Page 21 - องค์ความรู้และแนวทางการตรวจสอบสิทธิชุมชนและสิทธิในที่ดิน
P. 21
หลักธรรมาภิบาล (Good Governance) คือ การบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี ซึ่งเป็นแนวทาง
ส าคัญในการจัดระเบียบให้สังคมรัฐ ภาคธุรกิจเอกชน และภาคประชาชน ซึ่งครอบคลุมทั้งฝ่ายวิชาการ
ฝ่ายปฏิบัติการ ฝ่ายราชการ และฝ่ายธุรกิจ สามารถอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข มีความสามัคคีและร่วมกันเป็นพลัง
ก่อให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืน และเสริมสร้างการมีส่วนร่วม โปร่งใส ตรวจสอบได้ องค์ประกอบของหลักธรรมาภิบาล
มี 6 ประการ ดังนี้
(1) หลักนิติธรรม หมายถึง การตรากฎหมาย กฎ ระเบียบ ข้อบังคับ และกติกาต่าง ๆ ให้ทันสมัย
และเป็นธรรม เป็นที่ยอมรับของสังคม และปฏิบัติตามกฎดังกล่าวอย่างเคร่งครัดโดยคุ้มครองสิทธิ เสรีภาพ และ
ความยุติธรรมของประชาชน
(2) หลักคุณธรรม หมายถึง การยึดถือและเชื่อมั่นในความถูกต้องดีงาม ส่งเสริมสนับสนุนให้
ประชาชนมีค่านิยมที่ดีและพัฒนาตนเอง เพื่อให้ผู้ปฏิบัติงานในองค์กรหรือสมาชิกของสังคมถือปฏิบัติ ได้แก่
ความซื่อสัตย์สุจริต ความเสียสละ ความอดทนขยันหมั่นเพียร ความมีระเบียบวินัย เป็นต้น
(3) หลักความโปร่งใส หมายถึง การท าให้สังคมไทยเป็นสังคมที่เปิดเผยข้อมูลข่าวสารอย่าง
ตรงไปตรงมา ตรวจสอบความถูกต้องได้ โดยการปรับปรุงระบบและกลไกการท างานขององค์กรให้มีความโปร่งใส
ประชาชนสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารได้สะดวก มีระบบหรือกระบวนการตรวจสอบและประเมินผลที่มี
ประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นการสร้างความไว้วางใจซึ่งกันและกัน และช่วยท าให้การท างานของภาครัฐและภาคเอกชน
ปราศจากการทุจริตคอร์รัปชัน
(4) หลักการมีส่วนร่วม หมายถึง การท าให้สังคมไทยเป็นสังคมที่ประชาชนมีส่วนร่วมและรับรู้
ร่วมเสนอความเห็นในการตัดสินใจเรื่องที่ส าคัญ ๆ มีช่องทางเปิดให้มีส่วนร่วม ได้แก่ การแจ้งความเห็น
การไต่สวนสาธารณะ การประชาพิจารณ์ การแสดงประชามติ หรืออื่น ๆ และขจัดการผูกขาดทั้งโดยภาครัฐหรือ
ภาคธุรกิจเอกชน และให้มีความร่วมมือระหว่างภาครัฐและภาคธุรกิจ
(5) หลักความรับผิดชอบ หมายถึง ผู้บริหารทั้งฝ่ายการเมือง ข้าราชการประจ า ผู้บริหารของ
องค์กรเอกชน มีความส านึกในความรับผิดชอบต่อสังคม การใส่ใจต่อปัญหาสาธารณะของบ้านเมือง ตั้งใจปฏิบัติ
หน้าที่อย่างดียิ่ง มุ่งให้บริการแก่ผู้มารับบริการเพื่ออ านวยความสะดวกต่าง ๆ มีความรับผิดชอบต่อความบกพร่อง
ในหน้าที่การงานที่รับผิดชอบ และพร้อมจะปรับปรุงแก้ไขได้ทันท่วงที
(6) หลักความคุ้มค่า หมายถึง การบริหารจัดการและใช้ทรัพยากรอย่างจ ากัดให้เกิดประโยชน์สูงสุด
แก่ส่วนรวม ในการบริหารจัดการจ าเป็นจะต้องยึดหลักความประหยัดและความคุ้มค่า ซึ่งต้องตั้งจุดมุ่งหมายไปที่
ผู้รับบริการหรือประชาชนโดยส่วนรวม
20
