Page 28 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 3 (กันยายน - ธันวาคม 2563)

ปีที่ 1 ฉบับที่ 3 (กันยายน - ธันวาคม 2563) 27

อย่�งไรก็ต�ม ในบทกฎหม�ยและแนวปฏิบัติภ�ยในของศ�ลแรงง�นฝรั่งเศส ถือว่�เงื่อนไขทั้ง 3 ข้อ
ดังกล่�วนี้เป็นพื้นฐ�นสำ�คัญที่จะทำ�ให้ข้อสัญญ�ห้�มค้�แข่งส�ม�รถใช้บังคับระหว่�งคู่สัญญ� (อดีต) น�ยจ้�ง
และ (อดีต) ลูกจ้�งได้ ด้วยเหตุที่เป็นข้อสัญญ�ที่มุ่งคุ้มครองเสรีภ�พในก�รประกอบกิจก�รของฝ่�ยน�ยจ้�ง
ทว่� ฝ่�ยลูกจ้�งที่ถูกจำ�กัดสิทธิ ย่อมมีคว�มชอบธรรมที่จะได้รับค่�เสียห�ยเยียวย�อันม�กไปกว่�เงื่อนไขทั้ง
3 ประก�รดังกล่�วข้�งต้นนี้ ด้วยเหตุที่เข�ต้องถูกจำ�กัดเสรีภ�พในก�รทำ�ง�นที่เดิมเข�เหล่�นั้นพึงมีอยู่อย่�ง
ไม่จำ�กัดต�มสิทธิที่จะเลือกทำ�ง�นที่ถนัดต�มคว�มรู้และประสบก�รณ์ ซึ่งค่�เสียห�ยเพื่อก�รเยียวย�ส่วนนี้จะ
ม�กหรือน้อยต้องเทียบสัดส่วนคว�มเหม�ะสมในก�รที่อดีตลูกจ้�งไม่อ�จมีอิสระที่จะทำ�ก�รได้อย่�งปกติและ
เสรีเฉกเช่นแต่ก่อนนั่นเอง 45
3.3 การจำากัดสิทธิการทำางานด้วยข้อรังเกียจแห่งศีลธรรม : ก�รค้�ประเวณี ก�รให้บริก�รท�งเพศ
46
เพื่อแลกกับค่�ตอบแทนหรือก�รค้�ประเวณี เป็นเรื่องที่ขัดต่อบทบัญญัติของกฎหม�ยไทยอย่�งชัดแจ้ง
แต่อ�จปร�กฏกระทู้ถ�มถึงเสรีภ�พในเนื้อตัวร่�งก�ยและก�รมีสิทธิเหนือเรือนร่�งของตนที่จะใช้ทำ�ก�รใด
อันทำ�ให้ตนส�ม�รถดำ�รงชีพอยู่ได้ ซึ่งกฎหม�ยไทยก็ยังมองว่�ก�รใช้เรือนร่�งเพื่อแสวงห�ร�ยได้อันเป็น
ก�รค้�ประเวณีนั้นเป็นก�รผิดศีลธรรมอันดีซึ่งแม้ว่�จะปร�กฏข้อเท็จจริงว่�มีก�รค้�ประเวณีในประเทศไทย
ม�ตั้งแต่สมัยอยุธย�แล้วก็ต�ม 47
ในหล�ยประเทศเริ่มหันม�ยอมรับให้มีก�รค้�ประเวณีถูกกฎหม�ย ด้วยถือว่�เป็นสิทธิส่วนบุคคล
ที่จะใช้เรือนร่�งของตัวเองในก�รห�เลี้ยงชีพ แต่ก�รค้�ประเวณีนั้นจะต้องไม่เป็นก�รกระทำ�ต่อเด็ก ไม่ได้
เกิดจ�กก�รล่อล่วง ไม่มีก�รท�รุณ หรือก�รกระทำ�ที่รุนแรง หรือใช้กำ�ลังประทุษร้�ย หรือก�รกระทำ�อื่นใด
4.
48
อันเข้�ข่�ยก�รค้�มนุษย์ อีกทั้งก�รค้�ประเวณีจะกระทำ�ได้ภ�ยใต้หลักเกณฑ์ก�รขึ้นทะเบียนกับรัฐ
ก�รควบคุมและก�รตรวจกักโรค ตลอดจนก�รเข้�ระบบฐ�นก�รจัดเก็บภ�ษี ซึ่งก�รยอมรับว่�ก�รค้�ประเวณี
เป็นเรื่องที่ถูกต้องต�มกฎหม�ยภ�ยใต้ข้อจำ�กัดย่อมเป็นก�รยอมรับในศักดิ์ศรีคว�มเป็นมนุษย์ของ
ผู้ให้บริก�รที่จะมีเสรีเลือกอ�ชีพที่ต้องปร�รถน� แต่ทั้งนี้ก็เป็นหน้�ที่ของรัฐที่จะห�ม�ตรก�รป้องกัน
คว�มเสียห�ยอันเกิดจ�กอ�ชีพนี้ได้ นั่นก็คือ ก�รแพร่ระบ�ดของโรค ตลอดจนเติมเต็มก�รคุ้มครอง
สิทธิของโสเภณี เช่น ก�รลงโทษผู้ชักชวน หลอกลวง หรือกระทำ�ท�รุณกรรมต่อโสเภณีด้วยโทษอ�ญ�
อันทำ�ให้เห็นได้ว่�ก�รเลือกประกอบอ�ชีพนี้เป็นเสรีโดยแท้ของปัจเจกบุคคลที่รัฐพย�ย�ม
คุ้มครองให้ต�มหลักสิทธิมนุษยชนนั่นเอง 49

