Page 36 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 3 (กันยายน - ธันวาคม 2563)

ปีที่ 1 ฉบับที่ 3 (กันย�ยน - ธันว�คม 2563) 35

จนกระทั่งภ�ยหลังสงคร�มโลกครั้งที่ 2 ในปี ค.ศ. 1945 ได้มีก�รจัดตั้งองค์ก�รสหประช�ช�ติขึ้น
และสมัชช�ใหญ่แห่งสหประช�ช�ติได้ลงมติรับรองและประก�ศใช้ “ปฏิญญ�ส�กลว่�ด้วยสิทธิมนุษยชน”
(Universal Declaration of Human Rights) เมื่อปี ค.ศ. 1948 ซึ่งแม้ว่�ปฏิญญ�ฉบับนี้จะไม่ใช่สนธิสัญญ�
ระหว่�งประเทศ แต่ก็จัดเป็นกฎหม�ยจ�รีตระหว่�งประเทศด้�นสิทธิมนุษยชนที่สำ�คัญที่สุด ที่ใช้เป็นหลักก�ร
สำ�คัญในก�รคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของประช�กรโลก และเป็นร�กฐ�นของสนธิสัญญ�ต่�ง ๆ ที่เกี่ยวข้อง
กับก�รคุ้มครองสิทธิมนุษยชน รวมถึง กติก�ระหว่�งประเทศว่�ด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิท�งก�รเมือง
(International Covenant on Civil and Political Rights: ICCPR) ซึ่งเป็นสนธิสัญญ�พหุภ�คี ซึ่งรับรอง
โดยสมัชช�ใหญ่แห่งสหประช�ช�ติ และมีผลบังคับใชัเมื่อปี ค.ศ. 1976 ที่กำ�หนดรัฐให้ภ�คีต้องเค�รพสิทธิ
ต่�ง ๆ ของพลเมือง ได้แก่ สิทธิในชีวิต เสรีภ�พในศ�สน� เสรีภ�พในก�รพูด เสรีภ�พในก�รชุมนุม
สิทธิเลือกตั้ง และสิทธิในก�รได้รับก�รพิจ�รณ�คว�มอย่�งยุติธรรม และกติก�ระหว่�งประเทศว่�ด้วย
สิทธิท�งเศรษฐกิจสังคมและวัฒนธรรม (International Covenant on Economic, Social and
Cultural Rights : ICESCR) ซึ่งเป็นสนธิสัญญ�พหุภ�คีซึ่งรับรองโดยสมัชช�ใหญ่แห่งสหประช�ช�ติ
และมีผลบังคับใช้เมื่อปี ค.ศ. 1976 ที่กำ�หนดให้รัฐภ�คีจัดก�รเพื่อให้สิทธิท�งเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม
แก่พลเมือง ได้แก่ สิทธิด้�นแรงง�น สิทธิในสุขภ�พอน�มัย สิทธิในก�รศึกษ� สิทธิในม�ตรฐ�นก�รครองชีพ
โดย “สิทธิ”

“สิทธิ” ที่ได้รับก�รคุ้มครองต�มปฏิญญ�ส�กลว่�ด้วยสิทธิมนุษยชนนั้นแบ่งออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ 5

1.
1. สิทธิพลเมือง (Civil Rights) ได้แก่ สิทธิในชีวิต ร่�งก�ย กระบวนก�รยุติธรรม ก�รมีสัญช�ติ

และก�รนับถือศ�สน�

2.
2. สิทธิทางการเมือง ( Political Rights) ได้แก่ สิทธิในก�รเลือกตั้ง ก�รชุมนุมอย่�งสงบ

ก�รมีส่วนร่วมกับรัฐในกิจก�รส�ธ�รณะ และก�รแสดงคว�มคิดเห็น หรือแสดงออก

3.
สิทธิทางเศรษฐกิจ (Economic Rights) ได้แก่ สิทธิในก�รมีง�นทำ�อย่�งอิสระ ได้รับค่�จ้�ง
3. อย่�งเป็นธรรม เป็นเจ้�ของในทรัพย์สิน และ ก�รได้รับม�ตรฐ�นก�รครองชีพอย่�งเพียงพอ

4.
4. สิทธิทางสังคม (Social Rights) ได้แก่ สิทธิในก�รได้รับก�รศึกษ� ก�รได้รับประกันสุขภ�พ

ก�รดูแลแม่และเด็กอย่�งเป็นพิเศษ ก�รพัฒน�บุคลิกภ�พ ได้รับคว�มมั่นคงในสังคม
และเสรีภ�พในก�รเลือกคู่ครองและสร้�งครอบครัว

ปฏิญญ�ส�กลว่�ด้วยสิทธิมนุษยชน [Online], available URL: https://www.amnesty.or.th/our-work/hre/udhr.
5