผูปกครองของผูถูกปกครอง ซึ่งตอมาเรียกวา
“สิทธิมนุษยชน”