4. บทสรุปและข้อพิจารณาส่งท้าย
“การเคารพ การป้องกัน และการเติมเต็มให้สมบูรณ์ด้วยประการต่าง ๆ” ที่เกี่ยวกับเนื้อห�
อันเป็นส�รัตถะของเสรีภ�พในก�รประกอบอ�ชีพภ�ยใต้หลักแห่งก�รเค�รพศักดิ์ศรีคว�มเป็นมนุษย์ตลอดจน
สิทธิเสรีภ�พของบุคคลที่เท่�เทียมอย่�งไม่เลือกปฏิบัติถือเป็นกุญแจสำ�คัญที่รัฐจะต้องตระหนักถึงในก�รนำ�ไป
อธิบ�ยและปรับใช้กับกลไกต่�ง ๆ ที่รัฐจัดขึ้นเพื่อแสดงออกถึงก�รคุ้มครองเสรีภ�พในก�รประกอบ
อ�ชีพอย่�งไรก็ต�มวิถีท�งในก�รให้คว�มคุ้มครองเสรีภ�พดังกล่�วอ�จแตกต่�งกันต�มระบบกฎหม�ยและ
ธรรมเนียมปฏิบัติที่มีในรัฐนั้น ซึ่งคว�มแตกต่�งนี้เป็นเรื่องที่รับได้ในท�งส�กล ภ�ยใต้กรอบของกติก�ระหว่�ง
ประเทศ 2 ฉบับ คือ กติก�ระหว่�งประเทศว่�ด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิท�งก�รเมือง ฉบับหนึ่ง และกติก�
ระหว่�งประเทศว่�ด้วยสิทธิท�งเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม อีกฉบับหนึ่งดังนี้ก�รที่แต่ละรัฐจะเข้�ใจ

45 J. Pélissier, A. Supiot et A. Jeammaud, Ibid., p. 345-348.
46 อัครพล บุณโยปัษฎัมภ์, ก�รศึกษ�แนวท�งก�รแก้ไขปัญห�ก�รค้�ประเวณีที่มีลักษณะเป็นก�รค้�มนุษย์ในประเทศไทย, ร�ยง�นก�รวิจัยฉบับสมบูรณ์
กรมสอบสวนคดีพิเศษ, 2561, หน้� 10.
47 เพิ่งอ้�ง, หน้� 3.
48 Guy-Noël Pasquet, Travail de la prostitution et prostitution du travail, Le sociographe 2017/3 (N° 59), p. 4 - 5.
49 Sénat, Le régime juridique de la prostitution féminine, (En ligne) https://www.senat.fr/lc/lc79/lc791.html, access 25 October 2020.