Page 38 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม - เมษายน 2563)
P. 38

36          วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน


                   วัตถุประสงคในการลงโทษทางอาญาแตเดิมเนนหลักการแกแคนทดแทน (retribution) หรือ

            ขมขูยับยั้ง (deterrence) ไมใหเกิดการกระทําความผิด   เมื่อแนวคิดสิทธิมนุษยชนเขามามีบทบาทใน
                                                        2
            การใชอํานาจรัฐในหลาย  ๆ  เรื่อง  รวมทั้งการลงโทษทางอาญา  วัตถุประสงคในการลงโทษจึงเปลี่ยนไป
            เปนการลงโทษทางอาญาตองไดสัดสวน และการลงโทษทางอาญาตองเปนเพื่อการแกไขฟนฟูผูกระทํา
            ความผิดใหกลับเขาสูสังคม  จึงกลาวไดวาหลักสิทธิมนุษยชนสงผลใหการลงโทษทางอาญาในปจจุบัน
            เปลี่ยนแนวคิดไปเปนการคํานึงถึงความไดสัดสวนในการลงโทษ และการแกไขฟนฟูผูกระทําความผิด



                                                    1


                                     การลงโทษทางอาญาตองไดสัดสวน

                                     (Principle of Proportionality)


                   Cesare Beccaria ไดนําหลักความไดสัดสวน (principle of proportionality) มาใช
            ในการลงโทษทางอาญา โดย Beccaria กลาววา “เพื่อไมใหโทษทางอาญาใดก็ตามเปนการกระทําที่รุนแรง

            โดยคนหนึ่งหรือหลายคนตอประชาชน โทษทางอาญาจึงตองเปดเผย จําเปน และรุนแรงนอยที่สุดตาม
            สถานการณที่ปรากฏ และไดสัดสวนกับความผิด และตองเปนโทษที่กําหนดโดยกฎหมาย” 3
                   แนวคิดของ Beccaria สงอิทธิพลถึงการคํานึงถึงหลักความไดสัดสวนในการลงโทษทางอาญา

            ในปจจุบัน หากผูกระทําไดสรางความเสียหายมาก โทษอาญาอาจจะรุนแรงไดตามระดับความเสียหาย
            ในทางตรงขาม หากผูกระทําไดสรางความเสียหายนอย โทษอาญาจะตองไมรุนแรงมากเกินสมควร
            ในสวนนี้จะกลาวถึงหลักความไดสัดสวนในการลงโทษทางอาญาปรากฏทั้งในหลักสิทธิมนุษยชนระหวาง
            ประเทศและในรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย ซึ่งวิธีการเทียบสัดสวนการลงโทษหนักเบาศาลควร
            คํานึงถึงความเสียหายที่เกิดขึ้นจากการกระทําความผิดประกอบกับความชั่วรายของผูกระทําแตละคน

            และทายสุดโทษประหารชีวิตถือวาเปนการลงโทษที่ไดสัดสวนหรือไม


                   1.1  หลักความไดสัดสวนในการลงโทษในฐานะที่เปนหลักสิทธิมนุษยชนระหวางประเทศ

                   ในสวนของกฎหมายระหวางประเทศที่วาดวยเรื่องสิทธิมนุษยชน  หลักการลงโทษที่ไดสัดสวน
            ปรากฏอยูในเอกสาร 3 ฉบับ   คือ
                                   4



                   2  จาก กฎหมายอาญาชั้นสูง (น. 231-232), โดย ปกปอง ศรีสนิท, 2561, กรุงเทพฯ: วิญูชน, พิมพครั้งที่ 2.
                   3  From Droit Pénal Général (pp.697), by Frédéric Desportes et Francis Le Gunehec, 2003, paris: economica,
            10 ème  edition.
                   4  จาก โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง การศึกษาเพื่อพัฒนาแนวทางการลงโทษ : หลักการลงโทษที่ไดสัดสวน กรณีคดียาเสพติด
            ใหโทษ (น. 12-15), โดย สุรศักดิ์ ลิขสิทธิ์วัฒนกุล และปกปอง ศรีสนิท, 2558, สํานักกิจการในพระดําริพระเจาหลานเธอ
            พระองคเจาพัชรกิติยาภาสํานักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม.
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43